ULUSLARASI HUKUK 1
ÜNİTE 5
+ Birinci dünya savaşından sonra 1919 Versay Antlaşması ile kurulan kurulmuş olan Milletler cemiyetidir.
+ 1945 San Fransisko konferansı ile başlayan müzakereler aynı yıl imzalanan Birleşmiş milletler bm şartı ile hedefine alınmıştır.
+ Türkiye bu örgüte 1932 yılında üye olmuştur ancak ABD üye olmaktan kaçınmıştır
+ San Fransisko konferansına katılan Türkiye bundan ötürü örgütün asli sıfatına haizdir
+ Genel kurula sadece tavsiye niteliğinde karar alabilmesi yetkisi tanınmıştır, teşkilatın uluslararası barış ve güvenliği ilişkin durumlarda bağlayıcı karar alma yetkisine sahip organı olarak içeride ikinci dünya savaşını kazanan 5 daimi üye olarak bulunduğu 15 üyeli güvenlik konseyi kurulmuştur.
+ İlk olarak 1944 yılında yapılan antlaşmalarla Uluslararası para fonu ve Dünya bankası adı verilen iki teşkilat kurulmuş ve bu teşkilat vasıtasıyla devletlerin malı yapıları kontrol altına alınmış finansal konularla tek başlarına karar almaları nedeniyle ortaya çıkabilecek dengesizlikleri gidermiştir
+ Uluslararası ekonomik ilişkileri serbest hale getirecek düzenlemeler getiren diğer bir yapı 1948 yılında GATT adıyla kurulan ve 1995 de Dünya Ticaret Örgütünü adını alan uluslararası teşkilattır.
+ Uzmanlaşılan konular arasında yer alan Gıda, Eğitim, Sağlık, Çevre, Taşımacılık, Kalkınma gibi geniş uluslararası işbirliği gerektiren konular özellikle Birleşmiş Milletler Teşkilatı çatısı altında faaliyet gösteren bir takım teşkilatlar tarafından düzenlenmektedir.
+ Bu teşkilatlar özellikle kendi bünyesi içinde 1950 yılında imzalanmış Avrupa İnsan Hakları sözleşmesi ve bu sözleşmeye devletlerin uymasını denetleyen 1959 yılında kurulmuş Avrupa İnsan Hakları mahkemesi aracılığıyla Avrupa kıtasında yaşayanların insan haklarını koruma görevini yerine getirmektedir
+ 1957 Roma Antlaşması ile kurulan Avrupa Ekonomik topluluğudur
+ Bu teşkilatın başarası üye devletleri aralarında 1992 yılında Avrupa Birliği adını verdikleri yeni bir yapılanmayla dış işler politikaları ile göç uyuşturucu ve terör gibi uluslararası adli konularda iş birliği yapmaya ve 1999 yılında ortak para kullanmaya yöneltilmiştir
+ Açık teşkilatlarda üyeliğe kabul sadece müracaat ve üyelerin çoğunluğunun kabulü üzerine mümkündür. Mesela BM üye olabilmek için üyelik talebinin güvelik konseyi daimi üyelerinin hiç birisi veto etmediği toplum 9 olumlu oy ile genel kurula tavsiye edilmesi ve genel kurulun bunu 2/3 oyla kabulü gerekmektedir.
+ Bu teşkilatlar uluslararası ilişkilerin bir düzen gerektirdiği ekonomik sosyal ve teknik alanlarda faaliyet gösterirler Dünya Ticaret Örgütü OECD, ILO, UNESCO, Uluslararası Denizcilik Örgütü Uluslararası telekominikasyon birliği gibi
+ Oy çokluğu ile alabiliyorsa bu tür teşkilatlara Supranasyonel teşkilat adı verilmektedir
+ Güvenlik konseyi uluslararası barış ve güvenliği ilişkin kararlar alma yetkisini hem tavsiye hem de bağlayıcı kararlar alma şeklinde kullanılabilmektedir
+++ Uluslararası teşkilat ve teşkilatların hukuki kişiliği +++ 5/1
+ BM Endüstriyel gelişme teşkilatı ile BM Ticaret ve Gelişme Teşkilatı birer BM Genel Kurul kararı ile kurulmuştur.
