Merhaba arkadaşlar sizin için topladığımız Temel bilgi teknolojileri ders notları aşağıdadır. İyi Çalışmalar
ÜNİTE-1
Bilgi kavramı fikir malumat,ilim anlamında kullanılabilmektedir
fikir ; bir konuya ait bir görüşe sahip olmak
ilim ;bir işin yapılmasına bir aracınkullanımına ilişkin yeterliliğe sahip olmak
malumat(enformasyon);herhangi bir konuya ilişkin bilgi işlem süreci sonunda ortaya çıkan üründür
bilgi ;bir şeyin ya da olayın belirli bir özelliğini tanımlamadır .
önemli kararlar alabilmek için bilgiye ihtiyaç vardır.Bilgiye ulaşmamızda yardımcı olacak bilgiyi sürekli yeniliyecek araçlar ile karar almak daha kolaylaşır.
bilgininin önem kazanmasının nedenleri
-seçeneklerin artmış olması
-aynı tercihleri farklı kriterlerle değerlendirebilme
-çok miktarda bilgiyi işleyebilecek araçların olması
-bilgiye kolay erişebilme
-bilgi işlem teknolojilerinin gelişmesi
O zaman bilgiyi işlemek için bir takım araçlara ihtiyacımız vardır.
bu araçlar ;
1.maddi cihazlar;telefon,radyo,tv,bilgisayar,hesap makinası vs
2.kavramsal araçlar maddi araçlarla bilgiyi işleyebilmek için kavramsal değerleri bilmek gerekir örnek olark matematik kurallarını bilmezsek hesap makinasını kullanmak mantıklı değildir
bilgi işlemede kullanılan maddi cihazlar ile kavramsal araçların tamamına Bilgi teknolojileri adı verilir .
BİLGİ İŞLEM SÜRECİ
Bilgi ;bilgi işlem sürecinin sonunda elde edilen mamuldür
veri ;bilgi işlem sürecinde işlenen malzemedir
Bütün bilgiler verilerin işlenerek elde edilir
o zaman bilginin hammaddesi veridir
bilgi işlem adımları
– kaydetme
-sınama
-sıralama
-sınıflandırma
-özetleme
-erişim
-hesaplama
-saklama
-çoğaltma
-iletme
kaydetme ;bilgisayara veri girişi yapma
sınama ; girilen bilgilerin doğruluğunu kontrol etme
sınıflandırma ;girilen bilgilerin sınıflandırılması
özetleme;her bir bilginin içinden istenilen bilgileri arama
sıralama; belirli kriterlere göre sıralama yapılması
hesaplama;gerekiyorsa hesaplmanın yapılması
çoğaltma ; ilgili kişilere ulaştırmak için çoğaltma
saklama ;daha sonra verilere ulaşmak adına belirli bir süre saklama
erişme ;daha önce saklanmış olan bilgiye gerektiğinde kullanmak üzere ulaşma
iletme ;bilgi kullanıcısına bilgiyi yollama
Kayıt etme ; nüfus bilgisinin girilmesi ,sınav notlarının girilmesi ,mallara ait fiyat miktar değerlerinin girilmesi v.b
sınama ;cevap kağıtlarının doğruluğunun optik okuyucu ile kontrolü ,barkod okuyucunun yanlış işlemde alarm vermesi
sınıflandırma ;illere göre alınan puanın sınıflandırılması ,yaşanan yerlere göre okul sayısının belirlenmesi
iller arası başarının kıyaslanması ,okullararası mezun sayısının kıyaslanması
süpermarkette malları kdv ye göre sınıflama, ya da firmaya göre sınıflandırma
bir ankete katılanların seçimlere göre tercih dağılımını görme
özetleme sınıflandırılmış malların tek bir kalemde belirlenebilmesi
süpermarkette stok hareketinin takibi
sıralama ;sınav sonuçlarının isme ya da puana göre sıralanması
tc kimlik no ya göre nüfus bilgisine ulaşabilme
hesaplama ;mal satışında malların kalem olarak otomatik eksilmesi işlemi
yazarkasada kaşaya giren ve çıkan paraların hesabının otomatik yapılması
çoğaltma ; kasa fişi vermek ,öğrenci puanlarının ilgili okullara ya da evlerine yollanması
saklama ;ösym merkezinin sınav sonuçlarını ana bilgisayarlarında saklaması
erişme ;sınav sonuçlarının internetten öğrenilmesi
iletme ;bilgisayardan bilgi kullanıcısına bilginin ulaştırılması
bilgi toplumu:
karar vermek için bilgiye ihtiyaç duyulur .Bilgiye ulaşmada kavramsal ve maddi cihazlar yardımcı olurlar. Teknolojinin gelişmesiyle maddi cihazlar arasında bulunan bilgisayar bilgiye ulaşmamızı daha da kolaylaştırmıştır .Bugün yaşadığımız çağa baktığımızda bilgi çağı ifadesini kullanmak yanlış olmaz .O zaman topluma da bilgi toplumu adını verebiliriz .
Bilgiyi ulaşmak şimdi kolay iken daha önceki dönemlerde insanların farklı yollar denedikleri görülmüştür .tarihsel gelişime baktığımızda toplumun gelişme aşamalarını oluşturabiliriz
-ilk insanlar avcı toplayıcı ;hayvanları avla ve beslenmek için kullan yerleşik bir düzen yok
-yerleşik hayatı benimseme döneminde tarıma yönelmişler
-yerleşik hayatla birlikte ihtiyaçlar artmış insan sayısı artmıştır.Üretim için yeni yollar denenmiş ve insanlar sanayi toplumuna geçiş yapmışlardır
-Teknolojik gelişmelerle beraber bilgiye daha fazla ihtiyaç duyuşmuş ve bilgi toplumu ortaya çıkmıştır
o zaman toplum
-avcı-toplayıcı
-tarım
-sanayi
-bilgi toplumu şeklinde aşamalarda gösterilebilir
Bu aşamalar enerji kaynağı ,zenginliğin kaynağı,çoğunluğun yaptığı iş işlenen nesne,zaman düzenlemesi,toplumsal örgütlenme açısından farklılık göstermektedir.
Bilgi toplumunda zenginliğin kaynağı bilgi ve kişisel yetenektir .Çoğunluk sembol işleyerek geçimini temin edecektir.bilgi toplumunuen iyi temsil eden sembol kişisel bilgisayardır
ÜNİTE-2
bilgisayar bilgileri kaydeden saklayan gerektiğinde bilgiyi geri verebilen elektronik aygıttır.kendisi aracılığıyla bilgi işleyebileceğimiz bir tür cihazdır. Bilgi çağında yaşadığımız dikkate alındığında bilgisayarlar bilgi işlem sürecini ortaya koymuştur.
ilk zamanlardaki bilgisayar kapasite olarak küçük kapladıkları alan itibarıyla kocaman iken teknolojik gelişmelere bağlı olarak kapasitesi artırılmış ve daha kolay taşınabilen az yer kaplayan ebatlara ulaşmıştır . Çalışma mantığı aynı devam etmiştir .
İŞLEMCİ VE ANA BELLEK
işlemci ; girilen veriler üzerinde işlem yapan bilgisayar birimidir .
şu an piyasada intel ve amd firmalarının işlemcileri vardır .Toplama ,çıkarma işlemi ya da mantıksal sınamalar burada işlenir ve kontrol edilir. İkilik sayı sistemine göre işlemler algılanır. 0 ve 1 sayı değerlerine göre işlemler yapılır .
sistem ondalık sayı sistemini 0 ve 1 den oluşan ikilik sayı sistemine çevirir
ondalık sayı sistemi ikilik sayı sistemi
0 000
1 001
2 010
3 011
4 100
5 101
meraklısına ; ilgili sayı her seferinde 2 bölünür .Kalan ve bölümdeki 1 ve 0 değerleri sağdan sola dikkate alınır .
işlemcide bilgilerin saklandığı bölüm bellek olarak bilinir.
Ana bellek ;bilgisayarın herhangi bir anda işlemek durumunda olduğu bilgilerin saklandığı yerdir .Ana belleğe rassal erişimli bellek adı da verilir
RAM olarak ta bilinen bu bellek türü ana belleğin kullanıcılara ayrılan kısmıdır Ramdaki bilgiler bilgisayar kapanınca kaybolur o yüzdenbu belleğe geçiçi bellek adı da verilir .
bilgilerin sürekli olarak saklanıp gerektiğinde geri çağrılabilmesi gerekir .
ROM bellek ana belleğin bilgisayar tarfından kullanılan kısmıdır salt okunur bellek olarak bilinir .ROM işlemci tarafından okunabilir ama ROM daki bilgiler değiştirilemez
Bilgisayarda işlemleri işlemcinin yapabilme hızına hertz denir
1 hz saniyede 1 darbe ,kilohertz 1000,megahertz 1 milyon ,gigahertz 1milyar darbeyi anlatır
mhz ,ghz şeklinde yazılır şu anki pc bilgisayarlarda işlemcı hızı ghzdir.
işlemci ve bellek bir arada bir bilgisayarın temel bileşenleridir .İşlemcinin hızı ve belleğin kapasitesi bilgisayarda önemli değerlerdir
belleklerin ne kadar bilgi sakladıkları kapasiteyle alakalıdır .
belleklerin kapasiteleri byte cinsinden ölçülür 1 byte bir karaktere yani bir harfe denk gelir .kilobyte,megabyte,gigabyte,terabyte olarak kapasite belirlenir.
işlemci ile ana bellek arasında bilgi taşınan yola veri yolu adı verilir .Her bir veride aslında bir adreste saklanır. bu adreslerden veri çıkışı gerçekleşir.Veri yollarının genişliği ve veri transfer hızı bilgisayarın hızını etkileyen en önemli faktörlerdendir .Veri yollarında verilerin taşınması sırasında hücrelerinde taşınması gerekir .Bunu sağlayan yola adres yolu denir
veri girişinin yapıyabilmesi işlemlerin yapılabilmesi için işlemci ve bellek dışında çevre birimlere ihtiyaç duyulur .
Bunlar ;
-giriş -çıkış birimleri —–>klavye,fare(mouse),yazıcı(printer),ekran(monitö r)
-yardımcı bellek——->disket,cd,sabit disk,dvd
-diğer çevre birimleri–>tarayıcılar,sesaraçları(mikrofon,kulaklık,hopar lö r),sayısal kameralar,tv kartı,modem
ÜNİTE-2 ‘nin devamı
GİRİŞ ÇIKIŞ BİRİMLERİ
bilgisayarda yapılan işlemlerin sonuçlarını görebilmek ve yeni veri girişleri yapabilmek için giriş ve çıkış birimlerine ihtiyaç vardır
KLAVYE sık kullanılan giriş birimidir .İki tür klavye vardır F Türkçedeki daktilo dizilimdir .Klavyede ilk harf değeri F ile başlar Q ingiliz klavyesidir ilk harf değeri Qile başlar .Klavye üzerinde işlemleri kolaylaştırıcı Fonksiyon tuşları vardır .F1-F12 dizilimi olarak bunlarda klayye de yer alırlar .Bunun dışında matematiksel işlemyapmak için kullanılabilecek rakamlar ile , ekranda ya da sayfalarda ilerlemeye yardımcı tuşlarda yer alır .
YAZICI temel çıktı birimidir .Ekranda yazılan değerleri kağıda dökmek için kullanılır .İlk çıkn yazıcılar satır yazıcı olarak çıkmıştır .Sadece kendine özgü karakterleri basabildikleri için yetersiz kalmışlardır .
Nokta vuruşlu yazıcılar ;bir sütun halinde dizilmiş olan iğnelerin mürekkepli şeride vurması yardımıyla kağıt üzerinde noktalar olauşturması ile yazıyı yazar.Satır yazıcılra göre daha yavaş fakat ucuzdur.Hala günümüzde fatura ve benzeri belgelerin yazdırılmasında kullanılmaktadır .İğne sayısı arttıkça yazının kalitesi artar.
Sayfa yazıcılar ;istenilen renkte ve karaktrede yazıyı kağıda dökebilirler Lazer ya da mürekkep püskürtmeli olarak farklı teknolojilerde sayfa yazıcılar vardır
Bir sayfa yazıcının performansı dpi olarak ölçülür
1200 dpili bir yazıcı 1 inch uzunluğundaki bir yazıyı 1200 noktadan oluşturur .
genellikle yazıcılar paralel bağlantı noktasına bağlanır
EKRAN Çıkış birimidir.Yazdıtrmayı düşünmediğimiz değerleri ekrandan takip etme şansımız vardır.Ekran üzerinde tıpkı yazıcılarda olduğu gibi noktalar vardır görüntü bu noktaların birleşmesiyle oluşur. Bu küçük noktalara piksel adı verilir.Diğer bir ifadeyle Ekranların çözünülürlüğü dediğimiz olay aslında piksel saysı ile alakalıdır .ekranların performansı sadece ekran ile değil ekran kartı ile de alakalıdır .Ekran kartı desteklemezse piksel sayısının çokluğu bir önem arzetmez.Ekran kartları ana karta bağlı olabileceği gibi ( tümleşik) ayrı bir şekilde de pc de bulunabilir
FARE çeşitli noktaları çeşitli biçimde uyararak bilgisayara bilgi ya da ercihleri ulaştımamızı sağlar .
Eski model olarak yol faresi masanınüzerinde bu hareketi pc ye aktarır Farenin hareket ettirilmesi sırasında masa üztünde yeralan farenin altında bulunan top hareketi sağlar .Optik fareler ise özel altlığı sayesinde kullanıcının hareketi ile işlemi yapar .Diz üstü bişgisayarlarda fare yerine pcye yeralır .çevirme hareketleriyle farenin yaptığı işlemler tanımlanır İztopu olarak ifade edilir .
YARDIMCI BELLEK BİRİMLERİ
Programları ,verileri ,sonuçları saklayabileceğimiz ortamlardır: en yaygın yardımcı bellek birimleri:sabit diskler ,disketler ,cd ler ,dvd lerdir .
SABİT DİSKLER hard disk olarakta bilinir Çok sayıda manyetik plaklardan meydana gelir .Kişisel pclerde Kapasiteleri şu an GB değerindedir .kapasitesi arttıkça bilgileri sakama olaylarıda fazla olur
DİSKET: en küçük saklama ortamıdır .kapasitesi 1.44 MB dır.Disketi kullanabilmek pc de bulunan disket sürücü ile mümkündür .Disket sürücü sayesinde disketteki bilgiler okunup değiştirilip saklanabilir .Küçük miktarlı bilgileri taşımada avantajlı görünür
CD Diskete göre daha fazla veri saklama olayına sahiptir Cd lerin kapasitesi 700 MB civarındadır .Cd nin içindeki verileri kullanabilmek için bir cd sürücüye ihtiyaç vardır. Başlangıçta sadece okunabilen cdler günümüzde yazılabilir halde de bulunur. Bir müzik cd si sadece okunabilir yani müziği dinlersiniz. Bu müzik cd sinden bir tande daha oluşturmak isterseniz cd nizin yazam özelliğinin olması gerekir .Sadece bir kez yazdırmaya izin veren cdler günümüzde geliştirilerek silinip tekrar yazılabilir cd ler vardır.Eğer cd yazdırılmak isteniyorsa bu kez cd sürücünün Cd writer olması gerekir
DVD cdlerin 20 katınakadar veri toplayabilen birimdir .Dvd de kayıt altıanalınmış bir veriyi okumak için dvd sürücü olmalıdır.Yazdırmak istenirse dvd -writer pc de bağlanmış olmalıdır
DİĞER ÇEVRE BİRİMLERİ
TARAYICILAR çizim ve fotoğrafların sayısallaştırılarak bilgisayar ortamına aktarılmasını sağlar fotokopi makinası mantığıyla çalışır , bilgisayar diskine yazar .Tarayıcının performansı hızına ve ftoğrafın ne kadar hassas olarak taradığına bağlıdır .Tarama hassasiyeti dpi olarak ölçülür.Günümüzde ofis tipi dediğimiz bir çok fonksiyonu içeren çeşitler hem yazıcı hem tarayıcıyı bünyesinde toplamaktadır .
SES ARAÇLARI ses kartı ile desteklenmiş olarak hoparlörler pc de yer alır .kullanıcı isterse kayıt yapmak amaçlı mikrofonları da pc de kullanabilir
SAYISAL KAMERALAR digital çekimleri pc ortamına aktarmak amacıyla kullanılan birimlerdir.ara bağlantı kabloları ile görüntü pc ye aktarılabilir
TV KARTI Tv yayınlarını izlemek amaclı kullanılan birimdir
MODEMLER telefon hatlarını kullanarak bilgisayar arasında iletişimi ve dolayısıyla veri transferini sağlayan cihazlardır .daha önce 56 k hızında olan hız şimdi adsl bağlantısı ile daha hızlı bir seviyeye ulaşmıştır
hareketli görüntüleri bilgisayar yardımıyla uzaktaki başka bir pc ye gönderebilmek için sayısdal bir kamera ve modeme sahip olmak gerekir.
ÜNİTE soruları
A)satır yazıcı
b) sayfa yazıcı
c)lazer
d)nokta vuruşlu
e)mürekkep püskürtmeli
15.aşağıdakilerden hangisi çıkış birimidir?
a)tarayıcı
b)fare
c)ekran
d)mikrofon
e)klavye
1.B2.D3B.4A.5.E 6.E 7E.8.C9.B10.A11.A 12.D 13.E 14.A 15.C
SORGU OLUŞTURMAK
Sorgular, tablolardaki çok sayıda kayıt içerisinden istenilen kriterlere uyan kayıtları süzerek görmemizi sağlayan veritabanı nesneleridir.
Tasarım görünümünde sorgu oluşturma
1-Sorgular bölümünde Yeni düğmesine basılır.
2-Gelen ekranda Tasarım görünümü seçili iken Tamam düğmesine basılır.
3-Sorgu tasarımına girildiğinde sorguya hangi tabloları ekleyeceğimizi soran bir pencere açılır. Bu pencerede sorguda kullanılacak tablolar ayrı ayrı veya birlikte seçilerek Ekle düğmesine basılır. Daha sonra bu pencere kapatılır.
4-Sorgu ekranında istenilen tablodan sorguda yer almasını istediğimiz alanlar ayrı ayrı alınarak alt taraftaki sorgu sütunlarına eklenir. Bunun için alan adından fare ile basılı tutup sürükleyerek aşağıdaki sütunlara indirilip bırakılabilir.
5-Sorgu sonucunun belli bir alandaki bilgilere göre sıralanmasını istiyorsak o alan için Sırala özelliği açılıp Artan veya Azalan seçeneği seçilebilir.
6-Sorgu sonucunda görünmesini istemediğimiz alanlar varsa bu alanlar için Göster kutucuğundaki işaret kaldırılabilir.
7-Sorgu sonucunda ilişkili tablodaki tüm kayıtları değil, belli bir kritere uyan kayıtları görmek istiyorsak kriter belirtilecek alan için Ölçüt bölümüne istenilen kriter bilgisi yazılır. Eğer aynı alan için birden fazla ölçüt yazılacaksa alt alta bunlar yazılır. Bu durumda ölçütler arasındaki bağlaç veya olur. Eğer birden fazla alana ölçüt yazılırsa bu durumda ölçütler arasındaki bağlaç ve olur.
Örnek;Bu sorgu tasarımının cümlesel ifadesi şu şekilde söylenebilir Öğretmenler tablosundan Okul kodu 121515 VEYA 121539 olan kayıtların MEBSIS NO, ADI, SOYADI, BRANŞ KODU alanlarındaki kayıtları branş koduna göre artan sıralı olarak görüntüle.
Örnek;Bu sorgu tasarımının cümlesel ifadesi şu şekilde söylenebilir Öğretmenler tablosundan Okul kodu 121515 olan VE Branş kodu 1314 olan kayıtların MEBSİS NO, ADI, SOYADI alanlarındaki kayıtları soyadına göre artan sıralı olarak görüntüle.
Hazırlanan sorguyu çalıştırmak ve sonucunu görmek için araç çubuğundaki düğmesine basılabilir. Sorgu son halini almış ise kaydedilip saklanabilir.
Sorgu Ölçütlerinde Parametre Metni kullanımı
Sorgularda ölçüt verirken ölçüt ifadesini doğrudan yazıp kaydettiğimizde bu sorgu sadece o ölçüt için çalışır. Yukarıdaki örneklerde olduğu gibi okul kodu alanına ölçüt olarak tek bir okulun kodunu yazıp sorguyu böyle kullanırsak her seferinde sadece bu okuldaki öğretmenleri görüntüler. Bu şekildi düşündüğümüzde her okul için ayrı ayrı sorgu hazırlamak gerekecektir. Sorgu ölçütlerini genel hale getirebilmek için ölçüt alanına doğrudan bir ifade yazmak yerine parametre metni yazılıp kullanılabilir.
Parametre metinleri köşeli parantez içerisinde yazılır. Parametre metni kullanıldığında sorguyu her çalıştırdığımızda bu metni içeren parametre giriş penceresi gelir. Bu pencerede her seferinde farklı bir değer girmek suretiyle sorguyu daha genel kullanabiliriz.
Sorguda Ölçüt yazarken kullanılabilecek bazı ifadeler
Sorguda herhangi bir alan için yazılan ölçüt ifadesi o alandaki bilgiye tamamen eşit olduğu taktirde sorgu çalışırken o kaydın görünmesini sağlar. Yani sorguda kullanılan alan adı ile ölçüt arasındaki karşılaştırma operatörü eşittir (=) işaretidir.
Bunun dışında sorgu ölçütünde şu işaretler de kullanılabilir
Ölçüt Operatörü Açıklaması
> büyüktür Ölçüt yazılan alan türü;
Sayı ise, belirtilen sayıdan büyük olan sayıların,
Metin ise belirtilen harf veya harflerden sonra gelen metinlerin,
Tarih ise belirtilen tarihten sonra gelen tarihlerin bulunduğu kayıtları getirir.
< küçüktür Ölçüt yazılan alan türü;
Sayı ise, belirtilen sayıdan küçük olan sayıların,
Metin ise belirtilen harf veya harflerden önce gelen metinlerin,
Tarih ise belirtilen tarihten önce gelen tarihlerin bulunduğu kayıtları getirir.
<= küçük eşit
Yukarıda belirtildiği gibi sayı, metin veya tarih türü alanlarda belirtilen ifadeden küçük veya eşit olan kayıtları getirir.
>= büyük eşit Yukarıda belirtildiği gibi sayı, metin veya tarih türü alanlarda belirtilen ifadeden büyük veya eşit olan kayıtları getirir.
Between (Arasında) Sayı, metin veya tarih türü alanlarda belirtilen iki değer arasındaki değeri taşıyan kayıtları getirir.
Like (İle başlar) Ölçüt yazılan alanın veri türü metin ise, belirtilen harf veya harflerle başlayan kayıtları getirir.
Örnek Sorgu Ölçütleri
Örnek Açıklaması
OKUL NO alanı için
> 1000 Okul numarası 1000 den büyük olan kayıtları getirir.
HİZMET SÜRESİ alanı için
>=10 and <=20 Hizmet süresi 10 a eşit veya büyük ve 20 ye eşit veya küçük olan kayıtları getirir.
ADI alanı için
>= M Adı M harfine eşit ve büyük olan kayıtları getirir. Yani adı M harfi ve sonraki harfler ile başlayan kayıtları getirir.
ADI alanı içen
Like “M*” Bir önceki örnek ile aynı anlamı taşır.
OKUL NO alanı içen
Between 1000 and 2000 Okul numarası 1000 ile 2000 arasında olan kayıtları getirir.
DOĞUM TARİHİ alanı için
Between #01/01/1980# and #01/01/193# Doğum tarihi 01/01/11980 ile 01/01/1983 tarihleri arasında olan kayıtları getirir.
SOYADI alanı için
Between “A” and “E” Soyadı A harfi ile E harfi arasında başlayan kayıtları getirir.
İlişkili Tablolar İle Sorgu hazırlama
Veritabanında birbiriyle ilişkili birden fazla tabloyu kullanarak sorgu hazırlamak için sorgu tasarımına girildiğinde bu tablolar sorgu ekranına eklenmelidir. Tablolar sorgu ekranına getirildiğinde aralarındaki ilişkiler de burada görülebilir.
Birbiriyle ilişkili tablolardan ayrı ayrı alanları alıp sorguya eklemek mümkündür. Yukarıdaki ekranda yer alan sorguda Branşlar tablosunun Branş Kodu alanı ile Öğretmenler tablosunun Branş Kodu alanı ilişkili olduğu için Branşlar tablosundaki Branş Adı alanı sorguya ekleniyor. Aynı şekilde Okullar tablosundaki Okul Kodu ile Öğretmenler tablosundaki Okul Kodu alanı ilişkili olduğu için Okullar tablosundan İlçe Adı ve Okul Adı alanları sorguya eklenebiliyor.
Bu ilişkilerle ilgili olarak şu cümle söylenebilir Öğretmenler tablosunun Branş Kodu, Branşlar tablosundaki branş koduna eşit ise Branşlar tablosundaki Branş Adı alanını getir. Yine; Öğretmenler tablosundaki Okul Kodu, Okullar tablosundaki Okul Koduna eşit ise Okullar tablosundaki İlçe Adı ve Okul Adı alanlarını getir.
RAPOR OLUŞTURMAK
Rapor, tablolardaki bilgileri düzenli bir sayfa dizaynı oluşturarak kağıda dökmek için kullanılır. Raporlar doğrudan tabloyu esas alarak hazırlanırsa tablodaki tüm kayıtları getirir. Tablodan sadece istenilen kayıtları kağıda dökmek istiyorsak, raporu hazırlamak için bir Sorguyu esas almak daha uygun olacaktır.
Rapor sihirbazı ile rapor hazırlamak
1-Raporlar bölümünde Yeni düğmesine basılır.
2-Yandaki ekran geldiğinde önce alt taraftaki liste kutusu açılıp rapora kaynaklık edecek tablo veya sorgu seçilir. Daha sonra Rapor sihirbazı seçeneği seçilip Tamam düğmesine basılır.
3-Yine form sihirbazında olduğu gibi, tablo veya sorguda yer alan alanların listesinin bulunduğu ekran gelir. Buradan raporda kullanmak istediğimiz alanlar ortadaki sağa dönük oklar ile sağ tarafa atılır. İleri düğmesine basılarak devam edilir.
4-Daha sonraki ekranda eğer raporu bir sorguya göre hazırlıyorsak ve sorguda birden fazla tablo varsa bu tablolardan hangisine göre listeleme olacağı sorulmaktadır. Buradan raporun özelliğine göre istenilen tablo seçilir. İleri düğmesine basılarak devam edilir.
5-Bir sonraki ekranda, eğer rapor dökümünde gruplandırma yapmak istiyorsak hangi alana göre gruplandırma yapılacağı seçilir. İleri düğmesi ile devam edilir.
6-Sonraki ekranda, rapordaki kayıtları belli alanlara göre sıralanmış olarak listelemek istiyorsak sıralama yapacağımız alanlar seçilebilir. Yine ileri düğmesi ile devam edilir.
7-Daha sonra, raporun sayfa üzerindeki yerleşimini gösteren seçenekler yer alır. Bunlardan istenilen biri seçilir. Ayrıca sayfanın yatay veya dikey kullanımı da buradan değiştirilebilir. İleri düğmesi ile devam edilir.
