Aöf Üretim Yönetim Sistemleri
1.Ünite Özet
Üretim : Doğadaki Kaynakların Ham Madde ve Malzemelerin İnsan Gereksinimlerine Daha Uygun Hala Dönüştürülmesine Denir.Üretim Sistemi: Girdileri mal ve hizmetlere dönüştüren sisteme denir.
Sistem : Belirli bir amaç gerçekleştirmek için bir araya gelen elemanlar›n bütününe sistem adı verilmektedir
Sistemler Doğal Yapay – Açık Kapalı Olarak Sınıflandırılabilir.
Örnek Vermek Gerekirse;
Doğal Sistem: İnsan Vucudu
Yapay Sistem: Araba Üretim Tesisi
Açık Sistem : Sistemin Duruma Göre Girdi ve Çıktısının Değiştiği Dışardan veya İçerden Değişiklik Yapılabilen Sistemlerdir.
Kapalı Sistem: Sistemin Girdi ve Çıktısının Sabit Olduğu Sistemlerdir
Sistem Yaklaşımı : Problemi Bileşenlerine Ayırmak Yerine, Bileşenlerin Aralarındaki İlişkileri Göz Önünde Tutarak Bit Bütün Olarak Ele Alıp İncelemeye Sistem Yaklaşımı Denir. Veya Probleme İlişkin Tüm Elemanların Göz Önüne Alınıp İncelenerek Problemin Anlaşılması ve Tanımlanması İçin Bir Bakıç Açısıdır.
Sistem Teorisinin Öncüsü Russel Ackoff’a Göre Sistem Bütündür Bütün Olarak Ele Alınmalıdır.
[img=625x247]file:///C:/Users/TR/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image002.jpg[/img]
ÜRETİM SÜRECİNİ FARKLILAŞTIRAN ELAMANLAR
1- Verimlilik : Genel Olarak Verimlilik Çıktı Miktarının Girdi Miktarına Oranıdır. Maliyet Açısından Önemlidir.
2- Etkinlik : Üretim Sisteminin Amaçlarını Gerçekleştirme Derecesi Olarak Tanımlanırken Aynı Zamanda Performans ile Aynı Anlamda Kullanılmaktadır.
3- Kapasite : Üretim Sisteminin Gerçekleştirebileceği En Yüksek Üretim Miktarına Denilmektedir.
4- Esneklik : İşletmelerin Değişen Talebe Cevap Verebilme Yeteneğine ya da Yeni Ürün Üretimini Hızla Gerçekleştirebilme Yeteneğine Esneklik Adı Verilmektedir.
Girdiler Çıktıya Dönüşümünde Dört Değişik Türde Değer Yaratılabilmektedir. Bunlar Şekil, Yer, Zaman ve Sahiplik Değeridir.
Üretim Sisteminin Çıktısı Olan Mallar Somut iken, Hizmet Soyut Olmaktadır.
Üretim Sistemi Türleri
Buffa Ekonomik Değeri Olan Mal veya Hizmetin Üretilmesi İçin Kurulan Sistemler Olarak Tanımlamıştır. 1970
Talebe Göre Sistemler : Stoğa Üretim – Siparişe Üretim – Siparişe Göre Montaj
Üretim Miktarı ve Akışına Göre Sistemler: Kesikli Üretim – Sürekli Üretim ve Proje Tipi Üretim Olarak Sınıflandırılır.
Stoğa Üretim : Ürünler Stokta Bulundurulacak Şekilde Üretilmektedir.
Siparişe Göre Üretim : Müşteri Siparişine Göre Üretilir.
Siparişe Göre Montaj : Ürün Hızlı Bir Şekilde Sunabilmek Amacıyla Stoğa Üretim ve Siparişe Göre Üretimle Beraber Kullanılır. Parçalı Ürünler Montaj Edilir.
Kesikli Üretim : Farklı Ürünlerden Az Miktarda Üretim Yapılır.
Özel Bir Siparişi ya da Sürekli Müşteri Talebini Karşılamak Amacıyla Belirlenmiş Miktarlarda Partiler Halinde Üretilmesine Parti Tipi Üretim Denir.
Müşterinin İstediği Özelliklerde Ürünün İstediği Zaman ve Miktarda Üretilmesine Atölye Tipi Üretim Denir.
Şiparişe Göre Üretimde Denilebilir.
Sürekli Üretim : Bu Üretim Tipinde, İşletme İçindeki Makine ve Donanım Yanlız Belirli Bir Ürünün Üretimi İçin Kullanılmaktadır.
Proje Tipi Üretim : Proje Tipi Üretimde Eşsiz Tek Bir Ürün Belirli Bir Sürede Tamamlanmaktadir.
Üretim Yöntemi ve Amaçları : Kalite – Fiyat Esneklik – Hız
Üretim Yöntemi Kapsamı : İşletmenin Elinde Bulanan Malzeme Makine İnsan Gücü v.b Kaynakların Belirli Miktarda İstenilen Zamanda Üretimini Sağlayacak Biçimde Bir Araya Getirlmesidir.