+ Buna göre bir teşkilatın kendine ait bir hukuki kişiliğinin kabul edilebilmesi için kurucu antlaşmada ona ait bir takım organların genellikle bir genel kurul bir idare organı sekreterya oluşturulmuş olması ve teşkilatın bu organlar vasıtasıyla kullandığı kendisine ait bir takım yetkilerin bulunması önem taşır
+ Diğer bir deyişle bir teşkilatın hukuki kişiliği onun kendisini kuran devletlerden bağımsız bir şekilde hareket edebilecek teşkilat ve yetki yapısına sahip olduğu ölçüde mevcut olabilir
+ Divanın söz konusu kararda teşkilatların uluslararası kişiliğine dair yaptığı bir başka tespit bu kişiliğin teşkilata üye olmayan devletler açısından tanınmış olması gerekip gerekmediğine ilişkindir
+ 1989 Tarihli BM imtiyaz ve Muafiyetleri konvansiyonu kararında söz konusu antlaşmanın ABD ni antlaşma ile ilgili bir uyuşmazlık halında BM ile birlikte bir uluslararası hakem mahkemesine başvurmak zorunda bıraktığını ifade etmiştir, Türkiye ile BM teşkilatı arasında İLİŞKİLER 1965 yılında yapılmış olan BM teşkilatı ve İhtisas Teşekkülleri ile hükümetimiz arasında yapılan değiştirilmiş teknik yardım standart antlaşmasında düzenleniştir
+Kurucu antlaşmalar yer alan ortak amaçların gerçekleştirilmesi için teşkilat organlarının almış oldukları kararları üye devletlerin iç hukukuna ilgilendiren kısımların yerine getirilmesi o devletlerin iradesine bırakılmıştır, Bu Çerçevede BM Şartının 2/7 maddesinde açıkça teşkilatın yetkilerinin üye devletlerin iç hukukuna hükmünü taşır.
+ Türkiye 2009-2010 döneminde geçici üyelik yaptığı BM organı Güvenlik konseyidir.
+ BM Adalet divanının 1949 tarihli tazminatlar kararında örtülü yetkiler prensibine dayanarak tanıdığı uluslararası yetki: Uluslararası alanda fonksiyonel himayede bulunma yetkisidir.
UYUŞMAZLIKLARIN BARIŞÇIL ÇÖZÜM YOLLARI
Bölüm 6
+ Lahey Konferansları: savaş hukuku düzenlenmiştir, bugün dahi yürürlükte olan kara, deniz, tarafsızlık savaşın başlaması esir ve yaralılara yapılacak muameleye dair andlaşmalar yapılmıştır.
+ Savaş uyuşmazlıklarının çözümünde kanuni bir yol olmaktan çıktığı oranda yerini barışçıl yollar almaktadır. Milletler cemiyeti misakı ile sınırlanan devletlerin savaş yetkilerini, 1928 Briand kellong paktı ile terk edilmiştir.
+ Hukuki Uyuşmazlık Ve Siyasi Uyuşmazlık: hukuk bazı alanlarda kural koymamaktadır, Hukukun suskun olduğu konularda çıkan uyuşmazlıklar ile bir hukuk normunun değiştirilmesi talebiyle ortaya çıkan uyuşmazlıklar ise Siyasi Uyuşmazlıklar olarak nitelendirilmektedir.
+ Siyasi uyuşmazlıklar hukukun düzenlediği alanlarda çıkabilir, taraflardan biri çıkarlarının hukukun düzenlediğinden başka bir şekilde düzenlenmesini istiyorsa bu da siyasi uyuşmazlık olur.