8-Bir sonraki adımda raporun kağıda dökülüş stili ile ilgili seçenekler mevcuttur. Bunlardan istenilen biri seçilip yine devam edilir.
9-Son adımda rapora bir ad verilir ve Son düğmesine basılarak raporun oluşması sağlanır.
10-Sorguya dayalı olarak hazırlanmış raporlarda, eğer sorguda parametre metni tanımlanmış ise, bu sorguyu esas alan raporun açılması sırasında da aynı parametre metni gelir.
Bir raporun Baskı Önizleme görüntüsü yandaki gibidir. Bu durumda Yazdır düğmesini kullanarak rapor yazıcıdan kağıda dökülebilir.
Sihirbaz kullanılarak oluşturulan bir raporun tasarım görünümüne geçerek rapor tasarımında değişiklik yapılabilir.
Yandaki örnek raporun tasarım görünümünde;
Ø Rapor üst bilgisi bölümünde görülen metin, bu raporun baskısı sırasında sadece ilk sayfanın üstünde gözükür.
Ø Rapor alt bilgisi ise raporun son sayfasının altında çıkar.
Ø Ayrıntı bölümünde, görülen kutucuklar rapora kaynaklık eden tablonun alanlarıdır. Yani bu kısımda tablodan gelen bilgiler görülür.
Ø Sayfa üst bilgisindeki kutucuklar, ayrıntı bölümündeki bilgilerin başlıklarını oluşturan etiket metinleridir. Rapor tasarımında etiket metinleri istenildiği gibi değiştirilebilir.
Ø Sayfa alt bilgisi bölümünde her sayfanın altında görülmesi istenilen metinler bulunabilir. Örneğin rapor çıktısının alındığı tarih, sayfa numarası gibi.
Rapor tasarımında kullanmak istemediğimiz bölümleri alt kenarından fare ile tutup yukarı çekerek kapatabiliriz.
EXCEL 2000
Microsoft Excel Microsoft uygulamalarının içinde olduğu Office 2000 paket programlarından birisidir. Office program paketinin her birisinin kendine has özellikleri bulunmaktadır.
1-Microsoft WORD rapor, kitap, brosür, dergi, tez gibi yazım işlemlerinin yapıldığı güzel ve kullanışlı bir kelime işlem programıdır.
2- Microsoft EXCEL ise tam bir hesap tablosu özelliği taşır. Yani Bu tabo üzerinde yazmış olduğunuz rakamlar, kelimeler ve tarih gibi bir takım veriler üzerinde, işinize uygun olarak dilediğiniz gibi matematiksel işlemler yapıp, grafikler çizip, işlerinizi daha kolay yapabilirsiniz. Kısaca özetlemek gerekirse EXCEL bir hesap tablosu özelleği taşır.
3-Microsoft POWER POINT ise Visual yani görsel bir programdır. Konferanslar, veya buna benzer uygulamalar için sunular hazırlamak için kullanılır. Hareketli görüntüler ve yazılar hazırlamak mümkündür.
Microsoft EXCEL Programını Başlatma
Microsoft EXCEL programını başlatmak için, Windowsun araç çubuğundaki Microsoft Excel tıklanır.
Yandaki Excel Penceresini inceleyecek olursak, ilk olarak göze çarpan küçük kutucuklar şeklinde olan bölümlerdir. Bunlar EXCEL in esas gücünü ve özelliğini oluşturan bölümdür. Bunun dışında menu çubuğu ve en çok kullanılan çubuklardan standart ve biçimlendirme araç çubuğu yer almaktadır. Bir farklılık ise formül çubuğudur. Hücre içlerindeki formülleri görüp değiştirmeye yarayan bu çubuk ile gerekli olan formüller yazılarak , belli kurallar dahilinde aritmetik veya mantık işlemleri yapılabilir. Hücre kavramına değinmek gerekirse; EXCEL da her bir kutucuğu yani hücreyi diğer hücrelerden ayırmak için , her bir hücreye isimler verilmiştir. Bu isimlendirme bir santranç tahtasının isimlendirmesine çok benzer. Satırlar “1,2,3,….65536” arasında değişen rakamlar ile ifade edilirken, her bir sütun “A, B, C,…IU,IV” ye kadar giden harfler ile isimlendirilmiştir. Dolayısıyla tablodaki herhangi bir hücreyle işlem yaparken bu numara ve harfleri kullanmak zorundayız. Örnek vermek gerekirse, Sağ taraftaki EXCEL tablosundaki “*” işareti olan hücrenin adresi “C2” olacaktır. Dolayısıyla işlem yaparken bu hücrenin içinde ne olduğundan daha çok bu adres önem taşır. Hücrenin hangi satır veya sutuna geldiğini öğrenmek o hücrenin adresini öğrenmektir.
EXCEL Tablosu Bileşenleri
Aşağıdaki tabloda EXCEL in çevre bileşenleri görülmektedir.
EXCEL tablosunda işlem yapabilmek için hücre adreslerinin bilinmesi gereklidir. Bir toplama işleminin yapılabilmesin için örnek verirsek.
Yandaki EXCEL tablosunda basit bir toplama işlemi görülmektedir. A2 hücresinde bululan Sayı1 ile B2 hücresinde bulunan Sayı2 nin toplanması amaçlanmaktadır. Bu amaçla C2 hücresine yazılan “=A2+B2” işlemi iki sayıyı taplayarak C2 hücresine yazacaktır. Buda gösteriyorki işlem yapılacak olan hücrelerin adresleri ve yapılacak olan temel aritmetik işlemler yöntemlerle tablo üzerinde işlemler yapmak mümkün. Buna bağlı olarak bir öğrencinin vize ve final notlarını hesaplayan bir Excel tablosu oluşturalım.
Formüllerdeki hesaplama işleçleri
İşleçler, bir formülün öğeleri üzerinde yapmak istediğiniz hesaplama türünü belirtir. Microsoft Excel, dört farklı hesaplama işleci türü içerir: aritmetik, karşılaştırma, metin ve başvuru. Aritmetik işleçler, toplama, çıkarma veya çarpma gibi temel matematiksel işlemleri yapar; sayıları birleştirir ve sayısal sonuçlar verir.
Aritmetik işleç Anlamı Örnek
+ (artı imi) Toplama 3+3
– (eksi imi) Çıkarma 3–1
* (yıldız imi) Çarpma 3*3
/ (ileri eğri çizgi) Bölme 3/3
% (Yüzde imi) Yüzde % 20
^ Üs 3^2 (3*3’le aynıdır)
Karşılaştırma işleçleri, iki değeri karşılaştırır, sonra DOĞRU veya YANLIŞ mantıksal değerini verir.
Karşılaştırma işleci Anlamı Örnek
= (eşit imi) Eşittir A1=B1
> (büyük imi) Büyüktür A1>B1
< (küçük imi) Küçüktür A1<B1
>= (büyük veya eşit imi) Büyük veya eşittir A1>=B1
<= (küçük veya eşit imi) Küçük veya eşittir A1<=B1
<> (eşit değildir imi) Eşit değildir A1<>B1
“&” metin işleci, iki veya daha fazla metin değerini birleştirerek tek bir metin parçası verir.
(iki nokta üst üste) İki başvuru arasındaki bütün hücrelere, bu iki başvuruyu da içermek üzere, bir başvuru veren aralık işleci B5:B15
; (noktalı virgül) Çok sayıda başvuruyu, tek bir başvuruda birleştiren birleşme işleci TOPLA(B5:B15;D515)
(tek boşluk) İki başvurudaki ortak hücrelere bir başvuru veren kesişme işleciTOPLA(B5:B15 A77)çBu örnekte, B7 hücresi, her iki aralıkta ortaktır.
Sayı girme ipuçları
Hücreye girdiğiniz sayılar değişmez değerlerdir. Microsoft Excel’de bir sayı yalnızca aşağıdaki karakterleri içerebilir: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 + – ( ) , / $ % . E e
Microsoft Excel, baştaki artı işaretlerini (+) gözardı eder ve tek bir noktayı tamsayı olarak düşünür. Sayıların ve sayısal olmayan karakterlerin diğer bütün bileşimleri metin olarak düşünülür. Sayı olarak tanınan karakterler, Denetim Masası’nın Bölgesel Ayarları’nda seçtiğiniz seçeneklere bağlıdır.
Bir kesrin tarih olarak girilmesini önlemek için kesirlerin önüne 0 (sıfır) koyun; örneğin, 0 1/2 yazın.
Negatif sayıların önüne eksi işareti (-) koyun veya sayıları ayraç içine ( ) yerleştirin.
Bir hücredeki bütün sayılar sağa hizalanır. Hizalamayı değiştirmek için hücreleri seçin. Biçim menüsünden Hücreler’i tıklatın, Hizalama sekmesini tıklatın, sonra istediğiniz seçenekleri seçin.
Bir hücreye uygulanan sayı biçimi, Microsoft Excel’in çalışma sayfasında sayıyı görüntüleme şeklini belirler. Sayıyı Genel sayı biçimi olan bir hücreye yazarsanız, Microsoft Excel farklı bir sayı biçimi uygulayabilir. Örneğin, $14.73 yazarsanız, Microsoft Excel para birimi biçimi uygular. Sayı biçimini değiştirmek için, sayıları içeren hücreleri seçin. Biçim menüsünden Hücreler’i tıklatın ve Sayı sekmesini tıklatın, sonra bir kategori ve biçim seçin.
Varsayılan Genel sayı biçimi olan hücrelerde, Microsoft Excel sayıları tamsayı olarak (789), tamsayı kesirleri olarak (7.89),veya sayı hücrenin boyundan daha büyükse bilimsel simgeleme ile (7.89E+08) görüntüler.Genel biçimi, ondalık noktası ve “E” ve “+” gibi karakterleri de içermek üzere en fazla 11 basamak görüntüler. Daha fazla basamağı olan sayıları kullanmak için yerleşik bilimsel sayı biçimi (üstel simgeleme veya özel bir sayı biçimi) uygulayabilirsiniz.
Görüntülenen basamak sayısına bakmaksızın Microsoft Excel sayıları en fazla 15 basamak duyarlıkla depolar. Sayının 15’ten fazla anlamlı basamağı varsa Microsoft Excel fazla basamakları sıfıra (0) dönüştürür.
Microsoft Excel, sayı içeren hücrelere metin biçimi uygulamak için Hücreler komutunu kullansanız da, sayıları, sayısal veriler olarak depolar. Microsoft Excel’in sayıları metin gibi parça numaraları olarak algılamasını sağlamak için, ilk önce boş hücrelere Metin biçimi uygulayın. Sonra sayıları yazın. Sayıları zaten girdiyseniz, hücrelere Metin biçimi uygulayın. Her bir hücreyi tıklatın, F2 tuşuna basın, sonra verileri yeniden girmek için ENTER tuşuna basın.
Veri olarak verilen Adı ve Soyadı, Numarası, Bölümü, Yanında Tablo içerisinde hesaplamada kullanılacak olan Vize ve Final notlarıda bulunmaktadır. Not hesaplan ması için yapılması gereken
Vize ve final notlarının bulunduğu hücrelerin adresleri kullanılarak Not hesaplamasının gerçekleştirilmesidir. F2 hücresine yazılan formülde, “=D2*0,4+E2*0,6” formülü ile yapılan
D2 hücresinden vize notu alarak bu değeri 0,4 ile çarp ve daha sonra E2 hücresinden final notunu alarak 0,6 katsayısı ile çarparak topla ve F2 hücresine sonucu yaz denilmektedir.
Mantıksal İşlevler
Belirlediğiniz koşulun sonucu DOĞRU ise bir değeri, YANLIŞ ise başka bir değeri verir.
Değerler ve formüller üzerinde koşula bağlı testler yapmak için EĞER işlevini kullanın.
Sözdizimi 1
Mantıksal_kontrol DOĞRU ya da YANLIŞ olarak değerlendirilebilecek herhangi bir değer ya da ifadedir. Eğer_doğruysa_değer mantıksal_kontrol DOĞRU ise verilen değerdir. Mantıksal_kontrol DOĞRU ise ve eğer_doğruysa_değer belirtilmemişse, DOĞRU verilir. Eğer_doğruysa_değer başka bir formül olabilir. Eğer_yanlışsa_değer mantıksal_kontrol YANLIŞ ise verilen değerdir. Mantıksal_kontrol YANLIŞ ise ve eğer_yanlışsa_değer belirtilmemişse, YANLIŞ verilir. Eğer_yanlışsa_değer başka bir formül olabilir.
Uyarılar
Daha ayrıntılı testler oluşturmak için, eğer_doğruysa_değer ve eğer_yanlışsa_değer bağımsız değişkenleri olarak en fazla yedi EĞER işlevi içiçe kullanılabilir. Aşağıdaki son örneğe bakın.
Eğer_doğruysa_değer ve eğer_yanlışsa_değer bağımsız değişkenleri değerlendirildiğinde, EĞER işlevi, bu cümlelerin verdiği değeri verir.
EĞER işlevinin bağımsız değişkenlerinde dizi olanlar varsa, EĞER cümlesi işlediğinde dizinin her öğesi değerlendirilir. Eğer_doğruysa_değer ve eğer_yanlışsa_değer bağımsız değişkenlerinden bazıları harekete yönelik işlevler ise, tüm işlemler yapılır.
Örnekler
Aşağıdaki örnekte, A10 hücresindeki değer 100 ve mantıksal_kontrol DOĞRU ise B5:B15 aralığındaki toplam değer hesaplanır. Aksi takdirde, mantıksal_kontrol YANLIŞ ise, EĞER işlevini içeren hücrenin temizlenmesine neden olan boş metin (“”) döndürür.
EĞER(A10=100,TOPLA(B5:B15),””)
Bir gider işlem tablosunun, B2:B4’te Ocak, Şubat ve Mart için şu veriyi içerdiğini varsayalım: 1500, 500, 500. C2:C4 aynı dönemler için “Tahmini Giderler”i içeriyor: 900, 900, 925.
Belirli bir ayda bütçe dışına çıkıp çıkmadığınızı kontrol etmek için, aşağıdaki formüllerle bir ileti için metin hazırlayarak bir formül yazabilirsiniz:
EĞER(B2>C2;”Bütçeyi aşıyor”;”Bütçenin altında”) eşittir “Bütçeyi aşıyor”
EĞER(B3>C3;”Bütçeyi aşıyor”;”Bütçenin altında”) eşittir “Bütçenin altında”
Sayılara OrtalamaDeğer adıyla başvuruda bulunulan harf dereceleri atamak istediğinizi varsayalım. Aşağıdaki tabloya bakın .
OrtalamaDeğer Sonuç
89’dan büyük A , 80 ile 89 arası B, 70 ile 79 arası C, 60 ile 69 arası D, 60’dan küçük F
Aşağıdaki içiçe EĞER işlevini kullanabilirsiniz:
EĞER(OrtalamaDeğer>89;”A”;EĞER(OrtalamaDeğer>79;”B “;
EĞER(OrtalamaDeğer>69;”C”;EĞER(OrtalamaDeğer>59;”D “;”F”))))
Yukarıdaki örnekte, ikinci EĞER cümlesi aynı zamanda ilk EĞER cümlesinin eğer_yanlışsa_değer bağımsız değişkenidir. Aynı şekilde, üçüncü EĞER cümlesi, ikinci EĞER cümlesinin eğer_yanlışsa_değer bağımsız değişkenidir. Örneğin, ilk mantıksal_kontrol (Ortalama>89) DOĞRU’ysa, “A” verilir. İlk mantıksal_kontrol YANLIŞ’sa ikinci EĞER cümlesi değerlendirilir ve böyle devam eder.
VE İşlevsel Bağlacı
Tüm bağımsız değişkenleri DOĞRU’ysa DOĞRU’yu verir; Bir ya da daha fazla bağımsız değişkeni YANLIŞ’sa YANLIŞ’ı verir.
Sözdizimi VE(mantıksal1;mantıksal2; …)
Mantıksal1;mantıksal2;… DOĞRU ya da YANLIŞ olabilen, test çevirmek istediğiniz 1 ile 30 arası koşuldur.
Bağımsız değişkenler, DOĞRU veya YANLIŞ gibi mantıksal değerler oluşturmalı veya mantıksal değerler içeren diziler veya başvurular olmalıdır.
Bir dizi ya da başvuru bağımsız değişkeni metin ya da boş hücreler içeriyorsa, bu değerler gözardı edilir.
Belirlenen aralık hiçbir mantıksal değer içermiyorsa, VE işlevi #DEĞER! hata değerini verir.
Örnekler
VE(DOĞRU; DOĞRU) eşittir DOĞRU
VE(DOĞRU; YANLIŞ) eşittir YANLIŞ
VE(2+2=4; 2+3=5) eşittir DOĞRU
B1:B3 DOĞRU, YANLIŞ ve DOĞRU değerlerini içeriyorsa:
VE(B1:B3) eşittir YANLIŞ
B4 1 ile 100 arasında bir sayı içeriyorsa:
VE(1<B4; B4<100) eşittir DOĞRU
Tam olarak 1 ile 100 arasında bir sayı içeriyorsa B4’ü görüntülemek, böyle bir sayı içermiyorsa bir ileti görüntülemek istediğinizi varsayalım. B4, 104’ü içeriyorsa:
EĞER(VE(1<B4; B4<100); B4; “Değer aralığın dışında.”) eşittir “Değer aralığın dışında.”
B4 50’yi içeriyorsa:
EĞER(VE(1<B4; B4<100); B4; “Değer aralığın dışında.”) eşittir 50
YADA Mantıksal işlevi
Bağımsız değişkenlerden biri DOĞRU’ysa DOĞRU’yu verir; tüm bağımsız değişkenler YANLIŞ’sa YANLIŞ’ı verir.
Sözdizimi
YADA(mantıksal1; mantıksal2; …)
Mantıksal1; mantıksal2;… DOĞRU mu YANLIŞ mı olduğunu test etmek istediğiniz 1 ile 30 arasında bağımsız değişkendir.
Bağımsız değişkenler DOĞRU ve YANLIŞ gibi mantıksal değerler ya da mantıksal değerler içeren diziler ya da başvurular olmalıdır.
Bir dizi ya da başvuru bağımsız değişkeni metin, sayılar ya da boş hücreler içeriyorsa, bu değerler dikkate alınmaz.
Belirtilen erim mantıksal değer içermiyorsa, YADA işlevi #DEĞER! hata değerini verir.
Bir dizide bir değerin olup olmadığını görmek için bir YADA dizi formülü kullanabilirsiniz. Bir dizi formülü girmek için CTRL+ÜST KARAKTER tuşlarına basın.
Örnekler
YADA(DOĞRU) eşittir DOĞRU
YADA(1+1=1;2+2=5) eşittir YANLIŞ
A1:A3 erimi DOĞRU, YANLIŞ ve DOĞRU değerlerini içeriyorsa:
YADA(A1:A3) eşittir DOĞRU
Microsoft EXCEL Menu Açıklamaları
Menu deki Dosya seçeneği ile EXCEL çalışma tablolarının kaydedilmesi ve tekrar geri çağırılması gibi işlemler gerçekleştirilir.
Yeni (Dosya menüsü): Yeni, boş bir dosya yaratır.
Aç (Dosya menüsü):Bir dosyayı açar veya bulur.
Kapat (Dosya menüsü) Uygulamadan çıkmadan etkin dosyayı kapatır. Dosya kaydedilmemiş değişiklikler içeriyorsa, dosya kapatılmadan önce uyarılırsınız. Açık olan tüm dosyaları kapatmak için ÜST KARAKTER tuşuna basıp, tuşu basılı tutarak Dosya menüsünde Tümünü Kapat seçeneğini seçin.
Kaydet (Dosya menüsü) Etkin dosyayı geçerli dosya adı, yeri ve dosya biçimiyle kaydeder.
Farklı Kaydet (Dosya menüsü) Etkin dosyayı farklı bir dosya adıyla, yeriyle veya dosya biçimiyle kaydeder. Microsoft Access, Microsoft Excel ve Word’de, bu komutu, bir dosyayı parola ile kaydetmek veya diğer kişilerin dosyayı değiştirmesinden korumak üzere de kullanabilirsiniz..
Çalışma Alanını Kaydet Çalışma alanı dosyasını bir sonraki açışınızda ekranın aynı şekilde görünmesini sağlamak için açık çalışma kitaplarının, boyutlarının ve ekrandaki konumlarının listesini kaydeder.
Sayfa Yapısı (Dosya menüsü) Etkin dosya için kenar boşluklarını, kağıt kaynağını, kağıt boyutunu, kağıt yönünü ve diğer düzenleme seçeneklerini ayarlar.
Yazdırma Alanını Ayarla Seçilen aralığı, çalışma sayfasının tek yazdırılabilecek kısmı olan yazdırma alanı olarak tanımlar.
Baskı Önizleme (Dosya menüsü) Bir dosyayı yazdırdığınızda nasıl görüneceğini gösterir.
Yazdır (Dosya menüsü) Etkin dosyayı veya seçili öğeleri yazdırır. Yazdırma seçeneklerini seçmek için Dosya menüsünden Yazdır’ı tıklatın.
Çık (Dosya menüsü): Kaydedilmeyen dosyalar hakkında sizi uyararak bu programı kapatır.
Geri Al (Düzen menüsü) Son komutu geri alır veya yazdığınız son girişi siler. Bir anda birden çok eylemi geri almak için Geri simgesinin yanındaki oku tıklatın ve sonra geri almak istediğiniz eylemleri tıklatın. Son eylem geri alınamıyorsa, komut adı Yapılamaz olarak değişir.
Yeniden Yap Geri Al komutundaki eylemi tersine çevirir. Bir anda birden çok eylemi yeniden yapmak için ileri simgesinin yanındaki oku tıklattıktan sonra yeniden yapmak istediğiniz eylemleri tıklatın.
Kes (Düzen menüsü) Seçimi etkin belgeden kaldırır ve Pano’ya yerleştirir.
Kopyala (Düzenle menüsü):Seçimi Pano’ya kopyalar.
Yapıştır (Düzen menüsü) ano’nun içindekileri ekleme noktasından sonraki kısma ekler ve herhangi bir seçimin yerine yerleştirir. Bu komut ancak bir nesnenin, metnin veya hücrenin içindekileri kestiğinizde veya kopyaladığınızda kullanılabllir.
Özel Yapıştır (Düzen menüsü) Etkin belgede belirttiğiniz biçimdeki Pano içeriğini yapıştırır, bağlar veya katıştırır.
Bul (Düzenle menüsü) Belirttiğiniz karakterleri seçili hücrelerde veya sayfalarda arar ve o karakterleri içeren ilk hücreyi seçer.
Değiştir:Etkin belgede, belirtilen metni, biçimlendirmeyi, dip notları, son notları veya açıklama imlerini arar ve değiştirir.
Git (Düzen menüsü): Microsoft Excel, çalışma sayfaları arasında geçiş yapar, hücre, aralık veya belirttiğiniz özelliklere sahip hücreleri seçer.
Microsoft Word, ekleme noktasını gitmek istediğiniz yere taşır. Bir sayfa numarasına, açıklamaya, altbilgiye, yer imine veya başka bir yere gidebilirsiniz.
Normal:Veri girişi, süzme, grafiklendirme ve biçimlendirme gibi Microsoft Excel’deki görevlerin çoğu için varsayılan görünüm olan normal görünüme geçer.
Sayfa Sonu Önizleme:Etkin çalışma sayfasından, sayfanın yazdırıldığındaki halini gösteren bir düzenleme görünümü olan sayfa sonu önizlemeye geçer. Sayfa sonu önizlemede, sayfa sonlarını sürükleyerek sağa, sola, aşağıya veya yukarıya taşıyabilirsiniz. Microsoft Excel, satır ve sütunları sayfaya sığdırmak için çalışma sayfasını otomatik olarak ölçeklendirir.
Formül Çubuğu Formül çubuğunu görüntüler veya gizler.
Durum Çubuğu: Durum çubuğunu gösterir veya gizler.
Üstbilgi ve Altbilgi (Görünüm menüsü):Her sayfanın veya slaydın üstünde ve altında görünen metni ekler veya değiştirir.
Özel Görünümler:Bir çalışma sayfasının değişik görünümlerini yaratır. Görünüm, değişik görüntü seçenekleri sağlayarak verilerinizi görmenin en kolay yolunu sunar. Ayrı sayfalar olarak kaydetmeden değişik görünümler görüntüleyebilir, yazdırabilir ve saklayabilirsiniz.
Tüm Sayfa (Görünüm menüsü):Ekrandaki birçok öğeyi gizleyerek belgenin daha büyük kısmını görmenizi sağlar. Önceki görünüme geri dönmek için tam ekran simgesini tıklatın veya ESC tuşuna basın.
Yakınlaştırma:Etkin belgenin görüntüsünü küçültmek veya büyütmek için yüzde 10 ile 200 arasında bir büyütme değeri girin.
Açıklamalar (Görünüm menüsü):Word, tüm izleyiciler tarafından yaratılan açıklamaların tümünü açıklama bölmesinde görüntüler. Microsoft Excel, çalışma sayfasındaki açıklamaların görüntülenmesini etkinleştirir veya etkinliklerini kaldırır.
Hücre Ekle:Seçtiğiniz sayıda hücre, satır ve sütun ekler. Word uygulamasında, bu komut yalnızca bir veya daha çok hücre sonu imi seçtiğinizde kullanılabilir.
Satır Ekle:Seçtiğiniz sayıda hücre, satır ve sütun ekler. Word uygulamasında, bu komut yalnızca bir veya daha çok hücre sonu imi seçtiğinizde kullanılabilir.
Sütun Ekle (Tablo komutu) Seçtiğiniz sayıda hücre, satır ve sütun ekler. Word uygulamasında, bu komut yalnızca bir veya daha çok hücre sonu imi seçtiğinizde kullanılabilir.
Çalışma Sayfası: Seçilen sayfanın soluna yeni bir çalışma sayfası ekler.
Grafik Sihirbazı:Bir çalışma sayfası üzerinde katıştırılmış grafik yaratılması veya varolan bir grafiğin değiştirilmesi konularında adım adım yol gösteren bir Grafik Sihirbazı başlatır.
Sayfa Sonu:Seçilen bir hücrenin üstüne sayfa sonu ekler. Elle eklenen sayfa sonuna bitişik bir hücre seçerseniz bu komut Sayfa Sonunu Kaldır olarak değişir.
Yapıştır İşlevi:İşlev listesini ve biçimlerini görüntüler ve bağımsız değişkenlerin değerini değiştirebilmenizi sağlar.
Otomatik Toplam:Microsoft Excel, TOPLA işleviyle sayıları otomatik olarak toplar. Microsoft Excel, toplanacak hücre aralığını önerir. Önerilen aralık yanlışsa, istediğiniz aralık üzerinde fareyi sürükleyin ve sonra ENTER tuşuna basın.
Word, ekleme noktasını içeren hücrenin üstüne veya soluna tablo hücrelerindeki değerlerin toplamını hesaplayan ve görüntüleyen bir = (Formül) alanı ekler.
Köprüyü Ekleme / Düzenleme: Blirttttiğiniz köprüyü ekler veya düzenler.