Üretim Kelimesi Sadece İmalat Olarak Algılanmamalıdır Hizmet Endüstriside Üretim’e Girebilir.
Üretim Yönetimi Kavramı İngilizce Karşılıgı Production/Operation Management
Üretim Stratejilerinde Önemli Olanlar
Maliye – Kalite – Hız – Esneklik
Üretim Yönetimin Amaçları : Üretim Yönetiminin Amacı, Miktar , Zaman, Kalite ve Maliyet Faktörlerinin En İyi Değerlerinin Bulunmasına Yönelik Çalışma Yapmaktır.
Esneklik : İşletmenin Değişen Müşteri İstek ve Gereksinimlerine Bağlı Olarak Farklı ürünleri Pazara Sunabilme Yeteneğidir.
Üretimde Doğrudan Etkin Olan Faktörler : Malzeme – Üretim Yönetimi – Makine – İş Gücü
Eli Whitney , 1790 Yılında Birbiri Yerine Değişebilen Parçalar ve Standartlaştırılmış Parçalar Kavramı Ortaya Çıkarmıştır.
Charles Babbage 1832 Yılında Sınırlı Beceriler İlkesini Kabul Etmiştir.
Frank Gilbreth 1911’de Hareket Ekonomisi İlkesini Ortaya Koymuştur.
Henry L. Gannt Çizelgeleme ve Gannt Şemasında ve Üretim Yönetiminin Gelişmesinde Katkıda Bulunmuştur.
Henry Ford 1913 Yılında Montaj Hattı’nı Geliştirmiştir.
Walter Shewart İstatiksel Kontrol Teknikleri Fikrini Çıkarmıştır.
F.W. Harris W Shewart L.H.C Tippet Matematiksel İstasistigine Katkı Veren Kişiler.
1950’li Yıllar :
Ludwig von Bertalanffy Tarafından Sistem Teorisi Ortaya Atılmıştır.
1960’lı Yıllar :
Makineler Robotlaşmaya Başladı.
1970’li Yıllar :
Sayısal Kontrollü Makineler Geliştirilmiş Çeşitli Görevler Bilgisayar Programları ile Gerçekleştirilmiş.
1980’li Yıllar :
Üretim Alanında Yeni Yaklaşımlar ve Felsefeler Ortaya Çıkmıştır.
Toplam Kalite Kontrolü – Esnek Üretim Sistemi – Yalın Üretim.
1990’lı Yıllar :
Kalite Yönetimi – Yönetim Felsefeleri Ortaya Çıkmıştır.
2000’li Yıllar :
İnternet ve Bilgi Teknolojileri Otamasyona Girerek İnsan Payını Azaltmaya Başlamıştır.
E- İşletme – E-Ticaret – E-Üretim Gibi Kavramlar Çıkmıştır.
Esnek Üretim Sistemleri
Otomatik Yükleme-Boşaltma Üniteleri Olan Bu Sistemler Arıza Halinde Üretim Aksamadan Devam Edebilen Birden Fazla Makineden Yapılmaktadır.
Bu Sistemler Neredeyse Tamamen İnsansız Çalışmasına Rağmen Bazı Noktalarda İnsan Unsuru Vardır.
Toplam Kalite Yönetimi :
1980’li Yıllarda Toplam Kalite Yönetimi ile Ön Plana Çıkmaya Başlayan Kalite Kavramı İşletmelerin Mal ve Hizmet Üretiminde Değişikliğe Neden Olmuştur.
Müşteri Odaklı Olmak Tedarikciler ile Kazan-Kazan İlişkisi Kurulması Liderliğin Ön Plana Çıkararak Yol Gösterici Olması Sürekli Sistemle İyileştirmenin Olması Örnek Verilebilir.
Yalın Üretim :
Yalın Üretim Gereksiz İşlerden Tamamen Arınmış ve Hata, Maliyet, Stok, İşçilik v.b Unsurlar En Aza İndirğendigi Bir Üretim Sistemidir.
Stratejisi Hızı Arttırıp Akış Süresini Azaltarak Kalite – Maliyet – Teslimat Performansını İyileştirmektedir.
Kesin Olarak Kusursuzluğu Hedef Almıştır.
- Süreç Odaklı Yönetim
- Tedarik Zinciri : Tedarik Zinciri, Tedarikciden Son Müşteriye Kadar Hizmetlerin Devam Etmesi.
1980’lerde Chrysler Şirketi Kullanmıştır.
- Tam Zamanında Üretim
Altı Sigma :
İşletmede Başarıyı Sağlamak Bunu Sürekli Kılmak ve En Üst Düzeye Çıkarmak İçin Kullanılan Geniş Esnek Bir Sistemdir. Üretilen Bir Milyon Üründe Yanlızca 3 4 Hata Yapma Olasılığı Olarakda Bilinir.
- Bilgisayarla Bütünleşik Üretim
İnternet ve Küreselleşmenin Üretim Yönetimine Etkileri İnternet, İletişim Maliyetini Azaltarak veKolaylaştırarak İşletmelere Dünyanın Her Yerine Rahatlıkla Ulaşabilme Olanakları Sunmaktadır.