+ Siyasi uyuşmazlıklar daha çok anlaşma usulleri ile halledilebilir, hukuki uyuşmazlıklar tahkim ve yargı usulleri uygun olsa da siyasi uyuşmazlıklarda hakeme götürülebilir.
+ Siyasi uyuşmazlık olarak Almanya, Polonya, arasındaki Dantzig meselesi ile İsrail in Golan Tepeleri işgali belirtilebilir.
+ Kıbrıs meselesi ise hem hukuki hem de siyasi veçheleri olan bir meseledir.
+ GOLAN TEPELERİ: Suriye’nin güneybatı ucunda yer alan ve zengin su kaynakları bulunan bir bölgedir. 1967’de Altı gün savaşlarında İsrail tarafından işgal edilerek 1981’ de tek taraflı ilhak edildi.
+ BARIŞCIL UYUŞMAZLIK ÇÖZÜM YOLLARI: İyi mesai veya dostane teşebbüs, Arabuluculuk, Araştırma Komisyonları, Uzaklaştırma komisyonları dörde ayrılır
+ Barışçıl uyuşmazlık çözüm yollarını, anlaşma usulleri, ‘siyasi usuller- siyasi teşkiller nizlinde çözüm usulü ‘yargı usulleri’ olarak ayırmamız mümkündür.
+ Anlaşma Usulleri en eski klasik uyuşmazlık çözüm türlerindendir, Bunların şu şekilde sıralamak mümkündür, Diplomasi görüşmeleri, Dostane teşebbüs, Arabuluculuk, Tahkikat komisyonları, Uzmanlaştırma komisyonları
+ En basit uyuşmazlık çözüm yolları diplomasi görüşmeleridir
+ İyi Mesai Veya Dostane Teşebbüs: birtakım sebepler dolayısıyla bu görüşmelerin kesilmiş olan devletlerin aralarındaki sorunu çözmek üzere tekrar görüşmeleri başlatmak ve devam ettirmeleri için teşvik etmek manasında gelmektedir.
+ Arabuluculuk: burada arabulucu devlet ya da devletler topluluğu veya teşkilat papalık olabilir, bunu iyi mesaiden ayıran üçüncü kişi uyuşmazlık içinde olan taraftarla aynı masada oturur diğerlerinde onları bir araya getirip ayrılmaktadır
+ Araştırma Komisyonları: Sadece vakıaların gerekliliği veya fiili noktaların gerekliliğini araştırmakla kalmaz daha da genişletebilir ara buluculuk yapma yetkisi de olabilir
+ Uzmanlaştırma Komisyonları: Uzlaştırma komisyonları masaya oturur tarafları dinler önerileri tarafların masaya oturur tarafları dinler öneriler tarafların anlaşabileceği şekilde biçimlendirir ve bir süre içerisinde bir rapor hazırlayacak sunar.
6/1
+ Siyasi Teşkiller Nezdinde Çözüm Usulü: Genel Kurul, Güvenlik Konseyi, Genel Sekreter, üç çeşittir
+ Genel Kurul: Genel kurul uyuşmazlıkların barışçı yollardan halledilmesi için gerekli görürse uzlaştırma komisyonları araştırma komisyonları veya arabuluculuk tayin edebilir. Tarafların 6. Bölüm çerçevesinde anlaşmasını sağlamaya çalışır ama tarafların yerine karar veremez.
+ Güvenlik konseyi: Bir tür uyuşmazlıkları Birleşmiş Milletler Teşkilatına üye olan devletler her şeyden önce kendi seçecekleri barışçıl yollarda çözebilirler, Çözemedikleri takdirde Güvenlik konseyine getirebilirdiler.