Hücreler:Seçilen hücrelere biçimler uygular. Sayfa korumalıysa bu komut kullanılamayabilir.
Yükseklik:Seçilen satırların yüksekliğini değiştirir. Tüm satırın yüksekliğini değiştirmek için yalnızca satırdaki bir hücrenin yüksekliğini değiştirmek yeterlidir. Microsoft Excel’de, çalışma sayfası korumalıysa bu komut kullanılamaz.
Genişlik:Seçilen satırların genişliğini değiştirir. Tüm sütunun genişliğini değiştirmek için yalnızca satırdaki bir hücrenin genişliğini değiştirmek yeterlidir. Microsoft Excel’de, çalışma sayfası korumalıysa bu komut kullanılamaz.
Otomatik Biçim (Biçim menüsü):Bir hücre aralığına veya Özet Tablo’ya otomatik biçim adı verilen yerleşik bir biçim bileşimi uygular. Tek bir hücre seçilirse, Microsoft Excel otomatik olarak boş hücrelerle çevrili aralığı seçer ve o aralığa otomatik biçimlendirmeyi uygular. Özet Tablo’nun bir kısmı seçilirse, sayfa alanları dışındaki tüm tablo seçilir ve biçimlendirilir. Sayfa korumalıysa bu komut kullanılamaz.
Koşullu Biçimlendirme:Belirlediğiniz değerleri veya formülleri baz alan belirli bir ölçüte uyan seçili hücrelere biçimler uygular.
Kenarlıklar:Seçilen hücreye veya aralığa kenarlık ekler. Bir hücreyi veya aralığı son seçilen kenarlıkla biçimlendirmek için kenarlıklar simgesini tıklatın. Başka bir kenarlık türü belirtmek için düğmenin yanındaki oku tıklatın ve paletten bir kenarlık biçemi seçin.
Dolgu Rengi:Seçilen nesneye dolgu rengini veya dolgu etkisini ekler veya varolanı değiştirir veya kaldırır. Dolgu etkileri, gradyan, doku, desen ve resmi dolgularını içerir.
Hücre Kilitle (Microsoft Excel):Hücrelerin değiştirilmesini, taşınmasını, yeniden boyutlandırılmasını veya silinmesini önler. Hücre kilitlenmesinin sayfa kilitlenmediği sürece hiçbir etkisi yoktur. Formu Koru (Microsoft Word) Yürürlükteki belgenin form alanları veya korunmasız bölümler dışındaki kısımlarını korur. Tek tek bölümlere koruma uygulamak veya varolan korumayı kaldırmak için Araçlar menüsündeki Belgeyi Koru seçeneğini tıklattıktan sonra Formlar’ı ve Bölümler’i tıklatın
.
Sırala:Seçilen satırlardaki veya listelerdeki bilgileri alfabetik veya sayısal olarak veya tarihe göre düzenler.
Artan Sıralama: Seçilen öğeleri, ekleme noktasını içeren sütunu kullanarak alfabenin ilk harfinden, en küçük sayıdan veya en erken tarihten başlayarak sıralar. Daha önce başka sıralama seçenekleri ayarladıysanız, o seçenekler yine etkinliklerini sürdürür.
Azalan Sıralama:Seçilen öğeleri, ekleme noktasını içeren sütunu kullanarak alfabenin son harfinden, en büyük sayıdan veya en geç tarihten başlayarak sıralar. Daha önce başka sıralama seçenekleri ayarladıysanız, o seçenekler etkinliklerini yine sürdürür.
Otomatik Süzgeç:Yalnızca etkin hücre içindeki değerle eşleşen satırları görüntüler ve her sütun etiketinin sağına Otomatik Süzgeç oku ekler.
Gelişmiş Süzgeç:Listedeki verileri, yalnızca bir ölçüt aralığı kullanarak belirttiğiniz koşulu sağlayan satırların görüntüleneceği şekilde süzer.
Form:Bir iletişim kutusu içinde veri formu görüntüler. Bir listedeki veya veritabanındaki kayıtları görmek, değiştirmek ve bulmak, kayıt eklemek ve varolanları silmek için veri formunu kullanabilirsiniz.
Alt Toplamlar:Seçtiğiniz etiketlenen sütunlar için ara toplamları ve son toplamları hesaplar. Microsoft Excel, toplam satırları otomatik olarak etiketler, ekler ve listeyi özetler.
Geçerlilik:Tek tek hücreler veya bir hücre aralığı için geçerli olan verileri tanımlar; veri girişini belirli bir türle sınırlar, örneğin, tam sayı, ondalık sayı veya metin ve geçerli girişlere ilişkin sınırları ayarlar.
Tablo:Tanımladığınız giriş değerlerine ve formüllere dayanan bir veri tablosu yaratır. Veri tabloları, formüllerinizdeki değişen değerlerin sonuçlarını göstermek için kullanılabilir.
Birleştir:Bir veya daha çok kaynak alanındaki veriyi özetleyerek bir tablo içinde görüntüler.
Özet Tablo Raporu:Bir Özet Tablo yaratmanız veya değiştirmeniz için kılavuzluk yapan Özet Tablo Sihirbazı’nı başlatır.
Etiket Seç:Özet Tablo içinde, bir Özet Tablo alanını veya öğe etiketini tıklattığınızda yalnızca etiketleri seçer. İlişkili veri seçilmez.
EXCEL Araç Çubukları ve Görevleri
EXCEL de sıkça kullanılan iki araç çubukları vardır. Bunlar haricinde çeşitli gruptaki işlemleri gerçekleştirmek için 11 adet araç çubuğu vardır. Bu araç çubukları haricinde kendinize ait bir araç çubuğu oluşturabilirsiniz. Buna özelleştirme denir.
Standart Araç Çubuğu:Üzerinde çalışılan EXCEL çalışma tablosunun, kaydedilmesi tekrar geriye çağırılması ve üzerinde çalışılan tablonun yenilenmesi, yeni bir tablo yaratılması, tablo üzerindeki verilerin kopyalanması taşınması gibi çok sık kullanılan temel işlemleri içeren bir araç çubuğudur. Bu çubuktaki simgeleri inceleyecek olursak. Bu çubukta her bir işlem küçük resimler ile simgelenmeye çalışıldığı için bunlara simge denilir. Şimdi bu simgeleri inceleyelim.
1 2 3 4 5 6 7
Yukarıdaki araç çubuğunda görevleri birbirine benzeyen simgeler yanyana getirilmiş ve araları bir çizgi şeklindeki ayıraç ile ayrılmıştır. Yani gruplandırılmıştır. Bu gruplardan ilki (1) dosyalama ile ilgili olan bölüm, ikincisi ise (2) yazıcı ile ilgili bölüm, üçüncüsü ise yapılan (3) işlemleri ileri veya geri alma, dördüncüsü ise (4) sayfa ve internet linklerinini, beşinci bölümde ise EXCEL çalışma tablosu içindeki (5) matematiksel fonksiyonları, altıncı bölüm 77) grafik ve şekil çizilmeri ile ilgil olan bölüm ve en son olarak da görünüm kontrolu ve yardım bölümleri bulunur. Bunlar incelenecek olursa;
Yeni Yeni bir belge açar Yeni bir çalışma tablosu açar. Eğer tablo işlemlerini baştan itibaren tekrar yeniden düzenlemek için kullanılır. Karşımıza boş bir EXCEL çalışma ekranı gelir.
Aç Var olan dosyayı açmanızı sağlar. Dosyanızı açmak için bilgisayarın hangi sürücüsünde ve hangi klasör içerisinde olduğunu belirtmeniz gerekir. Eğer dosyanızı kaydettiğiniz yeri hatırlamıyorsanız. Windows masaüstündeki Başlat butonunda bul u kullanarak dosyanızı arattırabilirsiniz.
Kaydet Üzerinde çalışmış olduğunuz, çalışma tablosunu EXCEL belgesini disk veya disket üzerine kaydeder. Kayıt işlemi esnasında dosyanızı kaydedeceğiniz klasör adını ve hangi kayıt ortamına kaydedeceğinizi belirtmeniz gerekir. Aksi halde varsayılan klasör ve sürücü içerisine çalışma tablonuzu kaydeder.
Yazdır Üzerinde çalışmış olduğunuz EXCEL çalışma tablosunu yazıcıdan yazdırır. Bir tabloyu yazdırabilmek için sistemde tanımlı bir yazıcı olması gerekir.
Baskı Ön İzleme EXCEL çalışma tablosunun yazıcıdan çıkmadan önce ön izlemesini yapmak amacıyla kullanılır. Buradaki eksik ve hatalar varsa düzeltilir. Baskı önizleme isleminin çalışabilmesi için bilgisayarda tanımlı bir yazıcı olması gereklidir.
Yazım ve Dilbilgisi EXCEL tablolarının yazımı esnasında gözden kaçan yazım hatalarının düzeltilmesi işleminde kullanılır. Yazım hatalarını otomatik olarak düzeltir. Bu düzeltme işlemi esnasında sizden kelime seçimi yapmanızı isteyebilir. Ancak “sne” şeklindeki bir yazımı siz boşluk tuşuna bastıktan sonra “sen” olarak düzeltir. Kendi tanıyabildiklerini sizden herhangi bir seçim almadan düzeltir.
Kes EXCEL çalışma tablosunun herhangi bir bölümünün, tablo içerisinde başka bir yere taşınması işleminde kullanılır. Hücreler bloklama yapılarak işaretlendikten sonra kes komutu mouse ile tıklanırsa, seçilen bölüm sililenerek panoya kopyalanacaktır.
Kopyala EXCEL çalışma tablosunda, tekrarlayan bölümleri çoğaltmak amacıyla kullanılır. Kopyalama işlemi için, kopyalanmak istenen hücreler mouse veya klavye yardımı ile işaretlenir. Kopyala simgesine mouse ile tıklandığı zaman işaretli bölüm panoya kopyalanır.
Yapıştır Panodaki verilerin tabloya aktarılması işlemini gerçekleştirir.
Biçim Boyacısı Hücre metinlerinin veya sayılarının istenilen renk ile boyanması işlemini gerçekleştirir. Biçim boyacısını kullanmadan önce bir renk seçilmelidir.
Geri Al EXCEL tablosu ile çalışmaya başladığınız andan itibaren yaptığınız işlemler saklanır. Herhangi hatalı bir işlem oluştuğu zaman, hatalı işlemi geri al komutu ile geri almak mümkündür.
İleri Al Geri almış olduğunuz bir işlemi bu simge yardımıyla ileri alabilirsiniz.
Köprü Ekle EXCEL çalışma tablosu aynı zamanda kendi bünyesinde sayfa sayfa çalışma imkanınıda verir. Sayfalar arasında verilerin alınabilmesi ve kullanılabilmesi için sayfalar arasında linklerin yani bağlantıların yapılması gerekir. Bu komut yardımıyla gerekli sayfa ve dosya bağlantıları yapılabilir. Bağlantı çalışma sayfalarından olabileceği gibi farklı bir EXCEL çalışma tablosundanda olabilir.
Otomatik Toplam Alt alta veya yan yana olan hücrelerin içeriklerinin toplanarak tek bir hücreye yazılması sağlar toplam sembolüne mouse ile tıklamadan önce, toplanacak hücreler bloklanarak seçilmelidir.
İşlev Yapıştır EXCEL de bilirli işlemleri gerçekleştirmek amacıyla gruplanmış halde yaklaşık olarak 250 adet işlev yani fonksiyon mevcuttur. Bunlar topla, ortalama, sin, cos… şeklinde EXCEL tablolama programının vazgeçilmez özellikleridir. Temel aritmetiksel işlemler yanında, tarihsel ve mantıksal işlemlerde yapılabilir.
Artan Sıralama Tablodaki herhangi bir sütün veya satırın seçilmek suretiyle büyükten küçüğe doğru sıralanması işlemini gerçekleştirir.
Azalan Sıralama Sıralama işlemini büyükten küçüğe doğru gerçekleştirir.
Grafik Sihirbazı Seçilen hücrelerin grafiklerin çizilmesi işleminde kullanılır. Bu simge yardımıyla istenilen pasta, line, sütün veya birçok grafik çizilebilir.
Harita Dünya , Avrupa, ve Türkiye nin küçük birer haritasını otomatik olarak çizer.
Çizim Çeşitli çizim komutlarını içerir. EXCEL çalışma tablonuzda çizimlere ihtiyaç duyulursa çizgi, dikdörtgen, elips, metin kutusu gibi bölümlerini kullanabilirsiniz. Aynı zamanda süslü yazılar yazmak için WordArt Ekle bölümünü kullanabilirsiniz.
Yakınlaştır EXCEL tablolarınızın görünüm kontrollerini gerçekleştirmek amacıyla kullanabilirsiniz.
Office Yardımcısı Herhangi bir konuda EXCEL in office yardımcısından yardım alabilirsiniz. Yardım bölümünde EXCEL ile ilgili mevcut her konuda yardım bilgisi bulunur. Diğer yardım alma yöntemi ise bulunduğunuz yerde F1 tuşuna basmaktır.
Biçim Araç Çubuğu
EXCEL de çok sık kullanılan arç çubuklarından ikincisi ise biçim araç çubuğudur. Bu çubuk vasıtası ile hücre içerisindeki yazı veya rakamların istenilen büyüklükte fonta ve renkte yazılması yanında, hücre içerisinde verinin hücre içinde nasıl yazılacağıda belirlenir. Aşağıda Biçim araç çubuğu ve simgeleri görülmektedir.
Yazı Tipi Hücre içlerine yazacağınlız, yazının fontunu seçmek için kullanabilirsiniz.
Yazı Tipi Boyutu Seçilen metnin ve sayıların boyutunu değiştirir. Yazı Tipi Boyutu kutusuna bir boyut girin. Yazı Tipi Boyutu kutusundaki boyutlar seçilen yazı tipine ve etkin yazıcıya bağlıdır.
Kalın Seçili metni ve sayıları kalın yapar. Seçim zaten kalınsa, simgesini tıklatmak kalın biçimlendirmeyi kaldırır.
İtalik Seçili metni ve sayıları italik yapar. Seçim zaten italikse, simgesini tıklatmak italik biçimlendirmeyi kaldırır.
Altı Çizili Seçili metni ve sayıları altı çizili yapar. Seçimin zaten altı çiziliyse, simgesini tıklatmak altı çizili biçimlendirmeyi kaldırır.
Sola Hizala Seçilen metni, sayıları veya satır içi nesneleri parçalanmış sağ kenarla sola hizalar.
Ortala Seçilen metni, sayıları veya satır içi nesneleri ortalar.
Sağa Hizala Seçilen metni, sayıları veya satır içi nesneleri parçalanmış sol kenarla sağa hizalar.
Birleştir ve Ortala Seçilen iki veya daha çok bitişik hücreyi tek bir hücre yaratmak üzere birleştirir. Sonuçta oluşturulan hücrede yalnızca yapılan seçimin sol üstünde bulunan veriler ortalanmış olarak bulundurulur. Birleştirilen bir hücrenin başvuru hücresi seçilen özgün aralıktaki sol üst hücredir.
Uluslar arası Para Birimi Seçilen hücrelere Uluslararası Para Birimi’ni uygular. Windows Bölgesel Ayarla iletişim kutusunda seçilen ülkeye bağlı olarak Para Birimi Biçemi düğmesi yerine Uluslararası Para Birimi Biçemi düğmesi görünebilir.
Yüzde Biçemi: Seçilen hücrelere Yüzde biçemini uygular. Yüzde biçemini değiştirmek için Biçim menüsündeki Biçem komutunu kullanın.
Virgül Biçemi Virgül Biçemi: Seçilen hücrelere Virgül biçemini uygular. Virgül biçemini değiştirmek için Biçim menüsündeki Biçem komutunu kullanın.
Ondalık Artır Seçilen hücrelerde, ondalık noktasından sonra gelen basamak sayısını artırır.
Ondalık Azalt Seçilen hücrelerde, ondalık noktasından sonra gelen basamak sayısını azaltır.
Girintiyi Azalt Seçili hücre içeriği girintisini, standart yazı tipinin yaklaşık bir karakteri genişliğinde azaltır.
Girintiyi Artır Seçili hücre içeriğini, standart yazı tipinin yaklaşık bir karakteri genişliğinde girintiler.
Kenarlıklar Seçilen hücreye veya aralığa kenarlık ekler.Bir hücreyi veya aralığı son seçilen kenarlıkla biçimlendirmek için simgesini tıklatın. Başka bir kenarlık türü belirtmek için düğmenin yanındaki oku tıklatın ve paletten bir kenarlık biçemi seçin.
Dolgu Rengi Seçilen nesneye dolgu rengini veya dolgu etkisini ekler veya varolanı değiştirir veya kaldırır. Dolgu etkileri, gradyan, doku, desen ve resmi dolgularını içerir.
Yazı Tipi Rengi Seçilen metni tıklattığınız renkle biçimlendirir.
Microsoft Excel XP
Excel programı çalışma alanına girilen veriler üzerinde hesap yapabilme, verileri tabloya dönüştürebilme tablolar içindeki verileri grafiklerle destekleyebilme, verileri karşılaştırıp sonuç üretebilme özelliğine sahip; tablolama, grafik oluşturma, veri yönetimi ve hesaplama amaçlı kullanılan Office paketinin en çok kullanılan programıdır. Bu programla matematiksel işlemlerin yanı sıra grafik oluşturma, hücreleri biçimlendirme gibi özellikleri de kullanılabilir.
Satır: Ana başlıkları karakterlerle belirtilmiş veri alanlarına denir.
Sütun: Ana başlıkları rakamlarla belirtilmiş veri alanlarına denir.
Hücre: Satır ve sütunların kesişmesinden oluşan ve bilgilerin girildiği veri alanlarına denir.
Klavuz çizgileri: Satır ve sütunları belirtmeye yarayan çizgilere denir.
Formül çubuğu: Hücre içindeki verilerin takip edildiği araç çubuğudur.
Çalışma Sayfası-Tablosu
Excel’in temel çalışma ortamıdır. Veriler bu çalışma alanındaki hücrelere girilir. Sütunlar A’dan IV’ye kadar (256 sütun), satırlar 1’den 65536’ya (65536) kadardır. Bir Excel çalışma sayfasında 16 777 216 tane hücre vardır. Bir Excel dosyası (*.xls) çalışma kitabından, kitap çalışma sayfalarından, sayfalar ise hücrelerden oluşmaktadır. Her hücrenin belli bir adresi vardır. Bu hücre adresleri Ad kutusundan takip edilir. Bir hücre adresi; sütun adı ve satır adının birleşiminden oluşur. (A1 , C18, H58…..gibi)
Veri Girişi
Hücrelere 4 değişik (metin, sayı, formül, işlev) bilgi girilebilir. Hücrelere veri girişi yapıldıktan sonra ENTER tuşu kullanılmalıdır. ENTER tuşuna basıldıktan sonra hücre göstergesi alt hücreye geçecektir. SHIFT+ENTER bir üst hücreye, TAB tuşu bir sağ hücreye, SHIFT+TAB tuşları ise bir sol hücreye hareket edecektir. Hücre içindeki veriler Formül Çubuğundan takip edilir.
Hücre İçeriğini Düzenleme Bir hücreye veri girildikten sonra hücre içerikleri değiştirilebilir. Özellikle verinin veya formülün uzun olması durumunda veriyi değiştirmek gerekebilir. Bunun için;
a) F2 tuşu,
b) Hücreye çift tıklama,
c) Formül çubuğuna tıklama.
1) Sayılar
Excel programında işlem görecek asıl veriler sayılardır. Excel’in kullanım amacıda zaten sayıları işlemek ve sonuçlar çıkarmaktır. Sayıların ve metinlerin birleşiminin metin olarak kabul edildiği unutulmamalıdır. Tüm sayılar sağa hizalıdır. Sayıların girilmesi sırasında ##### karakterlerin veya 4E+06 gibi ifadelerin hücrelerde görülmesi o sayının hücreye sığmadığı anlamındadır. Bu durumda sütunun genişliği ayarlanmalıdır. 1) Para birimi: Seçili hücreler içindeki sayı bilgilerini TL biçiminde görmek için kullanılır. 2) Yüzde Stili: Hücre içindeki sayıları yüzdelik biçimde göstermek için kullanılır. 3) Binlik Ayraç Stili: Sayı bilgilerini binlik basamaklarına ayırmak için kullanılır. 4) Ondalık arttır/Ondalık azalt: Ondalık kısımdaki basamak sayısını arttırmak & azaltmak için kullanılır. 5) Bilimsel Sayı Biçimi: Büyük sayıları daha kolay görmek için kullanılır. (4E+07)
2) Metinler
Metin bilgi (text), metin yada karakter bilgi anlamına gelir. Bu bilgi tipi harflerden oluşur. Metinler sola hizalıdır. Ayrıca metin bilgileri içinde sayılarda kullanılabilir.
BOYUTLANDIRMA
Bir hücrenin genişliği sütuna, yüksekliği ise satıra bağlıdır. Tek başına bir hücre boyutlandırılamaz. Boyutlandırılan o satırdaki veya sütundaki tüm hücrelerdir. Boyutlandırma işlemlerini şu şekillerde yapabiliriz:
1) Satır/sütun başlıkları arasında sürükleme.
2) Sütun başlıkları arasına çift tıklama.(Sütun içindeki hücrelerde yer alan en uzun veriye göre boyutlandırılacaktır)
3) Biçim-Satır-Yükseklik & Biçim-Sütun-Genişlik
4) Birden fazla satırın & sütunun yüksekliğini-genişliğini aynı yapmak için sütun veya satırlar seçildikten sonra başlıklar arasında sürükleme uygulanır.
SEÇİM İŞLEMLERİ
Windows altında çalışan bütün programlarda bir prensip vardır. Bu da “Önce seç sonra yap”tır. Ne yapmak istiyorsanız ilk önce onunla ilgili veri alanlarını seçmeli daha sonra istenilen işlemi yapmalısınız. Excel’de en çok yapılan işlemlerden biri de seçim işlemleridir.
Ondalıklı bir sayıyı belirtilen bir basamağa yuvarlamak için kullanılır.Ondalık artır-azaltın işlevsel karşılığıdır =Yuvarla(HücreAdı;Basamak)
Doğruysa: Şartın gerçekleşmesi durumunda üretilecek sonucun yer aldığı kısım.
Yanlışsa: Şartın gerçekleşmemesi durumunda üretilecek sonucun yer aldığı alternatif kısım.
Aritmetik operatörler
/, *, -, +, Basit matematik işlemler uygular, sayısal değerleri birleştirip sonuçlar üretir.
Karşılaştırma operatörleri<, >, =, >=, <=)İki değeri karşılaştırır.Yanlış&doğru olmak üzere mantıksal değerler üretirler. Not: Eğer işlevi içinde bir metin kullanılacaksa bu metinler tırnak (“) içinde yazılmalıdır. Doğruysa veya yanlışsa kısmında sadece metin değil sayı, formül veya işlevde kullanılabilir. İç içe en fazla 8 Eğer kullanılabilir (9 şart).
0) Eğersay:
Belirtilen aralıkta bulunan ve istenen şartı sağlayan hücrelerin sayısını verir. =Eğersay(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi;Koşul)
Not: İstenen koşul metinse bu metin tırnak (“) içinde yazılmalıdır.
ii. Eksenler: Kategori ve değer eksenlerini gizlemek veya göstermek için kullanılır.
iii.Klavuz Çizgileri: Grafiğin daha iyi okunabilmesi için sütunların arkasına yatay veya dikey klavuz çizgileri eklemek için kullanılır.
iv. Gösterge: Grafik açıklamasını gösteren veri göstergesinin konumu buradan belirlenir.
v. Veri Etiketleri: Sütunları oluşturan verilerin sütunların üzerine eklenmesini sağlamak için kullanılır.
vi. Veri Tablosu: Grafiği oluşturan veri tablosunu grafiğin altına eklemek için kullanılır.
f) Grafik konumu: Oluşturulan grafiği yeni bir sayfa olarak veya nesne olarak istenilen sayfaya eklemek için kullanılır.
2.Yöntem (Nesne olarak)
2) Asıl belge bölümünden Yarat düğmesi tıklanır.
3) Form Mektupları seçilir.
4) Adres-Mektup birleştir işlemine mektubun yazıldığı belge üzerinde başlasaydınız Etkin Pencere seçeneği seçilir.
5) Veri Kaynağı bölümünden Veri al düğmesi tıklanır. Eğer adresler yeni yaratılacaksa Veri kaynağı yarat, eğer adresler daha önce bir dosyaya kaydedilmişse Veri kaynağı aç, eğer adreslere Outlook’tan erişilecekse o zaman Adres defterini kullan seçeneği kullanılır.
6) Veri kaynağı aç seçeneği seçilmişse bilgilerin bulunduğu dosya seçilir ve Aç düğmesi tıklanır.
7) Daha sonra Ana belge düzenle düğmesi tıklanarak belge üzerinde birleştirme alanlarının eklenmesine geçilir.
Belgeye eklenen Adres-Mektup birleştirme araç çubuğunda yer alan alanlardan yararlanılarak işlemlere devam edilir. Birleştirme alanı ekle düğmesine tıklanarak istenilen alanlar mektuba eklenir.
9) Ardından Yeni belgeye birleştir yada Yazıcıya birleştir düğmeleri tıklanarak birleştirme işlemi yapılır.
c) Zarf Çekme
Zarfların üzerine de baskı yapılabilir. Genelde etiketler çekilip zarf üzerine yapıştırıldığı için pek kullanılmaz. Bu işlem için zarfların yazıcıya giriyor olması gerekir. Ardından yapılacak işlemler aynı etiket çekmeye benzer.
d) Katalog Çekme
Katalog çekmek de hemen hemen aynı şekilde yapılan bir işlemdir. Katalog olarak bir ürün listesi, telefon fihristi . belgeleri yaratmak için de kullanılabilir.
SAYFA YAPISI
Sayfanın dikey yada yatay olması, sayfa kenarlarının ayarları, Üstbilgi ve Altbilgi ayarları ve yazdırılacak alan gibi ayarları yapmak için Dosya menüsünde yer alan Sayfa Yapısı seçeneği kullanılır. Burada 4 tane sekme vardır.
a) Sayfa sekmesi: Kağıt yönlendirmesi (yatay-dikey) ve Ölçek kutusundan büyütme-küçültme gibi ayarlar yapılır.
b) Kenar Boşlukları: Sayfaların üst, alt, sağ ve sol kenar boşlukları belirlenir. Ayrıca Üstbilgi-Altbilgi alanlarının üstten ve alttan uzaklıkları da ayarlanır. Yazıcıdan çıkartılacak veri alanlarının sayfanın yatay veya dikey olarak ortalanması işlemi de buradan yapılır.
c) Üstbilgi/Altbilgi: Her sayfada çıkması istenen bilgilerin (örneğin; zaman, kullanıcı adı, firma adı) girildiği yerdir. Daha önce yaratılmış Altbilgi/Üstbilgi dışında Özel Üstbilgi/Özel Altbilgi düğmelerinden de kendi istediğiniz bilgileri de buradan girebilirsiniz. Ayrıca Baskı Önizleme de buradan kullanılabilir.
d) Çalışma Sayfası: Yazdırma alanının, tekrar edilmesi istenen sütun ve satır başlıklarının ve diğer yazdırılması istenen öğelerin ayarlandığı seçenektir. Birden çok sayfaya bölünmüş bir sayfayı yazdırmak için Excel 2 yol izler;
Önce aşağıya sonra yana yolunda birden fazla sayfa olan sayfanın ilk sayfası yazdırıldıktan sonra 1. sayfanın alt kısmı yazdırılır. Sonra birinci sayfanın yandan taşan fazlası yazdırılır. Önce yana sonra aşağıya yönteminde ise birinci sayfa yazdırıldıktan sonra birinci sayfanın sağ yan fazlası olan sayfa ikinci olarak basılır. Yazdırma alanı kutusu yazdırılacak alan adresini girmeniz gereken yerdir.