+ Genel Sekreter: Bazen genel sekreter barışçıl çözümleri etkin kılmak için kendi çözüm önerilerini sunabilir, Genel sekreterin iyi mesai yapması istenen kararlar da kanıtlanmaktadır mesela 1947 deki Hollanda-Endonezya uyuşmazlığı 1956’daki Arap-İsrail silah bırakma anlaşmalarının zorlayıcı icrası 1965 deki Pakistan- Hindistan arasındaki keşmir sorunu Pakistan savaşı kazanmıştır Avrupalıların büyük baskısı ile masa başında keşmir toprakları her iki devlete paylaştırılmıştır
+ NATO 9 Nisan 1949’da Washington Antlaşması ile kurulan bir kolektif savunma örgütüdür
+ YARGI USULLERİ: Zorunlu yargının gerçekleşmesi meselesiyle, Daimilik (süreklilik). Daimilik uyuşmazlık doğdu anda uyuşmazlığın sunulabileceği önceden kurulmuş bir yargı organının bulunması demektir, uluslararası sistem bunu ancak 20.yy gerçekleştirebilmiştir
+ Hakemlik usulü: Hakem mahkemesi üç veya beş kişilik heyetlerden oluşur ve tarafsız üyeler işin başından itibaren vardır. Hakemler mahkemesi usulünden her şey tarafların iradesine göre belirlenir. Yeni seçilecek kişiler hangi hukukun uygulanacağı seçimin nasıl yapılacağı gibi hususlar taraflarca belirlenmektedir. Hukuk dışına çıkma yetkisi yani hakkaniyet ve nısfete göre çözme yetkisi verilebilir
+ Sürekli Mahkeme Uluslararası Adalet Divanı: 26 Eylül 1928 tarihinde uluslararası uyuşmazlıkların barışçıl yollarla çözümüne dair Umumi Tahkim Senedine olduğu gibi diplomasi yoluyla çözülemeyen bütün uyuşmazlıkların çözümü için mecburi olarak uzlaştırma komisyonlarına başvurma zorunluluğu getirilmiştir. Antlaşma hükmünde uzlaştırma komisyonlarında çözülemeyen hususların taraftarları mutabakat veya bu olmazsa bir tarafın talebi üzerine hakemliğe havale edilebileceği belirtilmektedir ya da her hangi bir antlaşmanın içinde bir kayıt olabilir, bu kayda Tahkim kaydı denir.
+ Bu kabul belirli bir süre içinde yapılabilir. Mesela divan statüsü 36/2 maddesi uyarınca uyuşmazlıkları çözme yetkisi 5 yıl süreyle kabul ediyorum gibi sonunda yetki kabulünün yenilenmesi gerekir.
+ Birleşmiş milletler’ in her üyesi taraf olduğu tüm uyuşmazlıklarda Uluslararası adalet divanına kararına uymaya yükümlüdürler
+ Hukuki uyuşmazlık hususunda şu ifade doğrudur: Pozitif hukuk kurallarının uygulanmasına ve yorumlanmasına ilişkin uyuşmazlıktır
+ Tahkim kaydı: Herhangi bir antlaşma içinde uyuşmazlığa havale eden bir kayıttır
+ Yargı Usulleri: Hakemlik usulü, Sürekli mahkemeler-Uluslararası adalet divanı
ULUSLARARASI HUKUKTA KUVVET KULLANIMI
Bölüm 7
+ BM Şartı’nın kabulüne kadar olan süre boyunca kuvvet başvurmak devletler için bir haktır.
+ 1920’ de Milletler cemiyeti misakı ilk adımları atmıştır. 1945 BM Şartıyla bu konuda en ileri ve kapsamlı düzenleme yapılmıştır
+ Moratoryum: Milletler Cemiyeti Misakı uyarınca uyuşmazlıkların barışçıl yollarla çözümünde belirli yükümlülüklere başvurmadan savaş yetkilisi kullanılmasını geciktiren süreyi ifade eder
+ Hakem veya cemiyet konseyi’ nin tespit ya da mahkemeye havale etme prosedürü getiren 13.15 madde ihlal edilerek bir savaş yapılmışsa misaka göre bu savaş geri kalan bütün üyelere karşı yapılmış bir savaş sayılır ve aralarında bir savaş halinin doğduğu kabul edilir.