Yazdır kutusu seçenekleri
Klavuz çizgileri işaretliyse belge yazıcıdan çıkarken klavuz çizgileri de bastırılacaktır. Onay kaldırılırsa yalnız yapılan kenarlıklar bastırılacaktır. Notlar, hücrelere girilen notları da bastırmak istiyorsanız bu seçenek onaylanır. Taslak kalitesi, yazıcıdan çıktı hızını artırmak için kullanılır. Siyah ve beyaz, verilerinizi yada grafiklerinizi renkli yapmanıza rağmen siyah-beyaz yazıcı kullanılıyorsanız bu seçeneği seçmeniz gerekir. Satır ve sütun başlıkları satır ve sütun başlıklarını da belgenize dahil etmek için kullanırız.
EXCEL GENEL AYARLARI
Excel programının görünüm, düzen ve genel . ayarlarını yapmak için Araçlar menüsündeki Seçenekler kullanılır.
a) Görünüm
Bu sekmede isteğe bağlı olarak formül çubuğu ve durum çubuğu ekrandan kaldırılabilir. Ayrıca klavuz çizgileri, yatay ve dikey kaydırma çubukları, satır ve sütun başlıkları da bu seçenekten kaldırılır. Formüller seçeneği işaretlenirse çalışma sayfasına yazılan tüm formüller aynı anda görüntülenebilir. Klavuz çizgilerinin rengi de bu sekmeden değiştirilebilir. Ayrıca Açıklamalar ile ilgili detaylarda burada yer alır.
b) Genel
Dosya menüsündeki son kullanılan dosya sayısı (en fazla 9 dosya ismi) ve çalışma kitabındaki sayfa sayısı (en fazla 255 sayfa) buradan ayarlanır. Ayrıca standart yazı tipi ve yazı boyutu da buradan değiştirilebilir.
c) Düzen
Enter tuşunu yönü ve sabit ondalık basamak sayısının ayarlandığı sekmedir.
d) Renk
Yazı tipi rengi ve dolgu renginde yer alan standart renkleri silmek ve yeni tanımlanan renklerle değiştirmek için kullanılır.
e) Özel listeler
Yeni bir liste tanımlamak, tanımlı listeleri silmek için kullanılan seçenektir.
f) Uluslararası
Sayıların ondalık ve binlik ayraçlarını değiştirmek için bu seçenek kullanılır.
g) Kaydet
Belgelerin “otomatik kurtarma bilgilerini kaydetme” seçeneği burada yer alır. Bu özellik sayesinde belgeler belirlenen sıklıkta otomatik olarak kaydedilecektir.
h) Güvenlik
Belgelere açma veya değiştirme parolası vermek için bu seçenek kullanılır.
Word 2000
Word’de bir doküman tez veya kitap yazarken yapabileceğiniz bütün işlemleri bulabilirsiniz. Uzun bir dökümanı Word kullanarak hazırlamakla, daktilo kullanarak hazırlamak arasında dağlar kadar fark vardır. Çünkü, Word bir çok işlemi otomatik olarak yapar. Örneğin içindekileri, indeksi, sayfa numaralarını ve benzeri bir çok işlemi kolayca hazırlamamızı hatta yanlış yazdığımız şeyleri düzeltmemizi sağlar.
Word’de çalışırken sadece yeni bir paragrafa geçmek için ENTER tuşunu kullanmalısınız. Diğer durumlarda satır dolduğunda alt satıra geçmek için kesinlikle ENTER tuşunu kullanmayın. Bir satır dolduğunda kendiliğinden bir alt satırdan devam edecektir.
WORD İŞLEMLERİ
DOSYA MENÜSÜ
Belgeyi Kaydetme
Üzerinde çalıştığınız etkin belgeyi, yeni de olsa veya önceden var olsa da kaydedebilirsiniz. Tüm açık belgeleri bir anda kaydedebilirsiniz. Ayrıca etkin belgenin bir kopyasını farklı bir adda veya farklı bir konuma kaydedebilirsiniz.
Bir belgeyi başka bir program içinde kullanmak için, başka bir biçimde kaydedebilirsiniz. Örneğin, bir Word belgesini Word’ün eski sürümlerinde, Microsoft Word’te veya WordPerfect’te okuyabilmek için, başka bir dosya biçiminde kaydedebilirsiniz. Ayrıca farklı bir programda farklı bir dosya biçiminde yaratılan bir belgeyi Word içinde açabilir, üzerinde çalışabilir ve sonra özgün biçimiyle kaydedebilirsiniz. Örneğin, bir WordPerfect belgesini açabilir, Word içinde değişiklikler yapabilir ve sonra Word veya WordPerfect biçiminde kaydedebilirsiniz. Dosya biçimini değiştirmeden bir belgeyi farklı bir dosya biçimi uzantısıyla kaydedebilirsiniz. Örneğin, bir Word belgesini .abc uzantısıyla kaydedebilirsiniz.
Word, programın kilitlendiği (yanıt vermeyi durdurduğu) veya elektrik kesintisi durumlarında belgeleri kurtarabilmek için, belgeleri otomatik kaydetmek üzere ayarlanabilir. Otomatik Kaydet özelliği etkinleştirildiğinde, bir belgeye yaptığınız değişiklikler, Otomatik Kaydet’in her kaydetme aralığında bir kurtarma dosyasına kaydedilir. Örneğin, Otomatik Kaydet’i her 5 dakikada bir kaydetmek üzere ayarladıysanız, 10 dakikada bir kaydetmeye göre ayrıntılı bilgi kurtarabilirsiniz. Otomatik Kaydet’in etkinleştirilmesiyle, açık belgeleriniz varken Word kilitlendiğinde (yanıt vermeyi durdurduğunda) ve bilgisayarınızı yeniden başlatmanız gerektiğinde, Word’ü yeniden başlattığınızda kurtarma dosyaları otomatik olarak açılır. Kurtarma dosyalarındaki bilgiler, Otomatik Kaydet’in belgeleri en son kaydettiği andaki bilgileri yansıtır. Otomatik Kaydet, belgelerinizi düzenli kaydetmenizin yerini tutamaz. Belgeyi kaydettiğinizde veya kapattığınızda kurtarma dosyası silinir.
Belgenizi her kaydettiğinizde otomatik olarak bir yedeğinin kaydedilmesini sağlamak için Word’ü ayarlayabilirsiniz. Yedek kopya size bir önceki kopyayı sağlar, böylece kaydedilen geçerli bilgilerle bundan bir önce kaydedilen bilgilere sahip olursunuz.
Bir belgenin birden çok sürümünü aynı dosya içine kaydedebilirsiniz. Bir belgenin birden çok sürümünü kaydettikten sonra, geriye dönüp eski sürümleri gözden geçirebilir, açabilir, yazdırabilir ve silebilirsiniz.
Belge Açma
Belgeleri Word’ün içindeki Aç iletişim kutusundan çok farklı konumlarda açabilirsiniz. Bir belgeyi bilgisayarınızın sabit diskinde veya bağlantınız olan bir ağ sürücüsü üzerinde açabilirsiniz..
Bilgisayarınızın sabit diskindeki veya yazma erişiminiz olan bir ağ sürücüsündeki belgeler için, özgün olanın yerine belgenin kopyasını yaratmak ve onunla çalışmak istiyorsanız kopya olarak bir belgeyi açabilirsiniz ve belgenin nerede konumlandırıldığına aldırmaksızın, özgün belgeyi değiştirmeyeceğinizden emin olmak istiyorsanız belgeyi salt okunur olarak açabilirsiniz.
Yeni belge yaratma
Belgeyi Kapatma
Dosya menüsünden Kapat’ı tıklatın.
Programdan çıkmadan bütün açık belgeleri kapatmak için ÜST KARAKTER tuşunu basılı tutarak, Dosya menüsünden Tümünü Kapat’ı tıklatın.
Belgeleri Adlandırma
Belgeleri bulmayı kolaylaştırmak için, uzun, açıklayıcı dosya adları kullanabilirsiniz. Dosyanın tam yolu, sürücü harfi, sunucu adı, klasör yolu ve dosya adı dahil, en çok 255 karakter uzunluğunda olabilir. Dosya adları şu karakterleri içeremez: bölü (/), ters bölü (), büyük simgesi (>), küçük simgesi (<), yıldız (*), nokta (.), soru işareti (?), tırnak imi (“), düz çizgi (|), iki nokta ( veya noktalı virgül (.
Baskı Ön İzleme
Bir belgeyi hazırladıktan sonra yazıcıdan almadan önce bir ön görüm almanızı sağlayacaktır. Baskı ön izleme modunda dökümanınız üzerinde düzenlemeler yapabilirsiniz. Örneğin dökümanınıza aktif saati gösteren bir alan eklerseniz bu alandaki saat sürekli olarak güncellenmez. Fakat yazdırılmadan önce güncellenir. Sayfa düzenleme modunda ise bunların özel olarak güncellenmesi gerekir.
Yazdır
Hazırladığınız belgeyi yazıcıya göndermenizi sağlar. Bu bölümde dökümü hangi yazıcıdan alacaksanız o yazıcıyı seçmenizi sağlar. Eğer dökümü dosya üzerinde alacaksanız “Dosyaya Yazdır” seçeneğini onaylayınız. Belgeyi yazdırmak için ayrıca Ctrl+P tuşu da kullanılabilir.
Asıl belgenin tamamını yazdırmak için, alt belgeleri genişletin ve normal görünüme geçtikten sonra her zamanki gibi yazdırın. Yazdırma ayrıntılarını belirlemek için, aşağıdaki yordamı kullanın.
F Asıl belgeyi asıl belge görünümü içinde görüntüleyin.
F Alt belgeleri genişletin.
F Belgenin yazdırmak istediğiniz kısımlarını görüntülemek için başlıkları genişletin veya daraltın.
F Dosya menüsünden Yazdır’ı tıklatın.
F İstediğiniz yazdırma seçeneklerini belirleyin.
Sayfa Yapısı
Sayfamızın büyüklüğünü, duruş şeklini, sayfa kenar boşluklarını, üst bilgi ve alt bilgi değerlerini verebildiğimiz bir ayar sayfasıdır. Toplam 4 sayfadan oluşur.
Bir dosyayı hızlı bir şekilde kullanıma açmak
Bir dosyayı hızlı bir şekilde kullanıma açmak mümkündür. En son kullanılan dosyaların isimleri DOSYA isimli menünün alt kısmında listelenirler. Bu isimlerden herhangi birisinin tıklanması ile o dosyayı kullanıma açar. Böylece kullanıcı istediği dosyayı dosyayı aramaktan kurtulur.
Burada en fazla 9 tane dosyanın ismi saklanabilir.
Çıkış:
Word programından çıkmamızı sağlar. Bu çıkış esnasında üzerinde çalıştığımız belgelerimizden son haliyle saklanmamış olanlar için saklanıp saklanmayacağı konusunda soru sorulur. Gerekli cevap verilerek Word programından çıkılabilir.
DÜZEN MENÜSÜ
Bu komut içerisinde yer alan komutların tamamı belgelerin düzenlenmesi ile ilgilidir. Belge üzerinde yazıların kopyalanması ,taşınması yanlış işlemin geri alınması gibi komutlar bu bölümde yer alır.
Kesme, Kopyalama, Yapıştırma, Seçme İşlemleri
Kesme, kopyalama ve yapıştırma işlemleri şüphesiz ki, Windows’un sağladığı çok önemli teknolojilerdendir. Bunlar sayesinde kullanıcılar birbirinin aynısı olan işlemleri tekrar tekrar yapmaktan kurtulmuşlardır.
Kesilecek, kopyalanacak ya da yapıştırılacak metin öncelikle seçilmelidir.
Metni Seçmek (Bloklamak)
Seçilecek metnin ilk karakterine kürsör konumlandıktan sonra farenin sol tuşunu basılı tutmak suretiyle metnin sonuna doğru çekerek ;
F Shift + Yön tuş kombinasyonu ile ,
F Shift + Page Up / Page Down tuş kombinasyonu ile metin sayfa sayfa ise seçilir ,
F Shift + Ctrl + End tuş kombinasyonu ile metin sonuna seçme işlemi gerçekleşir
F Düzen / Tümünü Seç menü seçeneği ile ya da Ctrl + B tuşlarına basılarak metnin tamamı seçilir ,
F Shift + Ctrl + Yön tuşları ile kelime kelime veya paragraf paragraf seçilebilir.
Veri Kopyalama
Seçili olan bir veriyi kopyalamak için birkaç yol izlenebilir ;
F Araç çubuklarındaki üstte gösterilen kısayol tuşu yardımı ile ,
F Düzen / Kopyalama menü seçeneklerini kullanarak ,
F Ctrl + C tuşlarına basılarak.
Veri Kesme
Seçili olan bir metni seçmek için birkaç yol izlenebilir ;
F Araç çubuklarındaki yukarıda resmi görülen ‘KESME’ tuşu yardımı ile ,
F Düzen / Kes menü seçenekleri kullanılarak ,
F Ctrl + X tuş kombinasyonu ile kesme işlemi yapılabilir.
Veriyi Yapıştırmak
Yapıştırma işlemi bir nevi verinin otomatik olarak çoğaltılmasıdır. Eğer panoda bir veri varsa yapıştırma işlemi yapılabilir , aksi halde yapılamaz.
Pano da mevcut bulunan veri birkaç yolla yapıştırılabilir.
F Araç çubuklarındaki üstte görüntülenen tuş yardımı ile ,
F Düzen / Yapıştır menü seçenekleri kullanılarak ,
F Ctrl + V veya Shift+İns tuşlarına basılarak veri yapıştırılabilir.
Son Yapılan İşlemleri Geri Almak
Son yapılan işlemleri geri almak için aşağıdaki yollardan biri izlenebilir
F Düzen / Geri al menü seçenekleri yardımı ile ,
F Ctrl + Z tuş kombinasyonu ile ,
F Araç çubuklarındaki üstte belirtilen resimdeki buton ile son yapılan işlem geri alınabilir.
Son eylemi yineleme
Son yapılan işlemi tekrar geri iade etmek (yinelemek) için de aşağıdaki yollardan biri izlenebilir.
F Düzen /Yinele menü seçenekleri kullanılarak,
F Ctrl+Y tuşlarına basılarak,
F Araç çubuklarındaki işareti tıklanarak yapılan son işlem tekrarlanabilir.
Düzen menüsünde yer alan diğer seçenekler ise şunlardır
TEMİZLE: seçili herhangi bir yazı bölümünün silinmesini sağlar.
TÜMÜNÜ SEÇ: Yazılan tüm belgenin seçilmesini sağlar.
BUL: Belge üzerinde herhangi bir kelime veya ifadenin aranmasını sağlar. Aranan aranacak kelime veya ifadenin girildiği yazı kutucuğudur.
ARA: Arama yapılacak bölgeyi imleci göreli olarak seçebileceğiniz seçme listesidir.
DEĞİŞTİR:Bul diyalog kutusundan ,değiştir diyalog kutusuna geçmeyi sağlayan komut düğmesidir.
Değiştir:Herhangi bir ifade ile bir diğerinin değiştirilmesini sağlar. Diyalog kutusunda tüm komut düğmeleri ve diğer kontrol öğelerinin anlamı Bul diyalog kutusundaki ile aynıdır. Bul diyalog kutusunda olup bu diyalog kutusunda olmayan öğeler aşağıya çıkarılmıştır.
Yerine Konan:Aranıp bulunan yerine konacak ifadeyi belirtmeniz için kullanılan yazı kutusudur.
Değiştir:” sonrakini bul”komut düğmesiyle bulunan ifadenin “yerine konan”kutusundaki ile değiştirilmesini ve bir sonraki ifadeyi bulmayı sağlayan komut düğmesidir .
Git: belge üzerindeki herhangi bir alana doğrudan gitmemizi sağlar
OTAMATİK METİN belge üzerinde yazdığımız bazı ifadeleri çok sık kullanacaksak bunların otomatik olarak kullanılması sağlayan komuttur.
NESNE Doküman içerisine yerleştirilen herhangi bir nesnenin açılmasını ve değiştirilmesini sağlar.
GÖRÜNÜM MENÜSÜ
Üstbilgiler ve altbilgiler
Üstbilgi veya altbilgi, genellikle belgenin her sayfasının alt veya üst kısmına yazdırılan 3/4 sayfa numarası, tarih veya şirket amblemi gibi 3/4 metin veya grafiklerdir. Üstbilgi üst kenar boşluğuna, altbilgi alt kenar boşluğuna yazdırılır.
Aynı üstbilgi ve altbilgiyi belgenin tamamında kullanabilir veya belgenin bir bölümü için altbilgi ve üstbilgi değişikliği yapabilirsiniz. Örneğin, ilk sayfanın üstbilgisi olarak bir amblemi, sonraki sayfaların üstbilgisi olarak belgenin dosya adını kullanabilirsiniz.
Üstbilgi ve altbilgi yaratma
Metin veya grafikler içeren sayfa numaraları, tarih, şirket amblemi, belgenin başlığı veya dosyanın adı, yazarın adı, . altbilgi ve üstbilgiler yaratabilirsiniz . Aynı üstbilgi ve altbilgiyi belgenin tamamında kullanabilir veya belgenin bir bölümü için altbilgi ve üstbilgi değişikliği yapabilirsiniz. Örneğin, ilk sayfada benzersiz bir altbilgi veya üstbilgi kullanın veya bu sayfada hiç altbilgi veya üstbilgi kullanmayın. Aynı zamanda, tek ve çift numaralı sayfalar veya belgenin bir bölümü için farklı altbilgi ve üstbilgi kullanabilirsiniz..
Normal
Bu Görünüm belgenin düz bir kağıt gibi görüntülenmesini sağlar. Belgenin sayfalarının bir çizgiyle ayırarak gösterir. Sayfa kenarlarının, kenar boşluklarını görüntülemez. Sadece yazı alanını görüntüleyen komuttur.
Bağlantılı Görünüm
Bu görünüm kullandığında dosya içerisinde bağlantı varsa bu bağlantılar görüntülenir. Sayfa sütunlara bölünmüş olsa bile tek bir sütun gibi ekranda görünür. Sol tarafta bulunan satırbaşlıları kullanılarak bu başlığın bulunduğu alana geçirmiş olunur.
Ana Hat
Word belgesinin ekran üzerinde gösteriliş biçiminde her bir paragraf için bir gösterge yerleştirilir ve öyle görüntülenmesini sağlar. Ana hat görünümü belge yapısı içerisindeki düzeylerini temsil etmek için belge başlıklarını girintili olarak gösteren görünümdür. Ana hat görünümü belge içinde hareket etmeyi başlıkların göreli önemlerini değiştirmeyi ve başlıkları taşıyarak büyük miktardaki metni yeniden düzenlemeyi kolaylaştırır.
Sayfa Düzeni
Sayfa düzeni görünümü belgenin yazdırıldığında alacağı görüntüyü gösteren görünümdür. Örneğin, üst bilgiler, Dipnotlar, sütunlar ve çerçeveli nesneler gibi öğeler gerçek konumlarında görünürler. Metni sayfa düzeni görünümü içinde düzenleyebilir ve biçimlendirebilirsiniz. Örneğin, çerçeveli bir nesneyi yeni bir konuma sürükleyebilirsiniz.
Sayfa kenar boşluklarını değiştirme
Sayfa düzeni görünümüne veya baskı önizlemeye geçiş yapın.
Sayfanın sağ veya sol kenar boşluğunu değiştirmek için yatay cetvel üzerindeki kenar boşluğu sınırını işaretleyin. İşaretçi çift başlı oka dönüştüğü zaman kenar boşluğu sınırını sürükleyin.
Sayfanın üst ve alt kenar boşluğunu değiştirmek için dikey cetvel üzerindeki kenar boşluğu sınırını işaretleyin. İşaretçi çift başlı oka dönüştüğü zaman kenar boşluğu sınırını sürükleyin.
Özdeş kenar boşluğu ölçümlerini belirtmek için Dosya menüsünden Sayfa Yapısı’nı ve sonra Kenar Boşlukları sekmesini tıklatın. Kenar Boşlukları sekmesinden cilt payı veya karşılıklı kenar boşlukları gibi diğer seçenekleri de ayarlayabilirsiniz.
Belgenin bir bölümünün kenar boşluklarını değiştirmek için metni seçin ve sonra Sayfa Yapısı iletişim kutusu, Dosya menüsünde Kenar Boşlukları sekmesinden kenar boşluklarını ayarlayın. Uygula kutusundaki Seçili Metin’i tıklatın. Word otomatik olarak yeni kenar boşluğu ayarlı metinden önce ve sonra kısım kesmesi ekler. Belgeniz zaten kısımlara bölünmüşse bir kısmı tıklatabilir veya çoklu kısımlar seçebilirsiniz ve sonra yönlendirmeyi değiştirebilirsiniz.
Sayfa yönlendirmesini seçme
F Dosya menüsünden Sayfa Yapısı’nı seçin ve sonra Kağıt Boyutu sekmesini tıklatın.
F Yönlendirme’nin altındaki Dikey veya Yatay’ı tıklatın.
Belgenin bir bölümünde sayfa yönlendirmesini değiştirmek için sayfaları seçin ve sonra yönlendirmeyi her zamanki gibi değiştirin. Uygula kutusundaki Seçili Metin’i tıklatın. Word kısım kesmelerini yeni yönlendirmeyle birlikte otomatik olarak sayfalardan önce ve sonraya ekler. Belgeniz zaten kısımlara bölünmüşse bir kısmı tıklatabilir veya çoklu kısımlar seçebilirsiniz ve sonra yönlendirmeyi değiştirebilirsiniz.
Asıl Belge
Belgenin asıl bir belge gibi görüntülenmesini sağlar. Resimler nesneler ve çizimler görüntüye gelmez.
Araç Çubukları
Belge üzerinde çeşitli işlemler yapmak için kullanılan araç çubuklarını ekleyip, kaldırmak için kullanılır.
CETVEL Ekran üzerindeki cetvelin görüntülenmesini veya iptal edilmesini sağlar.
BELGE BAĞLANTILARI Bağlantılı görünüm komutuyla aynı görünümü verir.
DİPNOTLAR Dipnot yazmak için kullanılacak bir pencere açılmasını ve dipnot bilgilerinin buradan takip edilmesini sağlar.
AÇIKLAMALAR Yazılan belge üzerinde yazıcıdan çıkmasını istediğimiz bir takım haşiye, özel not bilgilerinin yazılmasını ve takip edilmesini sağlayan pencereyi açar.
TAM EKRAN Dosyanın tam ekran olarak görüntülenmesini sağlar. ESC tuşuna veya ekrandaki “tam ekranı kapat” düğmesi tıklandığında belge normal haline gelir.
YAKINLAŞTIR Belgenin ekranda daha küçük veya daha büyük olarak görüntülenmesini sağlar.
EKLE MENÜSÜ
Dipnot veya Son not
F Not başvuru imini eklemek istediğiniz yeri tıklatın.
F Ekle menüsünden Dipnot’u tıklatın.
F Dipnot veya Sonnot’u tıklatın.Notu dipnot bölmesine yazdıktan sonra, yazmanıza devam etmek için belge üzerinde herhangi bir yeri tıklatın.
Belgeye Sayfa Numaraları Ekleme
Sayfa numaralarını ya Ekle menüsünden Sayfa Numaraları komutunu kullanarak ya da Üst bilgi ve Alt bilgi araç çubuğu üzerindeki Sayfa Numaraları simgesini kullanarak ekleyebilirsiniz. Her iki durumda da, sayfa numaraları sayfanın üstündeki veya altındaki üst bilgi veya alt bilgiye eklenir.
Üst bilgi ve alt bilginizin yalnızca sayfa numaraları içermesini istiyorsanız Sayfa Numaraları komutu en kolay yöntemdir. Sayfa Numaraları komutu sayfa numaralarını özelleştirme için de birkaç seçenek sağlar. Örneğin, içerik tablosu için Roma rakamları (i’den v’ye kadar gibi) ve belgenin geri kalanı için Arap rakamları kullanabilirsiniz (1’den 35’e kadar gibi).
Belgeye Ek Açıklama Ekleme
F Hakkında açıklama yapmak istediğiniz metin veya öğeyi seçin veya metnin sonunu tıklatın.
F Gözden Geçirme araç çubuğundan Açıklama Ekle’yi tıklatın.
F Ekranın altındaki açıklama penceresine açıklama metnini yazın.
Not Bilgisayarınızda bir ses kartı ve bir mikrofon varsa, sesli açıklamaları kaydedebilirsiniz. Kalem donatılı bir sisteminiz varsa, kalem açıklamaları da ekleyebilirsiniz.
Metne Resim Eklemek
Yapılan bir Word belgesine resim eklemek için Ekle menüsünden “Resim Ekle” seçeneği tıklatılarak aşağıdaki pencereden istenilen resimler seçilerek belgeye aktarılabilir.
Küçük Resim Galerisi’nden küçük resim veya resim ekleyebilirsiniz. Ayrıca diğer programlardan veya konumlardan aldığınız resmi veya fotoğrafı da ekleyebilirsiniz. Küçük resim eklediğinizde, görüntüyü çizim nesnelerine dönüştürebilirsiniz ve nesneleri düzenlemek için Çizim araç çubuğu üzerindeki seçenekleri kullanabilirsiniz. Örneğin, doldurma veya çizgi renklerini değiştirebilir, parçaları yeniden düzenleyebilirsiniz veya görüntüleri birleştirebilirsiniz . Bir resim seçtiğinizde Resim araç çubuğu, resmi kırpmak, resme kenarlık eklemek, parlaklık ve karşıtlık ayarlarını yapmak için kullanabileceğiniz seçeneklerle birlikte görüntülenir. Resim araç çubuğu görünmüyorsa, resmi sağ fare düğmesiyle tıklatın ve sonra kısayol menüsündeki Resim Araç Çubuğunu Göster’i tıklatın.
NOT: Varsayılan olarak, Word alınan resimleri kayan resimler olarak ekler. Çizim katmanına eklenen kayan resimleri sayfa üzerine, metin veya diğer nesnelerin önüne veya arkasına yerleştirebilirsiniz. Kayan resmi doğrudan metnin içine veya ekleme noktasına yerleştirilen satır içi resmine dönüştürmek için, resmi seçtikten sonra, Biçim menüsünden Resim’i tıklatın. Konum sekmesinden Metnin üstünde kaydır onay kutusunu temizleyin.
Metne Artalan Eklemek
F Word belgelerinizi ve Web sayfalarınızı daha ilgi çekici hale getirmek için, onlara zikzak doku gibi farklı türde artalanlar ekleyebilirsiniz.
F Çevrimiçi görünüm için Word belgelerine ve Web sayfalarına renkler ve dokular ekleyebilirsiniz.
F Çevrimiçi görünüm için Word belgelerinde resimleri artalan olarak kullanabilirsiniz.
F Belgenin yalnızca yazdırılan sayfalarında görünen bir fligran yaratabilirsiniz.
Ekle menüsünde yer alan diğer seçenekler ise şunlardır
KESME:Üzerinde çalışılan belgenin istenilen kısmına bilgi yazmayı engellemek için bu kısma kesme koyulur.
EKLE:
Sayfa Sonuna Eğer çalışılan bilgi ile dolmadan yeni bir sayfaya geçilmek isteniyorsa bu seçenek işaretlenir.
Sütun Sonuna Sütun biçiminde yazı hazırlanırken seçilen yazının diğer bir sütunda çıkması isteniyorsa bu seçenek işaretlenir.
Bölüm Sonu: Yazının yeni bölümden başlaması isteniyorsa seçeneklerden bir tanesi seçilir.
KONUM Sayfa numarasının yerleşimini belirleyen seçme listesidir. Sayfa numarası alt bilgi veya üst bilgi olarak verilebilir.
HİZALAMA Sayfa numarasının sayfadaki konumunu belirleyen seçenektir.
SAYFA NUMARALANDIRMA:
Önceki Bölümden Devam Et:Eğer belge birden fazla bölümden meydana geliyor ve her bölümde numaralama işlemi yeniden başlamıyorsa bu seçenek işaretlenir.
Başlangıç:Üzerinde çalışılan bölüm veya belgeyi 1’den farklı bir sayı ile başlatmak istiyorsa bu seçenek işaretlenir.
TARİH VE SAAT: Belgenin istenilen yerine Tarih ve Saat bilgisi ekler. Diyalog kutusunda bulunan Tarih ve Saat biçimlerinden biri seçilip, tamam butonuna tıklanır. Böylece imlecin bulunduğu yere Tarih ve Saat ekler.
OTOMATİK METİN: Belge içerisinde çok sık kullanılan metin veya şekilleri her seferinde yazmak yerine bu işlemleri otomatik metine yaptıra biliriz. Otomatik metin diyalog kutusu açıldığında yazı kutusuna yazılan sıkça metinler girilir. Listeye ekle butonuna tıkladıktan sonra yazılan metin listeye eklenir.
ALAN: Word ortamında kullanılan birtakım değişken veya özel amaçlı bilgilerin belge içerisine imlecin bulunduğu noktaya yerleştirilmesini sağlar.
SİMGE: Klavyede olmayan bazı simgeleri ve özel işaretleri belgeye eklemek için kullanılan komuttur. Açılan diyalog kutusundan istenilen simge seçilip ekle butonuna tıklandığında seçilen simge imlecin bulunduğu yere eklenir. İstenilirse bu simgeler için kıs ayol tuşları bile verilebilir.
ÇAPRAZ BAŞVURU Hazırlanan belgedeki bir konuyu başka bir sayfaya, şekle ve tabloya yönlendirmek için kullanılır. Örneğin, “Bu konuyla ilgili detaylı bilgiyi 100. sayfada bulabilirsiniz” gibi ifade kullanmak için kullanılır.
RESİM Önceden hazırlanmış ve kaydedilmiş bir resim dosyasını çalıştığınız belgeye eklemek için kullanılan seçenektir.
OTOMATİK ŞEKİL Belgeye önceden hazırlanmış bazı şekiller eklemek için kullanılan komuttur. Otomatik şekil araç çubuğu altındaki çizgi tiplerinden biri seçilip belgeye eklenir.
WORDART Wordart ile değişik tipteki yazıları belge içerisine eklemek için kullanılır. Wordart çalıştırıldıktan sonra ekrana Wordart galerisi diyalog kutusu gelir. Burdaki yazı biçimini seçip tamam düğmesine tıklama yapıldığı zaman Wordart metnini düzenle diyalog kutusu gelir. Yazı bu ekrana yazılıp Tamam düğmesine tıkladığımız zaman istediğimiz biçimdeki yazı belgeye eklenir.
METİN KUTUSU Üzerinde çalışılan belgeye veya bir resmin içine bir kutu içerisinde metin eklemek için kullanılan komuttur. Metin kutusu komutuna tıklama yapıldıktan sonra istenilen yere bir kutu çizilip, bu komutun içerisine yazı eklenir.
DOSYA Belge içerisine bir dosya eklemek için kullanılan komuttur.
NESNE Grafik, Resim, Denklem veya başka bir programa ait bir öğenin belgeye eklenmesini sağlar.
YER İMİ Yazılan belge içerisine imlecin bulunduğu yere bir isim vermeyi sağlar.
BİÇİM MENÜSÜ
Büyük / Küçük Harfe Dönüştürme
Değiştirmek istediğiniz metni seçin.
F Biçim menüsünden Büyük/Küçük Harf Değiştir’i tıklatın.
F İstediğiniz büyütme/küçültme seçeneğini tıklatın.
Uzunca bir doküman acelece noktalama işaretlerine dikkat etmeden tamamını büyük ve küçük olduğunu kabul edelim. Karşımıza gelen pencerede istenilen yazım şekli seçildikten sonra ‘Tamam’ düğmesi basılarak işlem tamamlanır.
Kenarlık ekleme
Word belgesinde, tablonun herhangi bir kenarına veya tüm kenarlarına, paragrafa veya belgedeki seçilmiş bir metne kenarlık ekleyebilirsiniz. Belgedeki her sayfanın herhangi bir kenarına veya tüm kenarlarına, resimli kenarlık (bir ağaç sırası gibi) da dahil olmak üzere, kenarlık ekleyebilirsiniz.
Aynı zamanda, çizim nesnesine ¾ metin kutusu, Otomatik Biçim, resim veya alınan resim de dahil olmak üzere ¾ de kenarlık veya çizgi ekleyebilirsiniz.
Kenarlık kaldırma
Belgedeki bir sayfa, paragraf veya seçilmiş metnin herhangi bir kenarında veya tüm kenarlarında bulunan kenarlıkları kaldırabilirsiniz.
Tabloda, tek veya çok sayıdaki hücreden, satırdan veya sütundan kenarlıkları kaldırabilirsiniz. Örneğin, tablonun içindeki yatay kenarlıkların tümünü değil, bir kısmını kaldırabilirsiniz.
Aynı zamanda, çizim nesnesinden ¾ metin kutusu, Otomatik Biçim, resim ve alınan resim de dahil olmak üzere ¾ de kenarlık kaldırabilirsiniz.
Yazı tipini Değiştirme
Varsayılan yazı tipi, etkin şablona dayalı yeni belgelere uygulanır.
F Biçim menüsünden Yazı Tipi’ni tıklatarak yandaki pencereden istenilen değişiklikler yapılabilmektedir.
F Varsayılan yazı tipine uygulamak istediğiniz seçeneği seçin.
F Varsayılan’ı tıklatın.
Belgeniz kullanmak istediğiniz özelliklerle biçimlendirilmiş metin içeriyorsa, işleme başlamadan önce bu metni seçin. Seçili metnin biçimlendirmesi, iletişim kutusunda seçilecektir.
Biçim Menüsünde Yer Alan Diğer Seçenekler İse Şunlardır
PARAGRAF Yazı içerisindeki herhangi bir veya birden fazla paragrafın sayfa kenar boşluklarına ayarları veya cetvele göre düzenlenmesini sağlar. Açılacak diyalog kutusu şu şekildedir.
SEKMELER Belge üzerinde sekme duraklarını ayarlayan bir komuttur.
SÜTUNLAR Belge sütunlar şeklinde yazılıyorsa bu sütunlara ilişkin tanımların yapılmasını sağlar.
BAŞLANGICI BÜYÜT Bir paragraf içerisindeki ilk kelimenin ilk harfinin büyük ve diğer harflerin punto ile yazılmasını ve paragrafın diğer satırlarının bu büyük puntolu harfin yanında yazılmasını sağlar.
MADDE İMİ VE NUMARALANDIRMA İmlendirilmiş veya numaralandırılmış paragrafların nasıl biçimlendirileceğini tanımlar.
BAŞLIK NUMARALANDIRMA Başlık stilleri ile yazılmış ve numaralandırılmış metinlerin nasıl biçimlendirileceğini tanımlar.
OTOMATİK BİÇİM Bir veya birden fazla biçimleme özelliğinin bir araya getirilmiş haline biçem denir. Belgeyi otomatik olarak biçimlendirmek için bu komuttan yararlanılır.
BİÇEM GALERİSİ Belgenin daha önceden oluşturulmuş bir şablon dosyasına benzetilmesini sağlar.
BİÇEM Tanımlanmış bir biçemi siler, değiştirir veya yeni bir biçimlendirme yapmamızı sağlar.
ARTALAN Belge için arka plan rengi seçmek için kullanılır.
ARAÇLAR MENÜSÜ
Otomatik Yazımı ve Dilbilgisini Denetleme
Dilbilgisi denetimi Türk dilbilgisi kurallarına uymayan kelimeler için geçerli bir özelliktir.
F Araçlar menüsünden, önce Seçenekler’i, sonra Yazım ve Dilbilgisi sekmesini tıklatın.
F Yazarken yazımı denetle ve Yazarken dilbilgisini denetle onay kutularını seçin.
F İstediğiniz seçenek kararmış olarak görünüyorsa, kullanılamaz demektir ve uygun yazım veya dilbilgisi denetleyicisini yüklemeniz gerekir. Ayrıntılı bilgi için simgesini tıklatın.
F Bu belgedeki yazım hatalarını gizle ve Bu belgedeki dilbilgisi hatalarını gizle onay kutularını temizleyin.
F Tamam’ı tıklatın.
Belgeyi yazarken Word olası yazım hatalarını belirtmek için dalgalı kırmızı alt çizgiler, olası dilbilgisi hatalarını belirtmek içinse dalgalı yeşil alt çizgiler kullanır.
Bir hatayı düzeltmek için, önce dalgalı alt çizgisi olan sözcüğü sağdan tıklatın sonra kısayol menüsünde istediğiniz düzeltmeyi tıklatın.
Ek yazım ve dilbilgisi seçeneklerini kullanmak için kısayol menüsünden Yazım veya Dilbilgisi’ni tıklatın. Hatayı doğrudan belgede de düzenleyebilirsiniz.
Bir sonraki yazım veya dilbilgisi hatasına hızlı bir biçimde geçmek için, durum çubuğundan Yazım ve Dilbilgisi Durumu simgesini çift tıklatın.
Dalgalı alt çizgiler belgenizi karmaşık hale getiriyorsa, hataları düzeltmeye hazır olana kadar onları geçici olarak gizleyebilirsiniz. Yazım ve Dilbilgisi sekmesinden, Bu belgedeki yazım hatalarını gizle ve Bu belgedeki dilbilgisi hatalarını gizle onay kutularını seçin.
HECELEME Belge içerisinde yazılan kelimelerin gerekirse hecelenmesini sağlar.
DİL Üzerinde çalışılan belgenin hangi dil ile yazıldığını belirtmemizi sağlayan bir komuttur. Burada kullanılan dilimiz seçildikten sonra bütün imla kuralları, eş anlamlı kelime, heceleme gibi bir takım sözcüksel işlemler hep bu dilin sözlüğün göre yapılır.
SÖZCÜK SAYIMI Üzerinde çalışılan belgenin içerisine toplam kaç kelime yazıldığını, kaç sayfadan oluştuğu, paragraf ve karakter sayısının kaç olduğu gibi bir takım istatistiksel bilgiler verir.
OTOMATİK DÜZELT Yazılan yazı üzerinde otomatik düzeltmelerin yapılmasını sağlamak üzere bazı düzeltme tanımlarının yapılmasını sağlar.
ADRES-MEKTUP BİRLEŞTİRME Hazırlanan belge eğer bir gurup insana postalanacaksa ve bu postalama işlemlerinde gidecek kişilerin adları bilfiil bulanacaksa o zaman herhangi bir veri tabanı bilgisi ile bu bilginin birleştirilerek (uygun şekilde) çıktı alınmasını sağlar.
ZARFLAR VE ETİKETLER Bir grup insan adına zarf veya etiket basılmasını sağlayan komuttur.
BELGEYİ KORU Belgenin bir takım ehil olmayan kişilere karşı korunmasını sağlayan komuttur. Belge revizyonlara, notlara veya formalara karşı ve istenirse şifre ile korunabilir.
DÜZELTMELER Belge üzerinde yapılan değişikliklerin (revizyonların) takip edilmesini sağlayan bir komuttur.
MAKRO Word ortamında çok sık yapılan işlemin daha otomatikleşmesini sağlar. Bu amaçla çok sıkça yapılacak işlemin öncelikle bilgisayara tanıtılması gerekir. Bu amaçla yapılan işlem bilgisayara kaydedilir, yani öğretilir. Bu işlemi sağlayan komut Makro’dur.
ÖZELLEŞTİR Word üzerinde yer alan Kullanıcı arabiriminin kullanıcı istek ve ihtiyaçlarına göre düzenlenmesini sağlar. Kullanıcı arabirimi menü, Araç çubuğu ve tuş kombinasyonundan oluşmuştur.
SEÇENEKLER Word üzerinde yer alan bir takım ön belirleme ve ayarların değiştirilmesini sağlar.
TABLO MENÜSÜ
Tablolar ile İşlem
Bir tabloyu yaratmak için Tablo / Tablo Ekle menü seçenekleri kullanılabilir. Tablo oluşturmanın bir diğer yoluda araç çubuklarında üstte gösterilen buton tıklanabilir. Bu düğmeye basın ve basılı tutarak sağa doğru çektiğinizde sütun sayısını aşağı doğru çektiğinizde de satır sayısını gösteren pencere açılacaktır.
Bu yöntemle oldukça kolay tablo oluşturabilirsiniz. Aslında bu düğme sadece tablo eklemeye yaramaz , tablo ile çalışırken bu düğmenin görevi de akıllıca değişir.
Tabloda Tab Tuşu
Tabloda , Tab Shift tuşları yardımıyla hücreler arasında kolayca geçiş yapılabilir. Tablo içersinde bir Tab kadar boşluk bırakmak için Ctrl + Tab tuş kombinasyonunu kullanmanız gerekir. Ayrıca tablonun sonuna yeni satırlar eklemek Tab tuşu ile çok kolaydır. Son hücrede iken Tab tuşuna basarsanız Word tablonun altına yeni bir satır ekleyecektir.
Satır, Sütun veya Tabloyu Seçmek
Shift + Yön tuşları ile veya Fare ile dökümanda seçim yapabileceğinizi biliyorsunuz. Tabloda bu yöntemlerle seçme (bloklama) yapılabileceği gibi tabloya özgün yöntemler kullanılarak ta kolayca seçim yapılabilir.
Tabloya Satır , Sütun Ekleme ve Silme
Altına yeni satırlar eklemek istediğiniz satırı veya yeni sütunlar eklemek istediğiniz yerin sağındaki sütunu seçin. Eklemek istediğinizle aynı sayıda satır veya sütun seçin.
Tab tuşu yardımı ile ekleneceği gibi Tablo menüsünden Satır / Ekle /Sil menüleri ile de bu görev gerçekleştirilebilir.
Hücre Boyutlarını Ayarlamak
İstenilen hücre seçildikten sonra Tablo manüsündeki ‘Hücre Yüksekliği Ve Genişliği’ menüsü yardımı ile hücre boyutu ayarlanabilir.
Hücreleri Birleştirme
Bu işlem için önce istenilen hücreler seçilir ve Tablo menüsünden ‘Hücreleri Birleştir’ menüsü seçeneği kullanılarak bu işlem gerçekleştirilebilir.
Tabloya Kenarlık ekleme
Word belgesinde, tablonun herhangi bir kenarına veya tüm kenarlarına, paragrafa veya belgedeki seçilmiş bir metne kenarlık ekleyebilirsiniz. Belgedeki her sayfanın herhangi bir kenarına veya tüm kenarlarına, resimli kenarlık (bir ağaç sırası gibi) da dahil olmak üzere, kenarlık ekleyebilirsiniz.
Aynı zamanda, çizim nesnesine ¾ metin kutusu, Otomatik Biçim, resim veya alınan resim de dahil olmak üzere ¾ de kenarlık veya çizgi ekleyebilirsiniz.
Tabloyu Sayfada Ortalama
Sayfa genişliğinin tamamını kaplamayan bir tabloyu sayfanın soluna sağına veya ortasına yerleştirebilirsiniz. Ancak bu işlemi satır ortalamaya yarayan düğmelerle yapamazsınız. Bu işlemi yapmak için Tablo menüsündeki Hücre Yüksekliği Ve Genişliği seçeneğini kullanabilirsiniz.
Tablo Birkaç Sayfadan Oluşuyorsa
Tablomuz bir sayfaya sığmayacak kadar büyükse tablo bir sonraki tablo bir sonraki sayfaya geçecektir. Tablonun birçok sayfadan oluşması durumunda önemli olan bir diğer olayda bir hücrenin sayfalar arasında kesilip kesilmeyeceğidir.
Örneğin bir hücrede birkaç satırlık metin varsa bir sonraki sayfaya geçildiğinde bu metnin bir kısmı da bir sayfada bir diğer sayfada kalacaktır.
Tabloyu Bölme ve Birleştirme
Bir tabloyu bir satırdan itibaren bölmek yani iki ayrı tabloya dönüştürmek gerekebilir. Bu durumda Tablo / Tablo Böl seçeneği kullanılmalıdır. Bu seçenek o anda içinde bulunduğunuz satırdan tabloyu ikiye ayırır. İki ayrı tabloyu birleştirmek için ise iki tablo arasındaki boşlukları silmeniz yeterlidir.
Tabloyu Sırala
Bir tablonun içeriği belli kriterlere göre A’dan Z’ye veya Z’den A’ya doğru alfabetik olarak sıralanabilir. Sıralanacak olan tablo seçildikten sonra Tablo / Sırala menü seçenekleri ile pencereye ulaşılır. Burada hangi sütunun sıralanacağı ‘Sıralama Ölçütü’ kutusunda , bu sütundaki bilgilerin türü de (metin / sayı) tür kutusunda belirlenir. Sıralamanın artan mı azalan mı sırada olacağı seçenekler ile belirlenir.
İki hücre aynı değeri içeriyorsa bu iki hücrenin hangi sütuna göre sıralanacağı da istenirse ‘Sonraki’ çerçevesinde belirlenir.
Bir Tabloyu Otomatik Olarak Biçimlendirmek
Tabloyu tıklatın.
Tablo menüsünden, Otomatik Tablo Biçimi’ni tıklatın.
Biçimler kutusundan, istediğiniz biçimi tıklatın.
İstediğiniz seçenekleri seçin.
Metni Tabloya Dönüştürmek
Tablo mantığı ile girilmemiş birtakım bilgileri tabloya çevirmek mümkümdür. Tabloya dönüştürülen metin seçildikten sonra Tablo / Metni Tabloya Dönüştür seçeneği ile metni tabloya çevirebilmek mümkün olmaktadır.
Tabloda Öğe Taşıma Ve Kopyalama
Taşımak veya kopyalamak istediğiniz hücre, satır veya sütunları seçin.
Metni yeni bir yere, önceden orada bulunan metni değiştirmeden taşımak veya kopyalamak için, yalnızca hücrenin içindeki metni seçin; hücre sonu imini seçmeyin.
Yeni yerde bulunan metni ve biçimlendirmeyi değiştirmek için, taşımak veya kopyalamak istediğiniz metni ve hücre sonu imini seçin.
Seçimi taşımak için, onu yeni konuma sürükleyin.
PENCERE MENÜSÜ
Bu komut içerisinde Word’ün bir imkanı olan çok pencerelilik özelliğine göre pencereler arası geçiş, yeni pencere oluşturma gibi bazı özellikleri kapsayan komutlar yer alır.
YENİ PENCERE Üzerinde çalışılan belgeye ait ikinci bir pencere açılmasını sağlar. Aynı belgenin birden fazla pencereden takip edilmesini mümkün kılar.
TÜMÜNÜ DÜZENLE O anda açık bulunan tüm pencerelerin Word ortamında düzenlenmesini sağlar.
BÖL Bir belgeye ait pencerenin ikiye bölünmesini sağlar. Böylelikle bir belgenin biri birine uzak iki farklı konumunu ekran üzerinde takip etmemizi sağlar.
YARDIM MENÜSÜ
Yardım menüsünde ise, Microsoft Word programı hakkında genel bilgiler, yardım konuları, içindekiler ve dizin bölümü, Web’de Microsoft hakkında bilgiler ile yardım konularını içeren açıklamalar yer almaktadır.
WORD’DE KULLANILAN KISAYOL TUŞLARI
YAPILACAK İŞLEM
MENÜ
KISAYOL TUŞU
Yeni bir dosya açmak Dosya/Yeni Ctrl+N
Çalışılan dosyayı kaydetmek Dosya/Kaydet Ctrl+S
Kaydedilmiş dosyayı açmak Dosya/Aç Ctrl+O
Dosyayı Farklı kaydetmek Dosya/Farklı kaydet F12
Dosyayı kapatmak Dosya/Kapat Ctrl+F4
Dosyayı yazdırmak Dosya/Yazdır Ctrl+P
Sayfa yapısını değiştirmek Dosya/Sayfa yapısı ………
Baskı Önizleme Dosya/Önizleme Ctrl+F2
Kesme Düzen/Kes Ctrl+X
Kopyalama Düzen/Kopyala Ctrl+C
Yapıştır Düzen/Yapıştır Ctrl+V
İşlemi geri alma Düzen/Geri Al Ctrl+Z
ÜNİTE-1
Bilgi kavramı fikir malumat,ilim anlamında kullanılabilmektedir
fikir ; bir konuya ait bir görüşe sahip olmak
ilim ;bir işin yapılmasına bir aracınkullanımına ilişkin yeterliliğe sahip olmak
malumat(enformasyon);herhangi bir konuya ilişkin bilgi işlem süreci sonunda ortaya çıkan üründür
bilgi ;bir şeyin ya da olayın belirli bir özelliğini tanımlamadır .
önemli kararlar alabilmek için bilgiye ihtiyaç vardır.Bilgiye ulaşmamızda yardımcı olacak bilgiyi sürekli yeniliyecek araçlar ile karar almak daha kolaylaşır.
bilgininin önem kazanmasının nedenleri
-seçeneklerin artmış olması
-aynı tercihleri farklı kriterlerle değerlendirebilme
-çok miktarda bilgiyi işleyebilecek araçların olması
-bilgiye kolay erişebilme
-bilgi işlem teknolojilerinin gelişmesi
O zaman bilgiyi işlemek için bir takım araçlara ihtiyacımız vardır.
bu araçlar ;
1.maddi cihazlar;telefon,radyo,tv,bilgisayar,hesap makinası vs
2.kavramsal araçlar maddi araçlarla bilgiyi işleyebilmek için kavramsal değerleri bilmek gerekir örnek olark matematik kurallarını bilmezsek hesap makinasını kullanmak mantıklı değildir
bilgi işlemede kullanılan maddi cihazlar ile kavramsal araçların tamamına Bilgi teknolojileri adı verilir .
BİLGİ İŞLEM SÜRECİ
Bilgi ;bilgi işlem sürecinin sonunda elde edilen mamuldür
veri ;bilgi işlem sürecinde işlenen malzemedir
Bütün bilgiler verilerin işlenerek elde edilir
o zaman bilginin hammaddesi veridir
bilgi işlem adımları
– kaydetme
-sınama
-sıralama
-sınıflandırma
-özetleme
-erişim
-hesaplama
-saklama
-çoğaltma
-iletme
kaydetme ;bilgisayara veri girişi yapma
sınama ; girilen bilgilerin doğruluğunu kontrol etme
sınıflandırma ;girilen bilgilerin sınıflandırılması
özetleme;her bir bilginin içinden istenilen bilgileri arama
sıralama; belirli kriterlere göre sıralama yapılması
hesaplama;gerekiyorsa hesaplmanın yapılması
çoğaltma ; ilgili kişilere ulaştırmak için çoğaltma
saklama ;daha sonra verilere ulaşmak adına belirli bir süre saklama
erişme ;daha önce saklanmış olan bilgiye gerektiğinde kullanmak üzere ulaşma
iletme ;bilgi kullanıcısına bilgiyi yollama
Kayıt etme ; nüfus bilgisinin girilmesi ,sınav notlarının girilmesi ,mallara ait fiyat miktar değerlerinin girilmesi v.b
sınama ;cevap kağıtlarının doğruluğunun optik okuyucu ile kontrolü ,barkod okuyucunun yanlış işlemde alarm vermesi
sınıflandırma ;illere göre alınan puanın sınıflandırılması ,yaşanan yerlere göre okul sayısının belirlenmesi
iller arası başarının kıyaslanması ,okullararası mezun sayısının kıyaslanması
süpermarkette malları kdv ye göre sınıflama, ya da firmaya göre sınıflandırma
bir ankete katılanların seçimlere göre tercih dağılımını görme
özetleme sınıflandırılmış malların tek bir kalemde belirlenebilmesi
süpermarkette stok hareketinin takibi
sıralama ;sınav sonuçlarının isme ya da puana göre sıralanması
tc kimlik no ya göre nüfus bilgisine ulaşabilme
hesaplama ;mal satışında malların kalem olarak otomatik eksilmesi işlemi
yazarkasada kaşaya giren ve çıkan paraların hesabının otomatik yapılması
çoğaltma ; kasa fişi vermek ,öğrenci puanlarının ilgili okullara ya da evlerine yollanması
saklama ;ösym merkezinin sınav sonuçlarını ana bilgisayarlarında saklaması
erişme ;sınav sonuçlarının internetten öğrenilmesi
iletme ;bilgisayardan bilgi kullanıcısına bilginin ulaştırılması
bilgi toplumu:
karar vermek için bilgiye ihtiyaç duyulur .Bilgiye ulaşmada kavramsal ve maddi cihazlar yardımcı olurlar. Teknolojinin gelişmesiyle maddi cihazlar arasında bulunan bilgisayar bilgiye ulaşmamızı daha da kolaylaştırmıştır .Bugün yaşadığımız çağa baktığımızda bilgi çağı ifadesini kullanmak yanlış olmaz .O zaman topluma da bilgi toplumu adını verebiliriz .
Bilgiyi ulaşmak şimdi kolay iken daha önceki dönemlerde insanların farklı yollar denedikleri görülmüştür .tarihsel gelişime baktığımızda toplumun gelişme aşamalarını oluşturabiliriz
-ilk insanlar avcı toplayıcı ;hayvanları avla ve beslenmek için kullan yerleşik bir düzen yok
-yerleşik hayatı benimseme döneminde tarıma yönelmişler
-yerleşik hayatla birlikte ihtiyaçlar artmış insan sayısı artmıştır.Üretim için yeni yollar denenmiş ve insanlar sanayi toplumuna geçiş yapmışlardır
-Teknolojik gelişmelerle beraber bilgiye daha fazla ihtiyaç duyuşmuş ve bilgi toplumu ortaya çıkmıştır
o zaman toplum
-avcı-toplayıcı
-tarım
-sanayi
-bilgi toplumu şeklinde aşamalarda gösterilebilir
Bu aşamalar enerji kaynağı ,zenginliğin kaynağı,çoğunluğun yaptığı iş işlenen nesne,zaman düzenlemesi,toplumsal örgütlenme açısından farklılık göstermektedir.