+ Kuvvet kullanmanın yasaklanması yönünde başka çabalar da olmuştur. En önemlisi Stimson doktirini ve Briand-Kellog Misakıdır.
+ Stimson Doktrini, Amerikan dışişleri bakanı sitimson un kanunsuz işgal ve işgalin doğurduğu fiili sonuçlarını tanımayacaklarını duyması esasına dayanır. 27 Ağustos 1928’de imzalanan Briand-Kelleg veya Paris Paktı ise savaş yetkisi açısından genel bir düzenleme getirir. Pakt bütün saldırı savaşlarını yasaklamıştır. Bu genel yasaklama, Misak’ la karşılaştırıldığında onun başlıca ileri özelliğidir.
+ Birleşmiş Milletler Şartı Uyarınca Kuvvet Kullanımı: 33. Maddesi ise bu yolları görüşme, soruşturma. Arabuluculuk ,uzlaşma , yargı yolu ve bölgesel örgütler aracılığı olarak düzenler
+ İlkak-ı Hak, Hakkını kendi kuvvetiyle elde etmektedir
+ Kuvvet kullanma yasağının kapsamı dışında kalan iki eylem vardır: BM şartı 51’ e göre girişilen eylemler (meşru müdafaa) ikincisi ise Güvenlik konseyi yetkisi altında girişilen eylemler.
+ YETKE: Otorite egemenliği kullanma buyurma kudreti anlamındadır
+ Meşru Müdafaa Hakkının kapsamı ve Şartları: Şart’ ta kuvvet kullanma yasağına açıkça öngörülen tek istisna, meşru müdafaa hakkıdır. Uluslararası Adalet divanı, Nikaragua Davası’nda BM şartı kadar teamül hukuku altında da doğal olan meşru müdafaa hakkını vurgular.
+ Caroline olayı dayanak olmuştur. Caroline olayı kısaca 1837 yılında Kanada’da Birleşik Krallık’ a karşı isyanda isyancılara yardımda bulunan Caroline gemisinin Niagara nehrinin Amerikan kıyısında bağlı bulunduğu bir sırada İngilizlerce ateşe verilerek şelaleden aşağı atılması üzerine Birleşik krallık ve Amerika arasında ortaya çıkan uyuşmazlıktır. Birleşik Krallık meşru müdafaa hakkı olduğunu ve henüz saldırıyı gerçekleşmeden de bu hakkını kullanacağı iddiasında bulunmuştur.
+ Caroline olayında olduğu gibi ihlal edileceği muhakkak ise bu takdirde klasik uluslararası hukukta meşru müdafaa durumunda bulunulduğunun gerçekleştiği kabul edilmektedir. Buna duruma Önleyici Meşru Müdafaa denmektedir.
+ Henüz hak ihlal edilmemiş ama gelecekte vukuu bulması ihtimali olan değil muhakkak olan saldırı durumunda önleyici meşru müdafaa kabul edilir
7/1
+ 51 maddenin yer almasıyla birlikte daha önce mevcut durumun uygulanması imkanı kalmamıştır. Bu maddeye göre meşru müdafaa hakkının doğması için hedef bir devletin silahlı saldırıya maruz kalması gerekir. Dolaysıyla silahlı saldırı gerçekleşmeden önce meşru müdafaa başvuru yetkisi yoktur.
+ Korfu Boğazı Davası’na atıfta bulunmaktadırlar. Bu dava iki birleşik krallık savaş gemisinin korfu boğazının Arnavutluk kesiminden geçerken ateş açılması ve yeni döşendiği saptanan mayınlara çarpması sonucunda can ve mal kaybının doğmasıyla Arnavutluk ve Birleşik krallık arasında çıkan uyuşmazlık üzerinde görülen davadır.