Bilgi toplumunda zenginliğin kaynağı bilgi ve kişisel yetenektir .Çoğunluk sembol işleyerek geçimini temin edecektir.bilgi toplumunuen iyi temsil eden sembol kişisel bilgisayardır
ÜNİTE-2
bilgisayar bilgileri kaydeden saklayan gerektiğinde bilgiyi geri verebilen elektronik aygıttır.kendisi aracılığıyla bilgi işleyebileceğimiz bir tür cihazdır. Bilgi çağında yaşadığımız dikkate alındığında bilgisayarlar bilgi işlem sürecini ortaya koymuştur.
ilk zamanlardaki bilgisayar kapasite olarak küçük kapladıkları alan itibarıyla kocaman iken teknolojik gelişmelere bağlı olarak kapasitesi artırılmış ve daha kolay taşınabilen az yer kaplayan ebatlara ulaşmıştır . Çalışma mantığı aynı devam etmiştir .
İŞLEMCİ VE ANA BELLEK
işlemci ; girilen veriler üzerinde işlem yapan bilgisayar birimidir .
şu an piyasada intel ve amd firmalarının işlemcileri vardır .Toplama ,çıkarma işlemi ya da mantıksal sınamalar burada işlenir ve kontrol edilir. İkilik sayı sistemine göre işlemler algılanır. 0 ve 1 sayı değerlerine göre işlemler yapılır .
sistem ondalık sayı sistemini 0 ve 1 den oluşan ikilik sayı sistemine çevirir
ondalık sayı sistemi ikilik sayı sistemi
0 000
1 001
2 010
3 011
4 100
5 101
meraklısına ; ilgili sayı her seferinde 2 bölünür .Kalan ve bölümdeki 1 ve 0 değerleri sağdan sola dikkate alınır .
işlemcide bilgilerin saklandığı bölüm bellek olarak bilinir.
Ana bellek ;bilgisayarın herhangi bir anda işlemek durumunda olduğu bilgilerin saklandığı yerdir .Ana belleğe rassal erişimli bellek adı da verilir
RAM olarak ta bilinen bu bellek türü ana belleğin kullanıcılara ayrılan kısmıdır Ramdaki bilgiler bilgisayar kapanınca kaybolur o yüzdenbu belleğe geçiçi bellek adı da verilir .
bilgilerin sürekli olarak saklanıp gerektiğinde geri çağrılabilmesi gerekir .
ROM bellek ana belleğin bilgisayar tarfından kullanılan kısmıdır salt okunur bellek olarak bilinir .ROM işlemci tarafından okunabilir ama ROM daki bilgiler değiştirilemez
Bilgisayarda işlemleri işlemcinin yapabilme hızına hertz denir
1 hz saniyede 1 darbe ,kilohertz 1000,megahertz 1 milyon ,gigahertz 1milyar darbeyi anlatır
mhz ,ghz şeklinde yazılır şu anki pc bilgisayarlarda işlemcı hızı ghzdir.
işlemci ve bellek bir arada bir bilgisayarın temel bileşenleridir .İşlemcinin hızı ve belleğin kapasitesi bilgisayarda önemli değerlerdir
belleklerin ne kadar bilgi sakladıkları kapasiteyle alakalıdır .
belleklerin kapasiteleri byte cinsinden ölçülür 1 byte bir karaktere yani bir harfe denk gelir .kilobyte,megabyte,gigabyte,terabyte olarak kapasite belirlenir.
işlemci ile ana bellek arasında bilgi taşınan yola veri yolu adı verilir .Her bir veride aslında bir adreste saklanır. bu adreslerden veri çıkışı gerçekleşir.Veri yollarının genişliği ve veri transfer hızı bilgisayarın hızını etkileyen en önemli faktörlerdendir .Veri yollarında verilerin taşınması sırasında hücrelerinde taşınması gerekir .Bunu sağlayan yola adres yolu denir
veri girişinin yapıyabilmesi işlemlerin yapılabilmesi için işlemci ve bellek dışında çevre birimlere ihtiyaç duyulur .
Bunlar ;
-giriş -çıkış birimleri —–>klavye,fare(mouse),yazıcı(printer),ekran(monitö r)
-yardımcı bellek——->disket,cd,sabit disk,dvd
-diğer çevre birimleri–>tarayıcılar,sesaraçları(mikrofon,kulaklık,hopar lö r),sayısal kameralar,tv kartı,modem
ÜNİTE-2 ‘nin devamı
GİRİŞ ÇIKIŞ BİRİMLERİ
bilgisayarda yapılan işlemlerin sonuçlarını görebilmek ve yeni veri girişleri yapabilmek için giriş ve çıkış birimlerine ihtiyaç vardır
KLAVYE sık kullanılan giriş birimidir .İki tür klavye vardır F Türkçedeki daktilo dizilimdir .Klavyede ilk harf değeri F ile başlar Q ingiliz klavyesidir ilk harf değeri Qile başlar .Klavye üzerinde işlemleri kolaylaştırıcı Fonksiyon tuşları vardır .F1-F12 dizilimi olarak bunlarda klayye de yer alırlar .Bunun dışında matematiksel işlemyapmak için kullanılabilecek rakamlar ile , ekranda ya da sayfalarda ilerlemeye yardımcı tuşlarda yer alır .
YAZICI temel çıktı birimidir .Ekranda yazılan değerleri kağıda dökmek için kullanılır .İlk çıkn yazıcılar satır yazıcı olarak çıkmıştır .Sadece kendine özgü karakterleri basabildikleri için yetersiz kalmışlardır .
Nokta vuruşlu yazıcılar ;bir sütun halinde dizilmiş olan iğnelerin mürekkepli şeride vurması yardımıyla kağıt üzerinde noktalar olauşturması ile yazıyı yazar.Satır yazıcılra göre daha yavaş fakat ucuzdur.Hala günümüzde fatura ve benzeri belgelerin yazdırılmasında kullanılmaktadır .İğne sayısı arttıkça yazının kalitesi artar.
Sayfa yazıcılar ;istenilen renkte ve karaktrede yazıyı kağıda dökebilirler Lazer ya da mürekkep püskürtmeli olarak farklı teknolojilerde sayfa yazıcılar vardır
Bir sayfa yazıcının performansı dpi olarak ölçülür
1200 dpili bir yazıcı 1 inch uzunluğundaki bir yazıyı 1200 noktadan oluşturur .
genellikle yazıcılar paralel bağlantı noktasına bağlanır
EKRAN Çıkış birimidir.Yazdıtrmayı düşünmediğimiz değerleri ekrandan takip etme şansımız vardır.Ekran üzerinde tıpkı yazıcılarda olduğu gibi noktalar vardır görüntü bu noktaların birleşmesiyle oluşur. Bu küçük noktalara piksel adı verilir.Diğer bir ifadeyle Ekranların çözünülürlüğü dediğimiz olay aslında piksel saysı ile alakalıdır .ekranların performansı sadece ekran ile değil ekran kartı ile de alakalıdır .Ekran kartı desteklemezse piksel sayısının çokluğu bir önem arzetmez.Ekran kartları ana karta bağlı olabileceği gibi ( tümleşik) ayrı bir şekilde de pc de bulunabilir
FARE çeşitli noktaları çeşitli biçimde uyararak bilgisayara bilgi ya da ercihleri ulaştımamızı sağlar .
Eski model olarak yol faresi masanınüzerinde bu hareketi pc ye aktarır Farenin hareket ettirilmesi sırasında masa üztünde yeralan farenin altında bulunan top hareketi sağlar .Optik fareler ise özel altlığı sayesinde kullanıcının hareketi ile işlemi yapar .Diz üstü bişgisayarlarda fare yerine pcye yeralır .çevirme hareketleriyle farenin yaptığı işlemler tanımlanır İztopu olarak ifade edilir .
YARDIMCI BELLEK BİRİMLERİ
Programları ,verileri ,sonuçları saklayabileceğimiz ortamlardır: en yaygın yardımcı bellek birimleri:sabit diskler ,disketler ,cd ler ,dvd lerdir .
SABİT DİSKLER hard disk olarakta bilinir Çok sayıda manyetik plaklardan meydana gelir .Kişisel pclerde Kapasiteleri şu an GB değerindedir .kapasitesi arttıkça bilgileri sakama olaylarıda fazla olur
DİSKET: en küçük saklama ortamıdır .kapasitesi 1.44 MB dır.Disketi kullanabilmek pc de bulunan disket sürücü ile mümkündür .Disket sürücü sayesinde disketteki bilgiler okunup değiştirilip saklanabilir .Küçük miktarlı bilgileri taşımada avantajlı görünür
CD Diskete göre daha fazla veri saklama olayına sahiptir Cd lerin kapasitesi 700 MB civarındadır .Cd nin içindeki verileri kullanabilmek için bir cd sürücüye ihtiyaç vardır. Başlangıçta sadece okunabilen cdler günümüzde yazılabilir halde de bulunur. Bir müzik cd si sadece okunabilir yani müziği dinlersiniz. Bu müzik cd sinden bir tande daha oluşturmak isterseniz cd nizin yazam özelliğinin olması gerekir .Sadece bir kez yazdırmaya izin veren cdler günümüzde geliştirilerek silinip tekrar yazılabilir cd ler vardır.Eğer cd yazdırılmak isteniyorsa bu kez cd sürücünün Cd writer olması gerekir
DVD cdlerin 20 katınakadar veri toplayabilen birimdir .Dvd de kayıt altıanalınmış bir veriyi okumak için dvd sürücü olmalıdır.Yazdırmak istenirse dvd -writer pc de bağlanmış olmalıdır
DİĞER ÇEVRE BİRİMLERİ
TARAYICILAR çizim ve fotoğrafların sayısallaştırılarak bilgisayar ortamına aktarılmasını sağlar fotokopi makinası mantığıyla çalışır , bilgisayar diskine yazar .Tarayıcının performansı hızına ve ftoğrafın ne kadar hassas olarak taradığına bağlıdır .Tarama hassasiyeti dpi olarak ölçülür.Günümüzde ofis tipi dediğimiz bir çok fonksiyonu içeren çeşitler hem yazıcı hem tarayıcıyı bünyesinde toplamaktadır .
SES ARAÇLARI ses kartı ile desteklenmiş olarak hoparlörler pc de yer alır .kullanıcı isterse kayıt yapmak amaçlı mikrofonları da pc de kullanabilir
SAYISAL KAMERALAR digital çekimleri pc ortamına aktarmak amacıyla kullanılan birimlerdir.ara bağlantı kabloları ile görüntü pc ye aktarılabilir
TV KARTI Tv yayınlarını izlemek amaclı kullanılan birimdir
MODEMLER telefon hatlarını kullanarak bilgisayar arasında iletişimi ve dolayısıyla veri transferini sağlayan cihazlardır .daha önce 56 k hızında olan hız şimdi adsl bağlantısı ile daha hızlı bir seviyeye ulaşmıştır
hareketli görüntüleri bilgisayar yardımıyla uzaktaki başka bir pc ye gönderebilmek için sayısdal bir kamera ve modeme sahip olmak gerekir.
ÜNİTE soruları
- Klavye üzerindeki tuşların dizilimi aşağıdakilerden hangisine bağlıdır?
A) Rasgele düzenlenir, herhangi bir nedene bağlı değildir
B) Kullanılan dil özelliklerine
C) Kullanıldığı ülkenin coğrafi konumuna
D) Kullanıldığı ülkenin coğrafi olarak bulunduğu saat dilimine
E) Kullanıldığı ülkenin para birimine
2.Bilgisayar sisteminde, üretici firma tarafından yüklenen, bilgisayarın çalışmasını sağlayan bilgilerin bulunduğu alan aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ram bellek
B) Disket
C) Cd-rom
D) Rom bellek
E) İşlemci
3.Aşağıdakilerden hangisi bilgisayarın hızını belirleyen ölçütlerden birisidir?
A) Megabyte
B) Hertz
C) Dpi
D) Lpm
E) Bps
4.Aşağıdakilerden hangisi kullanıcı ile bilgisayar arasındaki iletişimi sağlayan birimlerdir?
A) Giriş/çıkış birimleri
B) Ram ve rom bellekler
C) İşlemci ve ana bellek
D) Yardımcı bellekler
E) Birleştirici diller
5. Telefon hatlarının bağlandığı ve bilgisayarların internet içinde birbirleriyle haberleşmesini sağlayan birim aşağıdakilerden hangisidir?
A) ekran
B) klavye
C) ses kartı
D) tv kartı
E) modem
6. Ekranda görüntüyü meydana getiren en küçük noktaya ne ad verilir?
A) Hertz
B) Tayf
C) Spektrum
D) Byte
E) Piksel
7.Bir disketin kapasitesi kaç megabayttır?
A) 2,0
B) 3,5
C) 0,76
D) 2,8
E) 1,44 - Aşağıdakilerden hangisi, bilgisayarda bir çıkış birimidir?
A) Ana bellek
B) Klavye
C) Yazıcı
D) Tarayıcı
E) İşlemci
9. Kullanıcıların bilgisayara komut ve veri girişi yapılmasını, bilgisayarın da kullanıcıya uyarı ya da sonuçları iletmesini sağlayan birimlere genel olarak ne ad verilir?
A) Çevre birimleri
B) Giriş-çıkış birimleri
C) Denetleme birimleri
D) Yardımcı birimler
E) Ana bellek birimleri
10.Aşağıdakilerden hangisi yardımcı bellek birimleri arasında yer almaz?
A) Tarayıcı
B) CD
C) DVD
D) Sabit disk
E) Disket
11.Türkçe ye göre dizayn edilmiş klavye aşağıdakilerden hangisidir?
A) F klavye
B) T klavye
C) Q klavye
D) R klavye
E) L klavye
12.Sayfa yazıcıların performanslarını belirleyen birim aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mhz
B) Bayt
C) Bit
D) Dpi
E) Piksel
13.top biçimindeki parçasınınelle döndürülmesi ile veri girişi sağlayan donanımhangisidir?
a) yazıcı
b) çizici
c) optik fare
d) klavye
e)iz topu
A)satır yazıcı
b) sayfa yazıcı
c)lazer
d)nokta vuruşlu
e)mürekkep püskürtmeli
15.aşağıdakilerden hangisi çıkış birimidir?
a)tarayıcı
b)fare
c)ekran
d)mikrofon
e)klavye
1.B2.D3B.4A.5.E 6.E 7E.8.C9.B10.A11.A 12.D 13.E 14.A 15.C
SORGU OLUŞTURMAK
Sorgular, tablolardaki çok sayıda kayıt içerisinden istenilen kriterlere uyan kayıtları süzerek görmemizi sağlayan veritabanı nesneleridir.
Tasarım görünümünde sorgu oluşturma
1-Sorgular bölümünde Yeni düğmesine basılır.
2-Gelen ekranda Tasarım görünümü seçili iken Tamam düğmesine basılır.
3-Sorgu tasarımına girildiğinde sorguya hangi tabloları ekleyeceğimizi soran bir pencere açılır. Bu pencerede sorguda kullanılacak tablolar ayrı ayrı veya birlikte seçilerek Ekle düğmesine basılır. Daha sonra bu pencere kapatılır.
4-Sorgu ekranında istenilen tablodan sorguda yer almasını istediğimiz alanlar ayrı ayrı alınarak alt taraftaki sorgu sütunlarına eklenir. Bunun için alan adından fare ile basılı tutup sürükleyerek aşağıdaki sütunlara indirilip bırakılabilir.
5-Sorgu sonucunun belli bir alandaki bilgilere göre sıralanmasını istiyorsak o alan için Sırala özelliği açılıp Artan veya Azalan seçeneği seçilebilir.
6-Sorgu sonucunda görünmesini istemediğimiz alanlar varsa bu alanlar için Göster kutucuğundaki işaret kaldırılabilir.
7-Sorgu sonucunda ilişkili tablodaki tüm kayıtları değil, belli bir kritere uyan kayıtları görmek istiyorsak kriter belirtilecek alan için Ölçüt bölümüne istenilen kriter bilgisi yazılır. Eğer aynı alan için birden fazla ölçüt yazılacaksa alt alta bunlar yazılır. Bu durumda ölçütler arasındaki bağlaç veya olur. Eğer birden fazla alana ölçüt yazılırsa bu durumda ölçütler arasındaki bağlaç ve olur.
Örnek;Bu sorgu tasarımının cümlesel ifadesi şu şekilde söylenebilir Öğretmenler tablosundan Okul kodu 121515 VEYA 121539 olan kayıtların MEBSIS NO, ADI, SOYADI, BRANŞ KODU alanlarındaki kayıtları branş koduna göre artan sıralı olarak görüntüle.
Örnek;Bu sorgu tasarımının cümlesel ifadesi şu şekilde söylenebilir Öğretmenler tablosundan Okul kodu 121515 olan VE Branş kodu 1314 olan kayıtların MEBSİS NO, ADI, SOYADI alanlarındaki kayıtları soyadına göre artan sıralı olarak görüntüle.
Hazırlanan sorguyu çalıştırmak ve sonucunu görmek için araç çubuğundaki düğmesine basılabilir. Sorgu son halini almış ise kaydedilip saklanabilir.
Sorgu Ölçütlerinde Parametre Metni kullanımı
Sorgularda ölçüt verirken ölçüt ifadesini doğrudan yazıp kaydettiğimizde bu sorgu sadece o ölçüt için çalışır. Yukarıdaki örneklerde olduğu gibi okul kodu alanına ölçüt olarak tek bir okulun kodunu yazıp sorguyu böyle kullanırsak her seferinde sadece bu okuldaki öğretmenleri görüntüler. Bu şekildi düşündüğümüzde her okul için ayrı ayrı sorgu hazırlamak gerekecektir. Sorgu ölçütlerini genel hale getirebilmek için ölçüt alanına doğrudan bir ifade yazmak yerine parametre metni yazılıp kullanılabilir.
Parametre metinleri köşeli parantez içerisinde yazılır. Parametre metni kullanıldığında sorguyu her çalıştırdığımızda bu metni içeren parametre giriş penceresi gelir. Bu pencerede her seferinde farklı bir değer girmek suretiyle sorguyu daha genel kullanabiliriz.
Sorguda Ölçüt yazarken kullanılabilecek bazı ifadeler
Sorguda herhangi bir alan için yazılan ölçüt ifadesi o alandaki bilgiye tamamen eşit olduğu taktirde sorgu çalışırken o kaydın görünmesini sağlar. Yani sorguda kullanılan alan adı ile ölçüt arasındaki karşılaştırma operatörü eşittir (=) işaretidir.
Bunun dışında sorgu ölçütünde şu işaretler de kullanılabilir
Ölçüt Operatörü Açıklaması
> büyüktür Ölçüt yazılan alan türü;
Sayı ise, belirtilen sayıdan büyük olan sayıların,
Metin ise belirtilen harf veya harflerden sonra gelen metinlerin,
Tarih ise belirtilen tarihten sonra gelen tarihlerin bulunduğu kayıtları getirir.
< küçüktür Ölçüt yazılan alan türü;
Sayı ise, belirtilen sayıdan küçük olan sayıların,
Metin ise belirtilen harf veya harflerden önce gelen metinlerin,
Tarih ise belirtilen tarihten önce gelen tarihlerin bulunduğu kayıtları getirir.
<= küçük eşit
Yukarıda belirtildiği gibi sayı, metin veya tarih türü alanlarda belirtilen ifadeden küçük veya eşit olan kayıtları getirir.
>= büyük eşit Yukarıda belirtildiği gibi sayı, metin veya tarih türü alanlarda belirtilen ifadeden büyük veya eşit olan kayıtları getirir.
Between (Arasında) Sayı, metin veya tarih türü alanlarda belirtilen iki değer arasındaki değeri taşıyan kayıtları getirir.
Like (İle başlar) Ölçüt yazılan alanın veri türü metin ise, belirtilen harf veya harflerle başlayan kayıtları getirir.
Örnek Sorgu Ölçütleri
Örnek Açıklaması
OKUL NO alanı için
> 1000 Okul numarası 1000 den büyük olan kayıtları getirir.
HİZMET SÜRESİ alanı için
>=10 and <=20 Hizmet süresi 10 a eşit veya büyük ve 20 ye eşit veya küçük olan kayıtları getirir.
ADI alanı için
>= M Adı M harfine eşit ve büyük olan kayıtları getirir. Yani adı M harfi ve sonraki harfler ile başlayan kayıtları getirir.
ADI alanı içen
Like “M*” Bir önceki örnek ile aynı anlamı taşır.
OKUL NO alanı içen
Between 1000 and 2000 Okul numarası 1000 ile 2000 arasında olan kayıtları getirir.
DOĞUM TARİHİ alanı için
Between #01/01/1980# and #01/01/193# Doğum tarihi 01/01/11980 ile 01/01/1983 tarihleri arasında olan kayıtları getirir.
SOYADI alanı için
Between “A” and “E” Soyadı A harfi ile E harfi arasında başlayan kayıtları getirir.
İlişkili Tablolar İle Sorgu hazırlama
Veritabanında birbiriyle ilişkili birden fazla tabloyu kullanarak sorgu hazırlamak için sorgu tasarımına girildiğinde bu tablolar sorgu ekranına eklenmelidir. Tablolar sorgu ekranına getirildiğinde aralarındaki ilişkiler de burada görülebilir.
Birbiriyle ilişkili tablolardan ayrı ayrı alanları alıp sorguya eklemek mümkündür. Yukarıdaki ekranda yer alan sorguda Branşlar tablosunun Branş Kodu alanı ile Öğretmenler tablosunun Branş Kodu alanı ilişkili olduğu için Branşlar tablosundaki Branş Adı alanı sorguya ekleniyor. Aynı şekilde Okullar tablosundaki Okul Kodu ile Öğretmenler tablosundaki Okul Kodu alanı ilişkili olduğu için Okullar tablosundan İlçe Adı ve Okul Adı alanları sorguya eklenebiliyor.
Bu ilişkilerle ilgili olarak şu cümle söylenebilir Öğretmenler tablosunun Branş Kodu, Branşlar tablosundaki branş koduna eşit ise Branşlar tablosundaki Branş Adı alanını getir. Yine; Öğretmenler tablosundaki Okul Kodu, Okullar tablosundaki Okul Koduna eşit ise Okullar tablosundaki İlçe Adı ve Okul Adı alanlarını getir.
RAPOR OLUŞTURMAK
Rapor, tablolardaki bilgileri düzenli bir sayfa dizaynı oluşturarak kağıda dökmek için kullanılır. Raporlar doğrudan tabloyu esas alarak hazırlanırsa tablodaki tüm kayıtları getirir. Tablodan sadece istenilen kayıtları kağıda dökmek istiyorsak, raporu hazırlamak için bir Sorguyu esas almak daha uygun olacaktır.
Rapor sihirbazı ile rapor hazırlamak
1-Raporlar bölümünde Yeni düğmesine basılır.
2-Yandaki ekran geldiğinde önce alt taraftaki liste kutusu açılıp rapora kaynaklık edecek tablo veya sorgu seçilir. Daha sonra Rapor sihirbazı seçeneği seçilip Tamam düğmesine basılır.
3-Yine form sihirbazında olduğu gibi, tablo veya sorguda yer alan alanların listesinin bulunduğu ekran gelir. Buradan raporda kullanmak istediğimiz alanlar ortadaki sağa dönük oklar ile sağ tarafa atılır. İleri düğmesine basılarak devam edilir.
4-Daha sonraki ekranda eğer raporu bir sorguya göre hazırlıyorsak ve sorguda birden fazla tablo varsa bu tablolardan hangisine göre listeleme olacağı sorulmaktadır. Buradan raporun özelliğine göre istenilen tablo seçilir. İleri düğmesine basılarak devam edilir.
5-Bir sonraki ekranda, eğer rapor dökümünde gruplandırma yapmak istiyorsak hangi alana göre gruplandırma yapılacağı seçilir. İleri düğmesi ile devam edilir.
6-Sonraki ekranda, rapordaki kayıtları belli alanlara göre sıralanmış olarak listelemek istiyorsak sıralama yapacağımız alanlar seçilebilir. Yine ileri düğmesi ile devam edilir.
7-Daha sonra, raporun sayfa üzerindeki yerleşimini gösteren seçenekler yer alır. Bunlardan istenilen biri seçilir. Ayrıca sayfanın yatay veya dikey kullanımı da buradan değiştirilebilir. İleri düğmesi ile devam edilir.
8-Bir sonraki adımda raporun kağıda dökülüş stili ile ilgili seçenekler mevcuttur. Bunlardan istenilen biri seçilip yine devam edilir.
9-Son adımda rapora bir ad verilir ve Son düğmesine basılarak raporun oluşması sağlanır.
10-Sorguya dayalı olarak hazırlanmış raporlarda, eğer sorguda parametre metni tanımlanmış ise, bu sorguyu esas alan raporun açılması sırasında da aynı parametre metni gelir.
Bir raporun Baskı Önizleme görüntüsü yandaki gibidir. Bu durumda Yazdır düğmesini kullanarak rapor yazıcıdan kağıda dökülebilir.
Sihirbaz kullanılarak oluşturulan bir raporun tasarım görünümüne geçerek rapor tasarımında değişiklik yapılabilir.
Yandaki örnek raporun tasarım görünümünde;
Ø Rapor üst bilgisi bölümünde görülen metin, bu raporun baskısı sırasında sadece ilk sayfanın üstünde gözükür.
Ø Rapor alt bilgisi ise raporun son sayfasının altında çıkar.
Ø Ayrıntı bölümünde, görülen kutucuklar rapora kaynaklık eden tablonun alanlarıdır. Yani bu kısımda tablodan gelen bilgiler görülür.
Ø Sayfa üst bilgisindeki kutucuklar, ayrıntı bölümündeki bilgilerin başlıklarını oluşturan etiket metinleridir. Rapor tasarımında etiket metinleri istenildiği gibi değiştirilebilir.
Ø Sayfa alt bilgisi bölümünde her sayfanın altında görülmesi istenilen metinler bulunabilir. Örneğin rapor çıktısının alındığı tarih, sayfa numarası gibi.
Rapor tasarımında kullanmak istemediğimiz bölümleri alt kenarından fare ile tutup yukarı çekerek kapatabiliriz.
EXCEL 2000
Microsoft Excel Microsoft uygulamalarının içinde olduğu Office 2000 paket programlarından birisidir. Office program paketinin her birisinin kendine has özellikleri bulunmaktadır.
1-Microsoft WORD rapor, kitap, brosür, dergi, tez gibi yazım işlemlerinin yapıldığı güzel ve kullanışlı bir kelime işlem programıdır.
2- Microsoft EXCEL ise tam bir hesap tablosu özelliği taşır. Yani Bu tabo üzerinde yazmış olduğunuz rakamlar, kelimeler ve tarih gibi bir takım veriler üzerinde, işinize uygun olarak dilediğiniz gibi matematiksel işlemler yapıp, grafikler çizip, işlerinizi daha kolay yapabilirsiniz. Kısaca özetlemek gerekirse EXCEL bir hesap tablosu özelleği taşır.
3-Microsoft POWER POINT ise Visual yani görsel bir programdır. Konferanslar, veya buna benzer uygulamalar için sunular hazırlamak için kullanılır. Hareketli görüntüler ve yazılar hazırlamak mümkündür.
Microsoft EXCEL Programını Başlatma
Microsoft EXCEL programını başlatmak için, Windowsun araç çubuğundaki Microsoft Excel tıklanır.
Yandaki Excel Penceresini inceleyecek olursak, ilk olarak göze çarpan küçük kutucuklar şeklinde olan bölümlerdir. Bunlar EXCEL in esas gücünü ve özelliğini oluşturan bölümdür. Bunun dışında menu çubuğu ve en çok kullanılan çubuklardan standart ve biçimlendirme araç çubuğu yer almaktadır. Bir farklılık ise formül çubuğudur. Hücre içlerindeki formülleri görüp değiştirmeye yarayan bu çubuk ile gerekli olan formüller yazılarak , belli kurallar dahilinde aritmetik veya mantık işlemleri yapılabilir. Hücre kavramına değinmek gerekirse; EXCEL da her bir kutucuğu yani hücreyi diğer hücrelerden ayırmak için , her bir hücreye isimler verilmiştir. Bu isimlendirme bir santranç tahtasının isimlendirmesine çok benzer. Satırlar “1,2,3,….65536” arasında değişen rakamlar ile ifade edilirken, her bir sütun “A, B, C,…IU,IV” ye kadar giden harfler ile isimlendirilmiştir. Dolayısıyla tablodaki herhangi bir hücreyle işlem yaparken bu numara ve harfleri kullanmak zorundayız. Örnek vermek gerekirse, Sağ taraftaki EXCEL tablosundaki “*” işareti olan hücrenin adresi “C2” olacaktır. Dolayısıyla işlem yaparken bu hücrenin içinde ne olduğundan daha çok bu adres önem taşır. Hücrenin hangi satır veya sutuna geldiğini öğrenmek o hücrenin adresini öğrenmektir.
EXCEL Tablosu Bileşenleri
Aşağıdaki tabloda EXCEL in çevre bileşenleri görülmektedir.
EXCEL tablosunda işlem yapabilmek için hücre adreslerinin bilinmesi gereklidir. Bir toplama işleminin yapılabilmesin için örnek verirsek.
Yandaki EXCEL tablosunda basit bir toplama işlemi görülmektedir. A2 hücresinde bululan Sayı1 ile B2 hücresinde bulunan Sayı2 nin toplanması amaçlanmaktadır. Bu amaçla C2 hücresine yazılan “=A2+B2” işlemi iki sayıyı taplayarak C2 hücresine yazacaktır. Buda gösteriyorki işlem yapılacak olan hücrelerin adresleri ve yapılacak olan temel aritmetik işlemler yöntemlerle tablo üzerinde işlemler yapmak mümkün. Buna bağlı olarak bir öğrencinin vize ve final notlarını hesaplayan bir Excel tablosu oluşturalım.
Formüllerdeki hesaplama işleçleri
İşleçler, bir formülün öğeleri üzerinde yapmak istediğiniz hesaplama türünü belirtir. Microsoft Excel, dört farklı hesaplama işleci türü içerir: aritmetik, karşılaştırma, metin ve başvuru. Aritmetik işleçler, toplama, çıkarma veya çarpma gibi temel matematiksel işlemleri yapar; sayıları birleştirir ve sayısal sonuçlar verir.
Aritmetik işleç Anlamı Örnek
+ (artı imi) Toplama 3+3
– (eksi imi) Çıkarma 3–1
* (yıldız imi) Çarpma 3*3
/ (ileri eğri çizgi) Bölme 3/3
% (Yüzde imi) Yüzde % 20
^ Üs 3^2 (3*3’le aynıdır)
Karşılaştırma işleçleri, iki değeri karşılaştırır, sonra DOĞRU veya YANLIŞ mantıksal değerini verir.
Karşılaştırma işleci Anlamı Örnek
= (eşit imi) Eşittir A1=B1
> (büyük imi) Büyüktür A1>B1
< (küçük imi) Küçüktür A1<B1
>= (büyük veya eşit imi) Büyük veya eşittir A1>=B1
<= (küçük veya eşit imi) Küçük veya eşittir A1<=B1
<> (eşit değildir imi) Eşit değildir A1<>B1
“&” metin işleci, iki veya daha fazla metin değerini birleştirerek tek bir metin parçası verir.
(iki nokta üst üste) İki başvuru arasındaki bütün hücrelere, bu iki başvuruyu da içermek üzere, bir başvuru veren aralık işleci B5:B15
; (noktalı virgül) Çok sayıda başvuruyu, tek bir başvuruda birleştiren birleşme işleci TOPLA(B5:B15;D515)
(tek boşluk) İki başvurudaki ortak hücrelere bir başvuru veren kesişme işleciTOPLA(B5:B15 A77)çBu örnekte, B7 hücresi, her iki aralıkta ortaktır.
Sayı girme ipuçları
Hücreye girdiğiniz sayılar değişmez değerlerdir. Microsoft Excel’de bir sayı yalnızca aşağıdaki karakterleri içerebilir: 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 + – ( ) , / $ % . E e
Microsoft Excel, baştaki artı işaretlerini (+) gözardı eder ve tek bir noktayı tamsayı olarak düşünür. Sayıların ve sayısal olmayan karakterlerin diğer bütün bileşimleri metin olarak düşünülür. Sayı olarak tanınan karakterler, Denetim Masası’nın Bölgesel Ayarları’nda seçtiğiniz seçeneklere bağlıdır.
Bir kesrin tarih olarak girilmesini önlemek için kesirlerin önüne 0 (sıfır) koyun; örneğin, 0 1/2 yazın.
Negatif sayıların önüne eksi işareti (-) koyun veya sayıları ayraç içine ( ) yerleştirin.
Bir hücredeki bütün sayılar sağa hizalanır. Hizalamayı değiştirmek için hücreleri seçin. Biçim menüsünden Hücreler’i tıklatın, Hizalama sekmesini tıklatın, sonra istediğiniz seçenekleri seçin.
Bir hücreye uygulanan sayı biçimi, Microsoft Excel’in çalışma sayfasında sayıyı görüntüleme şeklini belirler. Sayıyı Genel sayı biçimi olan bir hücreye yazarsanız, Microsoft Excel farklı bir sayı biçimi uygulayabilir. Örneğin, $14.73 yazarsanız, Microsoft Excel para birimi biçimi uygular. Sayı biçimini değiştirmek için, sayıları içeren hücreleri seçin. Biçim menüsünden Hücreler’i tıklatın ve Sayı sekmesini tıklatın, sonra bir kategori ve biçim seçin.
Varsayılan Genel sayı biçimi olan hücrelerde, Microsoft Excel sayıları tamsayı olarak (789), tamsayı kesirleri olarak (7.89),veya sayı hücrenin boyundan daha büyükse bilimsel simgeleme ile (7.89E+08) görüntüler.Genel biçimi, ondalık noktası ve “E” ve “+” gibi karakterleri de içermek üzere en fazla 11 basamak görüntüler. Daha fazla basamağı olan sayıları kullanmak için yerleşik bilimsel sayı biçimi (üstel simgeleme veya özel bir sayı biçimi) uygulayabilirsiniz.
Görüntülenen basamak sayısına bakmaksızın Microsoft Excel sayıları en fazla 15 basamak duyarlıkla depolar. Sayının 15’ten fazla anlamlı basamağı varsa Microsoft Excel fazla basamakları sıfıra (0) dönüştürür.
Microsoft Excel, sayı içeren hücrelere metin biçimi uygulamak için Hücreler komutunu kullansanız da, sayıları, sayısal veriler olarak depolar. Microsoft Excel’in sayıları metin gibi parça numaraları olarak algılamasını sağlamak için, ilk önce boş hücrelere Metin biçimi uygulayın. Sonra sayıları yazın. Sayıları zaten girdiyseniz, hücrelere Metin biçimi uygulayın. Her bir hücreyi tıklatın, F2 tuşuna basın, sonra verileri yeniden girmek için ENTER tuşuna basın.
Veri olarak verilen Adı ve Soyadı, Numarası, Bölümü, Yanında Tablo içerisinde hesaplamada kullanılacak olan Vize ve Final notlarıda bulunmaktadır. Not hesaplan ması için yapılması gereken
Vize ve final notlarının bulunduğu hücrelerin adresleri kullanılarak Not hesaplamasının gerçekleştirilmesidir. F2 hücresine yazılan formülde, “=D2*0,4+E2*0,6” formülü ile yapılan
D2 hücresinden vize notu alarak bu değeri 0,4 ile çarp ve daha sonra E2 hücresinden final notunu alarak 0,6 katsayısı ile çarparak topla ve F2 hücresine sonucu yaz denilmektedir.
Mantıksal İşlevler
Belirlediğiniz koşulun sonucu DOĞRU ise bir değeri, YANLIŞ ise başka bir değeri verir.
Değerler ve formüller üzerinde koşula bağlı testler yapmak için EĞER işlevini kullanın.
Sözdizimi 1
Mantıksal_kontrol DOĞRU ya da YANLIŞ olarak değerlendirilebilecek herhangi bir değer ya da ifadedir. Eğer_doğruysa_değer mantıksal_kontrol DOĞRU ise verilen değerdir. Mantıksal_kontrol DOĞRU ise ve eğer_doğruysa_değer belirtilmemişse, DOĞRU verilir. Eğer_doğruysa_değer başka bir formül olabilir. Eğer_yanlışsa_değer mantıksal_kontrol YANLIŞ ise verilen değerdir. Mantıksal_kontrol YANLIŞ ise ve eğer_yanlışsa_değer belirtilmemişse, YANLIŞ verilir. Eğer_yanlışsa_değer başka bir formül olabilir.
Uyarılar
Daha ayrıntılı testler oluşturmak için, eğer_doğruysa_değer ve eğer_yanlışsa_değer bağımsız değişkenleri olarak en fazla yedi EĞER işlevi içiçe kullanılabilir. Aşağıdaki son örneğe bakın.
Eğer_doğruysa_değer ve eğer_yanlışsa_değer bağımsız değişkenleri değerlendirildiğinde, EĞER işlevi, bu cümlelerin verdiği değeri verir.
EĞER işlevinin bağımsız değişkenlerinde dizi olanlar varsa, EĞER cümlesi işlediğinde dizinin her öğesi değerlendirilir. Eğer_doğruysa_değer ve eğer_yanlışsa_değer bağımsız değişkenlerinden bazıları harekete yönelik işlevler ise, tüm işlemler yapılır.
Örnekler
Aşağıdaki örnekte, A10 hücresindeki değer 100 ve mantıksal_kontrol DOĞRU ise B5:B15 aralığındaki toplam değer hesaplanır. Aksi takdirde, mantıksal_kontrol YANLIŞ ise, EĞER işlevini içeren hücrenin temizlenmesine neden olan boş metin (“”) döndürür.
EĞER(A10=100,TOPLA(B5:B15),””)
Bir gider işlem tablosunun, B2:B4’te Ocak, Şubat ve Mart için şu veriyi içerdiğini varsayalım: 1500, 500, 500. C2:C4 aynı dönemler için “Tahmini Giderler”i içeriyor: 900, 900, 925.
Belirli bir ayda bütçe dışına çıkıp çıkmadığınızı kontrol etmek için, aşağıdaki formüllerle bir ileti için metin hazırlayarak bir formül yazabilirsiniz:
EĞER(B2>C2;”Bütçeyi aşıyor”;”Bütçenin altında”) eşittir “Bütçeyi aşıyor”
EĞER(B3>C3;”Bütçeyi aşıyor”;”Bütçenin altında”) eşittir “Bütçenin altında”
Sayılara OrtalamaDeğer adıyla başvuruda bulunulan harf dereceleri atamak istediğinizi varsayalım. Aşağıdaki tabloya bakın .
OrtalamaDeğer Sonuç
89’dan büyük A , 80 ile 89 arası B, 70 ile 79 arası C, 60 ile 69 arası D, 60’dan küçük F
Aşağıdaki içiçe EĞER işlevini kullanabilirsiniz:
EĞER(OrtalamaDeğer>89;”A”;EĞER(OrtalamaDeğer>79;”B “;
EĞER(OrtalamaDeğer>69;”C”;EĞER(OrtalamaDeğer>59;”D “;”F”))))
Yukarıdaki örnekte, ikinci EĞER cümlesi aynı zamanda ilk EĞER cümlesinin eğer_yanlışsa_değer bağımsız değişkenidir. Aynı şekilde, üçüncü EĞER cümlesi, ikinci EĞER cümlesinin eğer_yanlışsa_değer bağımsız değişkenidir. Örneğin, ilk mantıksal_kontrol (Ortalama>89) DOĞRU’ysa, “A” verilir. İlk mantıksal_kontrol YANLIŞ’sa ikinci EĞER cümlesi değerlendirilir ve böyle devam eder.
VE İşlevsel Bağlacı
Tüm bağımsız değişkenleri DOĞRU’ysa DOĞRU’yu verir; Bir ya da daha fazla bağımsız değişkeni YANLIŞ’sa YANLIŞ’ı verir.
Sözdizimi VE(mantıksal1;mantıksal2; …)
Mantıksal1;mantıksal2;… DOĞRU ya da YANLIŞ olabilen, test çevirmek istediğiniz 1 ile 30 arası koşuldur.
Bağımsız değişkenler, DOĞRU veya YANLIŞ gibi mantıksal değerler oluşturmalı veya mantıksal değerler içeren diziler veya başvurular olmalıdır.
Bir dizi ya da başvuru bağımsız değişkeni metin ya da boş hücreler içeriyorsa, bu değerler gözardı edilir.
Belirlenen aralık hiçbir mantıksal değer içermiyorsa, VE işlevi #DEĞER! hata değerini verir.
Örnekler
VE(DOĞRU; DOĞRU) eşittir DOĞRU
VE(DOĞRU; YANLIŞ) eşittir YANLIŞ
VE(2+2=4; 2+3=5) eşittir DOĞRU
B1:B3 DOĞRU, YANLIŞ ve DOĞRU değerlerini içeriyorsa:
VE(B1:B3) eşittir YANLIŞ
B4 1 ile 100 arasında bir sayı içeriyorsa:
VE(1<B4; B4<100) eşittir DOĞRU
Tam olarak 1 ile 100 arasında bir sayı içeriyorsa B4’ü görüntülemek, böyle bir sayı içermiyorsa bir ileti görüntülemek istediğinizi varsayalım. B4, 104’ü içeriyorsa:
EĞER(VE(1<B4; B4<100); B4; “Değer aralığın dışında.”) eşittir “Değer aralığın dışında.”
B4 50’yi içeriyorsa:
EĞER(VE(1<B4; B4<100); B4; “Değer aralığın dışında.”) eşittir 50
YADA Mantıksal işlevi
Bağımsız değişkenlerden biri DOĞRU’ysa DOĞRU’yu verir; tüm bağımsız değişkenler YANLIŞ’sa YANLIŞ’ı verir.
Sözdizimi
YADA(mantıksal1; mantıksal2; …)
Mantıksal1; mantıksal2;… DOĞRU mu YANLIŞ mı olduğunu test etmek istediğiniz 1 ile 30 arasında bağımsız değişkendir.
Bağımsız değişkenler DOĞRU ve YANLIŞ gibi mantıksal değerler ya da mantıksal değerler içeren diziler ya da başvurular olmalıdır.
Bir dizi ya da başvuru bağımsız değişkeni metin, sayılar ya da boş hücreler içeriyorsa, bu değerler dikkate alınmaz.
Belirtilen erim mantıksal değer içermiyorsa, YADA işlevi #DEĞER! hata değerini verir.
Bir dizide bir değerin olup olmadığını görmek için bir YADA dizi formülü kullanabilirsiniz. Bir dizi formülü girmek için CTRL+ÜST KARAKTER tuşlarına basın.
Örnekler
YADA(DOĞRU) eşittir DOĞRU
YADA(1+1=1;2+2=5) eşittir YANLIŞ
A1:A3 erimi DOĞRU, YANLIŞ ve DOĞRU değerlerini içeriyorsa:
YADA(A1:A3) eşittir DOĞRU
Microsoft EXCEL Menu Açıklamaları
Menu deki Dosya seçeneği ile EXCEL çalışma tablolarının kaydedilmesi ve tekrar geri çağırılması gibi işlemler gerçekleştirilir.
Yeni (Dosya menüsü): Yeni, boş bir dosya yaratır.
Aç (Dosya menüsü):Bir dosyayı açar veya bulur.
Kapat (Dosya menüsü) Uygulamadan çıkmadan etkin dosyayı kapatır. Dosya kaydedilmemiş değişiklikler içeriyorsa, dosya kapatılmadan önce uyarılırsınız. Açık olan tüm dosyaları kapatmak için ÜST KARAKTER tuşuna basıp, tuşu basılı tutarak Dosya menüsünde Tümünü Kapat seçeneğini seçin.
Kaydet (Dosya menüsü) Etkin dosyayı geçerli dosya adı, yeri ve dosya biçimiyle kaydeder.
Farklı Kaydet (Dosya menüsü) Etkin dosyayı farklı bir dosya adıyla, yeriyle veya dosya biçimiyle kaydeder. Microsoft Access, Microsoft Excel ve Word’de, bu komutu, bir dosyayı parola ile kaydetmek veya diğer kişilerin dosyayı değiştirmesinden korumak üzere de kullanabilirsiniz..
Çalışma Alanını Kaydet Çalışma alanı dosyasını bir sonraki açışınızda ekranın aynı şekilde görünmesini sağlamak için açık çalışma kitaplarının, boyutlarının ve ekrandaki konumlarının listesini kaydeder.
Sayfa Yapısı (Dosya menüsü) Etkin dosya için kenar boşluklarını, kağıt kaynağını, kağıt boyutunu, kağıt yönünü ve diğer düzenleme seçeneklerini ayarlar.
Yazdırma Alanını Ayarla Seçilen aralığı, çalışma sayfasının tek yazdırılabilecek kısmı olan yazdırma alanı olarak tanımlar.
Baskı Önizleme (Dosya menüsü) Bir dosyayı yazdırdığınızda nasıl görüneceğini gösterir.
Yazdır (Dosya menüsü) Etkin dosyayı veya seçili öğeleri yazdırır. Yazdırma seçeneklerini seçmek için Dosya menüsünden Yazdır’ı tıklatın.
Çık (Dosya menüsü): Kaydedilmeyen dosyalar hakkında sizi uyararak bu programı kapatır.
Geri Al (Düzen menüsü) Son komutu geri alır veya yazdığınız son girişi siler. Bir anda birden çok eylemi geri almak için Geri simgesinin yanındaki oku tıklatın ve sonra geri almak istediğiniz eylemleri tıklatın. Son eylem geri alınamıyorsa, komut adı Yapılamaz olarak değişir.
Yeniden Yap Geri Al komutundaki eylemi tersine çevirir. Bir anda birden çok eylemi yeniden yapmak için ileri simgesinin yanındaki oku tıklattıktan sonra yeniden yapmak istediğiniz eylemleri tıklatın.
Kes (Düzen menüsü) Seçimi etkin belgeden kaldırır ve Pano’ya yerleştirir.
Kopyala (Düzenle menüsü):Seçimi Pano’ya kopyalar.
Yapıştır (Düzen menüsü) ano’nun içindekileri ekleme noktasından sonraki kısma ekler ve herhangi bir seçimin yerine yerleştirir. Bu komut ancak bir nesnenin, metnin veya hücrenin içindekileri kestiğinizde veya kopyaladığınızda kullanılabllir.
Özel Yapıştır (Düzen menüsü) Etkin belgede belirttiğiniz biçimdeki Pano içeriğini yapıştırır, bağlar veya katıştırır.
Bul (Düzenle menüsü) Belirttiğiniz karakterleri seçili hücrelerde veya sayfalarda arar ve o karakterleri içeren ilk hücreyi seçer.
Değiştir:Etkin belgede, belirtilen metni, biçimlendirmeyi, dip notları, son notları veya açıklama imlerini arar ve değiştirir.
Git (Düzen menüsü): Microsoft Excel, çalışma sayfaları arasında geçiş yapar, hücre, aralık veya belirttiğiniz özelliklere sahip hücreleri seçer.
Microsoft Word, ekleme noktasını gitmek istediğiniz yere taşır. Bir sayfa numarasına, açıklamaya, altbilgiye, yer imine veya başka bir yere gidebilirsiniz.
Normal:Veri girişi, süzme, grafiklendirme ve biçimlendirme gibi Microsoft Excel’deki görevlerin çoğu için varsayılan görünüm olan normal görünüme geçer.
Sayfa Sonu Önizleme:Etkin çalışma sayfasından, sayfanın yazdırıldığındaki halini gösteren bir düzenleme görünümü olan sayfa sonu önizlemeye geçer. Sayfa sonu önizlemede, sayfa sonlarını sürükleyerek sağa, sola, aşağıya veya yukarıya taşıyabilirsiniz. Microsoft Excel, satır ve sütunları sayfaya sığdırmak için çalışma sayfasını otomatik olarak ölçeklendirir.
Formül Çubuğu Formül çubuğunu görüntüler veya gizler.
Durum Çubuğu: Durum çubuğunu gösterir veya gizler.
Üstbilgi ve Altbilgi (Görünüm menüsü):Her sayfanın veya slaydın üstünde ve altında görünen metni ekler veya değiştirir.
Özel Görünümler:Bir çalışma sayfasının değişik görünümlerini yaratır. Görünüm, değişik görüntü seçenekleri sağlayarak verilerinizi görmenin en kolay yolunu sunar. Ayrı sayfalar olarak kaydetmeden değişik görünümler görüntüleyebilir, yazdırabilir ve saklayabilirsiniz.
Tüm Sayfa (Görünüm menüsü):Ekrandaki birçok öğeyi gizleyerek belgenin daha büyük kısmını görmenizi sağlar. Önceki görünüme geri dönmek için tam ekran simgesini tıklatın veya ESC tuşuna basın.
Yakınlaştırma:Etkin belgenin görüntüsünü küçültmek veya büyütmek için yüzde 10 ile 200 arasında bir büyütme değeri girin.
Açıklamalar (Görünüm menüsü):Word, tüm izleyiciler tarafından yaratılan açıklamaların tümünü açıklama bölmesinde görüntüler. Microsoft Excel, çalışma sayfasındaki açıklamaların görüntülenmesini etkinleştirir veya etkinliklerini kaldırır.
Hücre Ekle:Seçtiğiniz sayıda hücre, satır ve sütun ekler. Word uygulamasında, bu komut yalnızca bir veya daha çok hücre sonu imi seçtiğinizde kullanılabilir.
Satır Ekle:Seçtiğiniz sayıda hücre, satır ve sütun ekler. Word uygulamasında, bu komut yalnızca bir veya daha çok hücre sonu imi seçtiğinizde kullanılabilir.
Sütun Ekle (Tablo komutu) Seçtiğiniz sayıda hücre, satır ve sütun ekler. Word uygulamasında, bu komut yalnızca bir veya daha çok hücre sonu imi seçtiğinizde kullanılabilir.
Çalışma Sayfası: Seçilen sayfanın soluna yeni bir çalışma sayfası ekler.
Grafik Sihirbazı:Bir çalışma sayfası üzerinde katıştırılmış grafik yaratılması veya varolan bir grafiğin değiştirilmesi konularında adım adım yol gösteren bir Grafik Sihirbazı başlatır.
Sayfa Sonu:Seçilen bir hücrenin üstüne sayfa sonu ekler. Elle eklenen sayfa sonuna bitişik bir hücre seçerseniz bu komut Sayfa Sonunu Kaldır olarak değişir.
Yapıştır İşlevi:İşlev listesini ve biçimlerini görüntüler ve bağımsız değişkenlerin değerini değiştirebilmenizi sağlar.
Otomatik Toplam:Microsoft Excel, TOPLA işleviyle sayıları otomatik olarak toplar. Microsoft Excel, toplanacak hücre aralığını önerir. Önerilen aralık yanlışsa, istediğiniz aralık üzerinde fareyi sürükleyin ve sonra ENTER tuşuna basın.
Word, ekleme noktasını içeren hücrenin üstüne veya soluna tablo hücrelerindeki değerlerin toplamını hesaplayan ve görüntüleyen bir = (Formül) alanı ekler.
Köprüyü Ekleme / Düzenleme: Blirttttiğiniz köprüyü ekler veya düzenler.
Hücreler:Seçilen hücrelere biçimler uygular. Sayfa korumalıysa bu komut kullanılamayabilir.
Yükseklik:Seçilen satırların yüksekliğini değiştirir. Tüm satırın yüksekliğini değiştirmek için yalnızca satırdaki bir hücrenin yüksekliğini değiştirmek yeterlidir. Microsoft Excel’de, çalışma sayfası korumalıysa bu komut kullanılamaz.
Genişlik:Seçilen satırların genişliğini değiştirir. Tüm sütunun genişliğini değiştirmek için yalnızca satırdaki bir hücrenin genişliğini değiştirmek yeterlidir. Microsoft Excel’de, çalışma sayfası korumalıysa bu komut kullanılamaz.
Otomatik Biçim (Biçim menüsü):Bir hücre aralığına veya Özet Tablo’ya otomatik biçim adı verilen yerleşik bir biçim bileşimi uygular. Tek bir hücre seçilirse, Microsoft Excel otomatik olarak boş hücrelerle çevrili aralığı seçer ve o aralığa otomatik biçimlendirmeyi uygular. Özet Tablo’nun bir kısmı seçilirse, sayfa alanları dışındaki tüm tablo seçilir ve biçimlendirilir. Sayfa korumalıysa bu komut kullanılamaz.
Koşullu Biçimlendirme:Belirlediğiniz değerleri veya formülleri baz alan belirli bir ölçüte uyan seçili hücrelere biçimler uygular.
Kenarlıklar:Seçilen hücreye veya aralığa kenarlık ekler. Bir hücreyi veya aralığı son seçilen kenarlıkla biçimlendirmek için kenarlıklar simgesini tıklatın. Başka bir kenarlık türü belirtmek için düğmenin yanındaki oku tıklatın ve paletten bir kenarlık biçemi seçin.
Dolgu Rengi:Seçilen nesneye dolgu rengini veya dolgu etkisini ekler veya varolanı değiştirir veya kaldırır. Dolgu etkileri, gradyan, doku, desen ve resmi dolgularını içerir.
Hücre Kilitle (Microsoft Excel):Hücrelerin değiştirilmesini, taşınmasını, yeniden boyutlandırılmasını veya silinmesini önler. Hücre kilitlenmesinin sayfa kilitlenmediği sürece hiçbir etkisi yoktur. Formu Koru (Microsoft Word) Yürürlükteki belgenin form alanları veya korunmasız bölümler dışındaki kısımlarını korur. Tek tek bölümlere koruma uygulamak veya varolan korumayı kaldırmak için Araçlar menüsündeki Belgeyi Koru seçeneğini tıklattıktan sonra Formlar’ı ve Bölümler’i tıklatın
.
Sırala:Seçilen satırlardaki veya listelerdeki bilgileri alfabetik veya sayısal olarak veya tarihe göre düzenler.