+ Danışma Görüşü: Divan’ın BM Şartı gereğince ya da bu şart hükümlerine uygun olarak görüş istemeye yetkili kılınmış her oran ya da kuruluşlun isteği üzerine her türlü hukuksal soruna dair verdiği görüştür
+ Bir komşu devletin hukuka aykırı eylemlerine hedef olan devlet buna karşı koyabilmek için bir üçüncü devletin silahlı kuvvetlerini ülkesine çağırabilir. Bu silahlı kuvvetlerle birlikte kendi ülkesinde kuvvet kullanabilir. Ülke bütünlüğü ve siyasi bağımsızlık korumak ve bunun için bir başka devletle işbirliği yapmak her devletin meşru olan doğal bir haktır.
+ 1970 de yasaklanan eylemler Halkların eşit hakları ve Self-determinasyon ilkesine, dair hükümlerde açıklandığı biçimde halkların self-determinasyon özgürlük ve bağımsızlık haklarından mahrum edecek herhangi bir zorlayıcı eylem.
+ Bir başka devlet ülkesinde iç karışıklık veya terörist eylemleri teşkilatlandırma, Kışkırtma, yardım etme veya bunlara katılma veya ülkesinde bu gibi eylemlerin yapılmasına yönelik teşkilatlanma faaliyetlere rıza gösterme eğer bu eylemler kuvvet kullanma veya tehdidinle bulunmayı içeriyorsa 1970 tarihli bildiride
+ Bir başka devletin mevcut rejimini zorla devirmeye yönelik yıkıcı. Terörist veya silahlı eylemleri teşkilatlandırma yardım etme kışkırtma, mali destek sağlama teşvik etme müsamaha etme veya başka bir devletteki iç karışıklıklara karışma 1970 bildiride
+ Self- Determinasyon ilkesi kısaca halkın kendi geleceğini kendisinin kararlaştırması
**Saldırı Tanımlayan Metin İse Saldırı Eylemlerini Şöyle Belirtmiştir**
+ Devletin silahlı kuvvetleriyle bir başka devlet ülkesine karşı bombardımana girişmesi veya devletin bir başka devlet ülkesine karşı herhangi bir silah kullanımı
+ Bir devletin liman veya kıyılarının bir başka devletin silahlı kuvvetleriyle ablukası
+ Bir devletin silahlı kuvvetleriyle bir başka devletin kara deniz veya hava filolarına saldırması.
+ Devletin ülkesini bir başka devlet tarafından bir üçüncü devlete karşı bir saldırı eyleminin yapılması için kullanılmasına izin vermesi.
+ Bir devlet tarafından veya onun adına bir başka devlete karşı sıralanan saldırı eylemlerinden sayılmasını gerektirecek ağırlıkta silahlı kuvvet kullanma eylemleri yapan silahlı kişileri grupları gayr-ı muntazaman birlikleri veya paralı askerleri gönderme veya bu gibi davranışlara esaslı biçimde karışması
+ Bu eylemler bir savaş ilanı olmasa da 3. Madde uyarınca eylemi olarak nitelendirilmiştir
7/2
* Uluslararası Hukuk Komisyonu: Birleşmiş Milletler’ in kurulmasıyla genel kurula yardımcı olarak oluşturulan kodlaştırılacak kurallar belirleyerek metin haline getiren komisyondur.
+ Uluslararası belgelerden kuvvet kullanmayı tamamen yasaklayan belge Birleşmiş Milletler Şartı
+ Milletler cemiyeti misakı uyarınca savaş yetkisi Hakeme Başvuru kullanıldıktan sonra kullanılabilir
+ Uluslararası belgelerden silahlı saldırının tanımı 1970 tarihli bildiride dikkate alınmalıdır
+ Bush Doktrini klasik önleyici meşru müdafaa konusundaki uluslararası hukuk sınırını hangi açısından genişletmiştir: Gerçekleşmesi muhtemel olan silahlı saldırıya karşı harekete geçme, Devlete silahlı saldırıya karşı harekete geçme, Haklara silahlı saldırıya karşı harekete geçme, Muhakkak silahlı saldırıya karşı harekete geçme.
DEVLETİN YARGI MUAFİYETİ VE DİPLOMATİK İMTİYA VE MUAFİYETLER
8.BÖLÜM
+ Devletin yargı muafiyeti ilkesi: Artık bir örf ve adet kuralı olarak kabul edilen bu ilke tarihsel olarak par in parem non habet imperium yani eşitin eşit üzerinde egemenliği olmaz anlayışına dayanmaktadır.
+ Kamu sağlığı nedeniyle alınan kararlar egemenlik işlemine örnektir. Diğer taraftan terörizme finansmanı ve işkence suçu kabul edilmemektedir
+ Devlet mallarına karşı cebri icra yapılabilmesi için bunların şu sıralanan kamusal işlerde kullanılmıyor olması gerekir; diplomatik misyon malları askeri mallar merkez bankası hesapları, devlete ait kültürel, tarihi ve bilimsel eserler devlet arşivleri
+ Resmi görevi sona erdikten sonra resmi görevi sırasında işlediği suçlar bakımından muafiyeti devam etse de şayet bu suçlar savaş suçu insanlığa karşı suç, soykırım suçu veya işkence suçu oluşturuyorsa bu suçlar bakımından milli mahkemeler önünde yargılama yapılabileceği yönünde işaret vardır.
+ Belli bir sorunla ilgilenmek veya belli bir görevi ifa etmek üzere yurt dışına ilgili ülkenin ricasını aldıktan sonra gönderilen sivil özel misyon görevlileri için 1969 tarihli Özel Misyonlar Konvansiyonu yapılmıştır, Bununla beraber yabancı asker veya resmi görevlerin casusluk veya örtülü operasyonlar gibi faaliyetlerde bulunmalı halinde ülke devletlerinin rızasının ortadan kalkacağı ve bu faaliyetlerin iç işlerine karışma ve hatta kuvvet kullanma yasağını ilan ihlal etmesi halinde ilgili devlete müdahale hakkı vereceği kabul etmektedir.
+ Sivil özel misyon görevlileri antlaşma görüşmeleri yapmak antlaşmanın uygulanmasını denetlemek gibi görevler ifa eder
+ Uluslararası hukukta ülke devletlerinin rızası ile o ülkede bulunan yabancı asker kişilerin görevlerini ifaları sırasında işledikleri suçlar bakımından muafiyete haiz oldukları ve bu açıdan ülke devletinin askeri birliğin disiplinine ve iç idaresine karışamayacağı kabul görmektedir. Bu meseleye özel bir düzen getiren antlaşma Türkiye’nin de taraf olduğu 1951 tarihli Kuzey Atlantik Antlaşması NATO ve bununla bağlantılı 1954 tarihli Türkiye ile ABD arasında kuvvetlerin statüsüne dair sözleşmenin SOFA tatbikatına dair antlaşmadır.
**Diplomatik Misyon VE Personel**
+ Bir diplomatik misyonda çalışanlar temsil yetkisine haiz misyon şefi, diplomatik personel, idari ve teknik personel ve müstahdemler olmak üzere dört gruba ayrılır.
+ Misyon şefleri de büyükelçiler. Ortaelçiler ve Maslahatgüzarlar olarak üç gruba ayrılır.
+ Misyon şefleri emri altında diplomat sıfatıyla çalışan müşteşar, başkatip, ikinci katip, üçüncü katip, ve ateşeler bulunur.
+ Bir kişinin misyon şefi olarak atanabilmesi için bu kişiye gönderilen devlet tarafından atamasının yapıldığı gösteren bir güven mektubunun verilmesi ve kabul eden devletin de buna rıca göstermesi gerekir
**Diplomatik Misyonların işlev Ve Amaçları**
+ a)Gönderen devleti temsil etmek (antlaşma görüşmelerini yürütmek notaları iletmek.
+b) Gönderen devletin veya vatandaşlarının çıkarlarını korumak
+ c)Kabul eden devletle resmi görüşmeler yapmak
+ d)Hukuka uygun yollarla kabul eden devletlerle ilgili bilgi toplamak ve rapor vermek
+ e)Gönderen devleti iktisadi kültürel ve bilimsel olarak tanıtmak
+ Diplomatik misyon binası ve burada çalışanlar görevlerini gereği gibi yerine getirmek için bir takım dokunulmazlıklardan yararlanabilir. Diplomatik ilişkilerin kesilmesi veya savaş durumunda dahi bunlar devam eder, bu çerçevede misyon binalarına araçlarına misyon başkanının izni olmadan girmek buralarda arama ve cebri işlem yapmak misyonun banka hesabı dahil arşiv ve belgelere el koymak yasaklanmış olup kabul eden devlet buralara herhangi bir saldırı yapılmaması ve hasara uğratılmaması için uygun olan misyon bütün önlemleri almak ve misyonun faaliyetlerini sürdürebilmesi için gereken ortamı sağlamak yükümü altındadır, ancak bu dokunulmazlıklar kötüye kullanılmamalı ve şayet burada bir suç işlenirse veya adli suçlar işleyenler buralara sığınırlarsa misyon şefi bunu mahalli makamlara bildirmeli gereği yapılmalı.
+ BM Adalet divanı’nın 1950 tarihli haya de la torre kararı misyon faaliyetleri ile ilgili resmi haberleşmenin üçüncü taraflara ifşa edilmiş bilgiler hariç ve diplomatik ajanların kişisel haberleşmesinin dokunulmazlığı vardır. Diplomatik evrak veya resmi araçlarda bulunan diplomatik çanta açılmaz ve alıkonulmaz.
+ Diplomatik personel ile bunların aile üyeleri ve yaşadıkları konut ve kullandıkları araçlar diplomatik dokunulmazlık ve muafiyetlerden yararlanır ve kabul eden devlet bunların saldırılara karşı korumakla saldırganları cezalandırmakla yükümlüdür.
+ Diplomatik ajanın yurt dışında getirdiği şahsi bagajı ve kişisel eşyaları gümrükte aranamaz ve bunlardan gümrük vergisi alınmaz
+ Misyonlarda çalışıp kabul eden devletin vatandaşı olanlar sadece görevleri ile ilgili faaliyetler açısından muafiyetlere haizlerdir.
+ Konsoloslar: İki tür konsolos vardır meslekten yetişme memurlar ve memur olmayan fahri konsoloslar bunlar bir atama belgesi ile görevlendirilir
** Viyana Konvansiyonuna göre konsolosun işlevleri şunlardır**
+ Gönderen devletin ticari ve iktisadi çıkarlarını korumak ve bunlarla ilgili rapor vermek
+ Gönderen devletin ve bu devletin ve bu devlet mensubu özel ve tüzel kişilerin çıkarlarını korumak ve bunlara kişisel meseleleri ile ilgili hukuki yardım ve koruma sağlamak.
+ Gönderen devlet vatandaşlarına pasaport vermek veya buraya gitmek isteyen yabancılara izin vermek
+ Gönderen devletle ilgili işlerde noterlik yapmak
+ Gönderen devletin tabiiyetinde bulunan gemi ve uçaklarla ilgili işlemler yapmak
**Kişisel meseleler tutuklanma doğum, nüfus, askerlik, miras, vesayet gibi durumlar.
+ Büyükelçilik binasında boyanması için elçiliğin bulunduğu ülkedeki bir dekoratör ile anlaşma yapan büyükelçi yapılan işi beğenmemiş işin bedelini ödememiştir bu kararın gerekçesi: Devletin yargı bağışıklığı ilkesi.