Artan Sıralama: Seçilen öğeleri, ekleme noktasını içeren sütunu kullanarak alfabenin ilk harfinden, en küçük sayıdan veya en erken tarihten başlayarak sıralar. Daha önce başka sıralama seçenekleri ayarladıysanız, o seçenekler yine etkinliklerini sürdürür.
Azalan Sıralama:Seçilen öğeleri, ekleme noktasını içeren sütunu kullanarak alfabenin son harfinden, en büyük sayıdan veya en geç tarihten başlayarak sıralar. Daha önce başka sıralama seçenekleri ayarladıysanız, o seçenekler etkinliklerini yine sürdürür.
Otomatik Süzgeç:Yalnızca etkin hücre içindeki değerle eşleşen satırları görüntüler ve her sütun etiketinin sağına Otomatik Süzgeç oku ekler.
Gelişmiş Süzgeç:Listedeki verileri, yalnızca bir ölçüt aralığı kullanarak belirttiğiniz koşulu sağlayan satırların görüntüleneceği şekilde süzer.
Form:Bir iletişim kutusu içinde veri formu görüntüler. Bir listedeki veya veritabanındaki kayıtları görmek, değiştirmek ve bulmak, kayıt eklemek ve varolanları silmek için veri formunu kullanabilirsiniz.
Alt Toplamlar:Seçtiğiniz etiketlenen sütunlar için ara toplamları ve son toplamları hesaplar. Microsoft Excel, toplam satırları otomatik olarak etiketler, ekler ve listeyi özetler.
Geçerlilik:Tek tek hücreler veya bir hücre aralığı için geçerli olan verileri tanımlar; veri girişini belirli bir türle sınırlar, örneğin, tam sayı, ondalık sayı veya metin ve geçerli girişlere ilişkin sınırları ayarlar.
Tablo:Tanımladığınız giriş değerlerine ve formüllere dayanan bir veri tablosu yaratır. Veri tabloları, formüllerinizdeki değişen değerlerin sonuçlarını göstermek için kullanılabilir.
Birleştir:Bir veya daha çok kaynak alanındaki veriyi özetleyerek bir tablo içinde görüntüler.
Özet Tablo Raporu:Bir Özet Tablo yaratmanız veya değiştirmeniz için kılavuzluk yapan Özet Tablo Sihirbazı’nı başlatır.
Etiket Seç:Özet Tablo içinde, bir Özet Tablo alanını veya öğe etiketini tıklattığınızda yalnızca etiketleri seçer. İlişkili veri seçilmez.
EXCEL Araç Çubukları ve Görevleri
EXCEL de sıkça kullanılan iki araç çubukları vardır. Bunlar haricinde çeşitli gruptaki işlemleri gerçekleştirmek için 11 adet araç çubuğu vardır. Bu araç çubukları haricinde kendinize ait bir araç çubuğu oluşturabilirsiniz. Buna özelleştirme denir.
Standart Araç Çubuğu:Üzerinde çalışılan EXCEL çalışma tablosunun, kaydedilmesi tekrar geriye çağırılması ve üzerinde çalışılan tablonun yenilenmesi, yeni bir tablo yaratılması, tablo üzerindeki verilerin kopyalanması taşınması gibi çok sık kullanılan temel işlemleri içeren bir araç çubuğudur. Bu çubuktaki simgeleri inceleyecek olursak. Bu çubukta her bir işlem küçük resimler ile simgelenmeye çalışıldığı için bunlara simge denilir. Şimdi bu simgeleri inceleyelim.
1 2 3 4 5 6 7
Yukarıdaki araç çubuğunda görevleri birbirine benzeyen simgeler yanyana getirilmiş ve araları bir çizgi şeklindeki ayıraç ile ayrılmıştır. Yani gruplandırılmıştır. Bu gruplardan ilki (1) dosyalama ile ilgili olan bölüm, ikincisi ise (2) yazıcı ile ilgili bölüm, üçüncüsü ise yapılan (3) işlemleri ileri veya geri alma, dördüncüsü ise (4) sayfa ve internet linklerinini, beşinci bölümde ise EXCEL çalışma tablosu içindeki (5) matematiksel fonksiyonları, altıncı bölüm 77) grafik ve şekil çizilmeri ile ilgil olan bölüm ve en son olarak da görünüm kontrolu ve yardım bölümleri bulunur. Bunlar incelenecek olursa;
Yeni Yeni bir belge açar Yeni bir çalışma tablosu açar. Eğer tablo işlemlerini baştan itibaren tekrar yeniden düzenlemek için kullanılır. Karşımıza boş bir EXCEL çalışma ekranı gelir.
Aç Var olan dosyayı açmanızı sağlar. Dosyanızı açmak için bilgisayarın hangi sürücüsünde ve hangi klasör içerisinde olduğunu belirtmeniz gerekir. Eğer dosyanızı kaydettiğiniz yeri hatırlamıyorsanız. Windows masaüstündeki Başlat butonunda bul u kullanarak dosyanızı arattırabilirsiniz.
Kaydet Üzerinde çalışmış olduğunuz, çalışma tablosunu EXCEL belgesini disk veya disket üzerine kaydeder. Kayıt işlemi esnasında dosyanızı kaydedeceğiniz klasör adını ve hangi kayıt ortamına kaydedeceğinizi belirtmeniz gerekir. Aksi halde varsayılan klasör ve sürücü içerisine çalışma tablonuzu kaydeder.
Yazdır Üzerinde çalışmış olduğunuz EXCEL çalışma tablosunu yazıcıdan yazdırır. Bir tabloyu yazdırabilmek için sistemde tanımlı bir yazıcı olması gerekir.
Baskı Ön İzleme EXCEL çalışma tablosunun yazıcıdan çıkmadan önce ön izlemesini yapmak amacıyla kullanılır. Buradaki eksik ve hatalar varsa düzeltilir. Baskı önizleme isleminin çalışabilmesi için bilgisayarda tanımlı bir yazıcı olması gereklidir.
Yazım ve Dilbilgisi EXCEL tablolarının yazımı esnasında gözden kaçan yazım hatalarının düzeltilmesi işleminde kullanılır. Yazım hatalarını otomatik olarak düzeltir. Bu düzeltme işlemi esnasında sizden kelime seçimi yapmanızı isteyebilir. Ancak “sne” şeklindeki bir yazımı siz boşluk tuşuna bastıktan sonra “sen” olarak düzeltir. Kendi tanıyabildiklerini sizden herhangi bir seçim almadan düzeltir.
Kes EXCEL çalışma tablosunun herhangi bir bölümünün, tablo içerisinde başka bir yere taşınması işleminde kullanılır. Hücreler bloklama yapılarak işaretlendikten sonra kes komutu mouse ile tıklanırsa, seçilen bölüm sililenerek panoya kopyalanacaktır.
Kopyala EXCEL çalışma tablosunda, tekrarlayan bölümleri çoğaltmak amacıyla kullanılır. Kopyalama işlemi için, kopyalanmak istenen hücreler mouse veya klavye yardımı ile işaretlenir. Kopyala simgesine mouse ile tıklandığı zaman işaretli bölüm panoya kopyalanır.
Yapıştır Panodaki verilerin tabloya aktarılması işlemini gerçekleştirir.
Biçim Boyacısı Hücre metinlerinin veya sayılarının istenilen renk ile boyanması işlemini gerçekleştirir. Biçim boyacısını kullanmadan önce bir renk seçilmelidir.
Geri Al EXCEL tablosu ile çalışmaya başladığınız andan itibaren yaptığınız işlemler saklanır. Herhangi hatalı bir işlem oluştuğu zaman, hatalı işlemi geri al komutu ile geri almak mümkündür.
İleri Al Geri almış olduğunuz bir işlemi bu simge yardımıyla ileri alabilirsiniz.
Köprü Ekle EXCEL çalışma tablosu aynı zamanda kendi bünyesinde sayfa sayfa çalışma imkanınıda verir. Sayfalar arasında verilerin alınabilmesi ve kullanılabilmesi için sayfalar arasında linklerin yani bağlantıların yapılması gerekir. Bu komut yardımıyla gerekli sayfa ve dosya bağlantıları yapılabilir. Bağlantı çalışma sayfalarından olabileceği gibi farklı bir EXCEL çalışma tablosundanda olabilir.
Otomatik Toplam Alt alta veya yan yana olan hücrelerin içeriklerinin toplanarak tek bir hücreye yazılması sağlar toplam sembolüne mouse ile tıklamadan önce, toplanacak hücreler bloklanarak seçilmelidir.
İşlev Yapıştır EXCEL de bilirli işlemleri gerçekleştirmek amacıyla gruplanmış halde yaklaşık olarak 250 adet işlev yani fonksiyon mevcuttur. Bunlar topla, ortalama, sin, cos… şeklinde EXCEL tablolama programının vazgeçilmez özellikleridir. Temel aritmetiksel işlemler yanında, tarihsel ve mantıksal işlemlerde yapılabilir.
Artan Sıralama Tablodaki herhangi bir sütün veya satırın seçilmek suretiyle büyükten küçüğe doğru sıralanması işlemini gerçekleştirir.
Azalan Sıralama Sıralama işlemini büyükten küçüğe doğru gerçekleştirir.
Grafik Sihirbazı Seçilen hücrelerin grafiklerin çizilmesi işleminde kullanılır. Bu simge yardımıyla istenilen pasta, line, sütün veya birçok grafik çizilebilir.
Harita Dünya , Avrupa, ve Türkiye nin küçük birer haritasını otomatik olarak çizer.
Çizim Çeşitli çizim komutlarını içerir. EXCEL çalışma tablonuzda çizimlere ihtiyaç duyulursa çizgi, dikdörtgen, elips, metin kutusu gibi bölümlerini kullanabilirsiniz. Aynı zamanda süslü yazılar yazmak için WordArt Ekle bölümünü kullanabilirsiniz.
Yakınlaştır EXCEL tablolarınızın görünüm kontrollerini gerçekleştirmek amacıyla kullanabilirsiniz.
Office Yardımcısı Herhangi bir konuda EXCEL in office yardımcısından yardım alabilirsiniz. Yardım bölümünde EXCEL ile ilgili mevcut her konuda yardım bilgisi bulunur. Diğer yardım alma yöntemi ise bulunduğunuz yerde F1 tuşuna basmaktır.
Biçim Araç Çubuğu
EXCEL de çok sık kullanılan arç çubuklarından ikincisi ise biçim araç çubuğudur. Bu çubuk vasıtası ile hücre içerisindeki yazı veya rakamların istenilen büyüklükte fonta ve renkte yazılması yanında, hücre içerisinde verinin hücre içinde nasıl yazılacağıda belirlenir. Aşağıda Biçim araç çubuğu ve simgeleri görülmektedir.
Yazı Tipi Hücre içlerine yazacağınlız, yazının fontunu seçmek için kullanabilirsiniz.
Yazı Tipi Boyutu Seçilen metnin ve sayıların boyutunu değiştirir. Yazı Tipi Boyutu kutusuna bir boyut girin. Yazı Tipi Boyutu kutusundaki boyutlar seçilen yazı tipine ve etkin yazıcıya bağlıdır.
Kalın Seçili metni ve sayıları kalın yapar. Seçim zaten kalınsa, simgesini tıklatmak kalın biçimlendirmeyi kaldırır.
İtalik Seçili metni ve sayıları italik yapar. Seçim zaten italikse, simgesini tıklatmak italik biçimlendirmeyi kaldırır.
Altı Çizili Seçili metni ve sayıları altı çizili yapar. Seçimin zaten altı çiziliyse, simgesini tıklatmak altı çizili biçimlendirmeyi kaldırır.
Sola Hizala Seçilen metni, sayıları veya satır içi nesneleri parçalanmış sağ kenarla sola hizalar.
Ortala Seçilen metni, sayıları veya satır içi nesneleri ortalar.
Sağa Hizala Seçilen metni, sayıları veya satır içi nesneleri parçalanmış sol kenarla sağa hizalar.
Birleştir ve Ortala Seçilen iki veya daha çok bitişik hücreyi tek bir hücre yaratmak üzere birleştirir. Sonuçta oluşturulan hücrede yalnızca yapılan seçimin sol üstünde bulunan veriler ortalanmış olarak bulundurulur. Birleştirilen bir hücrenin başvuru hücresi seçilen özgün aralıktaki sol üst hücredir.
Uluslar arası Para Birimi Seçilen hücrelere Uluslararası Para Birimi’ni uygular. Windows Bölgesel Ayarla iletişim kutusunda seçilen ülkeye bağlı olarak Para Birimi Biçemi düğmesi yerine Uluslararası Para Birimi Biçemi düğmesi görünebilir.
Yüzde Biçemi: Seçilen hücrelere Yüzde biçemini uygular. Yüzde biçemini değiştirmek için Biçim menüsündeki Biçem komutunu kullanın.
Virgül Biçemi Virgül Biçemi: Seçilen hücrelere Virgül biçemini uygular. Virgül biçemini değiştirmek için Biçim menüsündeki Biçem komutunu kullanın.
Ondalık Artır Seçilen hücrelerde, ondalık noktasından sonra gelen basamak sayısını artırır.
Ondalık Azalt Seçilen hücrelerde, ondalık noktasından sonra gelen basamak sayısını azaltır.
Girintiyi Azalt Seçili hücre içeriği girintisini, standart yazı tipinin yaklaşık bir karakteri genişliğinde azaltır.
Girintiyi Artır Seçili hücre içeriğini, standart yazı tipinin yaklaşık bir karakteri genişliğinde girintiler.
Kenarlıklar Seçilen hücreye veya aralığa kenarlık ekler.Bir hücreyi veya aralığı son seçilen kenarlıkla biçimlendirmek için simgesini tıklatın. Başka bir kenarlık türü belirtmek için düğmenin yanındaki oku tıklatın ve paletten bir kenarlık biçemi seçin.
Dolgu Rengi Seçilen nesneye dolgu rengini veya dolgu etkisini ekler veya varolanı değiştirir veya kaldırır. Dolgu etkileri, gradyan, doku, desen ve resmi dolgularını içerir.
Yazı Tipi Rengi Seçilen metni tıklattığınız renkle biçimlendirir.
Microsoft Excel XP
Excel programı çalışma alanına girilen veriler üzerinde hesap yapabilme, verileri tabloya dönüştürebilme tablolar içindeki verileri grafiklerle destekleyebilme, verileri karşılaştırıp sonuç üretebilme özelliğine sahip; tablolama, grafik oluşturma, veri yönetimi ve hesaplama amaçlı kullanılan Office paketinin en çok kullanılan programıdır. Bu programla matematiksel işlemlerin yanı sıra grafik oluşturma, hücreleri biçimlendirme gibi özellikleri de kullanılabilir.
Satır: Ana başlıkları karakterlerle belirtilmiş veri alanlarına denir.
Sütun: Ana başlıkları rakamlarla belirtilmiş veri alanlarına denir.
Hücre: Satır ve sütunların kesişmesinden oluşan ve bilgilerin girildiği veri alanlarına denir.
Klavuz çizgileri: Satır ve sütunları belirtmeye yarayan çizgilere denir.
Formül çubuğu: Hücre içindeki verilerin takip edildiği araç çubuğudur.
Çalışma Sayfası-Tablosu
Excel’in temel çalışma ortamıdır. Veriler bu çalışma alanındaki hücrelere girilir. Sütunlar A’dan IV’ye kadar (256 sütun), satırlar 1’den 65536’ya (65536) kadardır. Bir Excel çalışma sayfasında 16 777 216 tane hücre vardır. Bir Excel dosyası (*.xls) çalışma kitabından, kitap çalışma sayfalarından, sayfalar ise hücrelerden oluşmaktadır. Her hücrenin belli bir adresi vardır. Bu hücre adresleri Ad kutusundan takip edilir. Bir hücre adresi; sütun adı ve satır adının birleşiminden oluşur. (A1 , C18, H58…..gibi)
Veri Girişi
Hücrelere 4 değişik (metin, sayı, formül, işlev) bilgi girilebilir. Hücrelere veri girişi yapıldıktan sonra ENTER tuşu kullanılmalıdır. ENTER tuşuna basıldıktan sonra hücre göstergesi alt hücreye geçecektir. SHIFT+ENTER bir üst hücreye, TAB tuşu bir sağ hücreye, SHIFT+TAB tuşları ise bir sol hücreye hareket edecektir. Hücre içindeki veriler Formül Çubuğundan takip edilir.
Hücre İçeriğini Düzenleme Bir hücreye veri girildikten sonra hücre içerikleri değiştirilebilir. Özellikle verinin veya formülün uzun olması durumunda veriyi değiştirmek gerekebilir. Bunun için;
a) F2 tuşu,
b) Hücreye çift tıklama,
c) Formül çubuğuna tıklama.
1) Sayılar
Excel programında işlem görecek asıl veriler sayılardır. Excel’in kullanım amacıda zaten sayıları işlemek ve sonuçlar çıkarmaktır. Sayıların ve metinlerin birleşiminin metin olarak kabul edildiği unutulmamalıdır. Tüm sayılar sağa hizalıdır. Sayıların girilmesi sırasında ##### karakterlerin veya 4E+06 gibi ifadelerin hücrelerde görülmesi o sayının hücreye sığmadığı anlamındadır. Bu durumda sütunun genişliği ayarlanmalıdır. 1) Para birimi: Seçili hücreler içindeki sayı bilgilerini TL biçiminde görmek için kullanılır. 2) Yüzde Stili: Hücre içindeki sayıları yüzdelik biçimde göstermek için kullanılır. 3) Binlik Ayraç Stili: Sayı bilgilerini binlik basamaklarına ayırmak için kullanılır. 4) Ondalık arttır/Ondalık azalt: Ondalık kısımdaki basamak sayısını arttırmak & azaltmak için kullanılır. 5) Bilimsel Sayı Biçimi: Büyük sayıları daha kolay görmek için kullanılır. (4E+07)
2) Metinler
Metin bilgi (text), metin yada karakter bilgi anlamına gelir. Bu bilgi tipi harflerden oluşur. Metinler sola hizalıdır. Ayrıca metin bilgileri içinde sayılarda kullanılabilir.
BOYUTLANDIRMA
Bir hücrenin genişliği sütuna, yüksekliği ise satıra bağlıdır. Tek başına bir hücre boyutlandırılamaz. Boyutlandırılan o satırdaki veya sütundaki tüm hücrelerdir. Boyutlandırma işlemlerini şu şekillerde yapabiliriz:
1) Satır/sütun başlıkları arasında sürükleme.
2) Sütun başlıkları arasına çift tıklama.(Sütun içindeki hücrelerde yer alan en uzun veriye göre boyutlandırılacaktır)
3) Biçim-Satır-Yükseklik & Biçim-Sütun-Genişlik
4) Birden fazla satırın & sütunun yüksekliğini-genişliğini aynı yapmak için sütun veya satırlar seçildikten sonra başlıklar arasında sürükleme uygulanır.
SEÇİM İŞLEMLERİ
Windows altında çalışan bütün programlarda bir prensip vardır. Bu da “Önce seç sonra yap”tır. Ne yapmak istiyorsanız ilk önce onunla ilgili veri alanlarını seçmeli daha sonra istenilen işlemi yapmalısınız. Excel’de en çok yapılan işlemlerden biri de seçim işlemleridir.
- a) SHIFT + Yön tuşları & Fare ile sürükleme: Serbest seçim
b) SHIFT + Home / SHIFT + End: Bulunulan hücreden satır başına / satır sonuna kadar seçim
c) Satır / Sütun başlığına tıklama: Satır/Sütun seçimi
d) Satır / Sütun başlığına sürükleme: Birden fazla satır/sütun seçimi
e) CTRL + Space (Boşluk): Sütun seçimi
f) SHIFT + Space (Boşluk): Satır seçimi
g) CTRL + SHIFT+Space (Boşluk): Tüm sayfa seçimi
h) CTRL + B: Tüm sayfa seçimi
ı) CTRL + * Tablo seçimi (Hücre göstergesi seçilecek tablo içinde olmalıdır)
j) SHIFT + Tıklama: Aralık seçimi
k) CTRL + Tıklama: Bağımsız hücre seçimi
Formül Girişi
Excel’in en önemli özelliği hücreye girilen formüllerdir. Formüller diğer hücreler içindeki veriler üzerinde istediğimiz işlemi yapmamızı sağlar. Hücrelere formül girmeden önce (=) işareti kullanılmalıdır. Eğer formüllere eşittir ile başlanmazsa o veriler Excel tarafından formül olarak algılanmaz ve bir sonuç üretmez.
3) Dört İşlem
Dört işlem (+, -, *, /)’dan oluşur. Formüllere (=) ile başlanır. Formüllerde sayılar dışında hücre adresleri de kullanılabilir. Örneğin; =A1+A2-A3….., =B3*C6/D2…..gibi. Formüllerde hücre adreslerinin kullanılması formülleri güncelleme açısından daha avantajlı olduğundan formüllerde sayılar değil hücre adreslerini kullanılmak gerekir.
Yüzde Hesaplamaları
Herhangi bir hücrede belirtilen sayının belirtilen oran kadar yüzdesinin hesaplanmasıdır. I) =HücreAdı*Katsayı/100 II) =HücreAdı*Katsayı% III)=HücreAdı*0,Katsayı
Hücre Kopyalama & Taşıma
Hücre içinde yer alan verileri (metin, sayı, formül, işlev) diğer hücrelere uygulamak için bir çok yöntem vardır. Bunlardan en çok kullanılan 3 yöntem ise; Birinci yol; bir hücreye kullanılacak formül girildikten sonra formülle birlikte formülün uygulanacağı hücreler de seçilir. Formül F2 tuşuyla güncelleştirildikten sonra Ctrl+Enter tuşları kullanılır. İkinci yol ise; hücrenin sağ alt köşesinde yer alan Hücre Kulpundan fare ile sürüklemektir. Üçüncü yol ise; hücre kulpuna çift tıklamaktır. Hücreleri taşımak içinse Hücre çerçevesi (Hücrenin kenarındaki ok biçimi & CTRL+X) kullanılır.
4) İŞLEVLER
a) Bugün:
Bulunan günün tarihini verir.
=Bugün() - b) Şimdi:
Bulunan günün tarihiyle birlikte ve saatini de verir.
=Şimdi() - c) Topla:
Belirtilen aralıktaki hücrelerin toplamını verir.
=Topla(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi) - d) Çarpım:
Belirtilen aralıkta bulunan hücrelerin çarpımını verir.
=Çarpım(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi) - e) Mak:
Belirtilen aralıkta bulunan en büyük değeri bulmak için kullanılır.
=Mak(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi) - f) Min:
Belirtilen aralıkta bulunan en küçük değeri bulmak için kullanılır.
=Min(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi) - g) Ortalama:
Belirtilen aralığın ortalamasını almak için kullanılır.
=Ortalama(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi) - h) Tamsayı:
Sayıların ondalık kısmını atıp tam sayısını almak için kullanılır. Tamsayı işlevinde virgülden sonraki sayının büyük veya küçük olmasını bir önemi yoktur.
=Tamsayı(HücreAdı)
Ondalıklı bir sayıyı belirtilen bir basamağa yuvarlamak için kullanılır.Ondalık artır-azaltın işlevsel karşılığıdır =Yuvarla(HücreAdı;Basamak)
- j) Karekök:
Herhangi bir hücrede bulunan pozitif bir sayının kare kökünü alır.
=Karekök(HücreAdı) - k) Cos:
Bir açının kosinüsünü bulmak için kullanılır.
=Cos(HücreAdı) - l) Uzunluk:
Bir metin içindeki karakterlerin sayısını verir.
=Uzunluk(HücreAdı) - m) Lira:
Belirtilen hücreyi liralı ifade etmek için kullanılır.
=Lira(HücreAdı;Basamak) - n) Eğer (mantıksal sınama):
Bir hücrede elde edilen sonuçlara göre kullanıcı tarafından verilen şartlara uygun sonuçlar üretmek için kullanılır. Eğer fonksiyonu şarta bağlı olarak sonuç üreten bir fonksiyondur.Eğer fonksiyonu ile hücre içindeki değer, karşılaştırma operatörleri kullanılarak başka değerlerle karşılaştırılır.
=Eğer(Şart;Doğruysa;Yanlışsa)
Doğruysa: Şartın gerçekleşmesi durumunda üretilecek sonucun yer aldığı kısım.
Yanlışsa: Şartın gerçekleşmemesi durumunda üretilecek sonucun yer aldığı alternatif kısım.
Aritmetik operatörler
/, *, -, +, Basit matematik işlemler uygular, sayısal değerleri birleştirip sonuçlar üretir.Karşılaştırma operatörleri
<, >, =, >=, <=)İki değeri karşılaştırır.Yanlış&doğru olmak üzere mantıksal değerler üretirler. Not: Eğer işlevi içinde bir metin kullanılacaksa bu metinler tırnak (“) içinde yazılmalıdır. Doğruysa veya yanlışsa kısmında sadece metin değil sayı, formül veya işlevde kullanılabilir. İç içe en fazla 8 Eğer kullanılabilir (9 şart).0) Eğersay:
Belirtilen aralıkta bulunan ve istenen şartı sağlayan hücrelerin sayısını verir. =Eğersay(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi;Koşul)
Not: İstenen koşul metinse bu metin tırnak (“) içinde yazılmalıdır.
- p) Büyük:
Belirtilen aralıktaki en büyük n değerini verir.
=Büyük(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi;n)
Örneğin; A1:A15 aralığındaki en büyük ikinci değeri bulmak için; =Büyük(A1:A15;2) yazılmalıdır. - r) Küçük:
Belirtilen aralıktaki en küçük n değerini verir. =Küçük(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi;n) - s) Ençok_olan:
Belirtilen aralıkta en çok geçen değeri bulmak için kullanılır.
=Ençok_olan(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi)
Not: Eğer bütün değerler eşit sayıdaysa veya aralıkta sayı içermeyen bir hücre varsa #N/A şeklinde bir ifade görülür. - t) Boşluksay:
Belirtilen aralıktaki boş hücrelerin sayısını verir. =Boşluksay(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi) - u) Bağ_değ_dolu_say:
Bir aralıktaki boş olmayan hücreleri sayısını verir.
=Bağ_değ_dolu_say(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi) - v) Bağ_değ_say:
Belirtilen aralıktaki hücrelerde sayı olanların miktarını verir.
=Bağ_değ_say(BaşlangıçHücresi:BitişHücresi) - w) Yada:
Bağımsız değişkenlerden biri doğruysa doğruyu verir, tüm bağımsız değişkenler yanlışsa yanlışı verir. Yani şartlardan en az birinin gerçekleşmesi durumu için kullanılır.
=Eğer(Yada(A1=2;A2=3;A4=5);”Doğruysa”;”Yanlışsa”)
Burada 3 ayrı şart birden belirtilmiş oluyor. A1 hücresinin 2 olması veya A2 hücresinin 3 olması veya A4 hücresinin 5 olması. Eğer bunlardan biri gerçekleşiyorsa şart gerçekleşir. - y) Ve:
Birden fazla şartın hepsinin aynı anda gerçekleşmesi durumlarında kullanılır. Tüm bağımsız değişkenleri doğruysa doğruyu, bir yada daha fazla bağımsız değişkeni yanlışsa yanlışı verir. Daha çok eğer fonksiyonu içinde birden fazla şartı belirtmek için kullanılır.
Not: Bir dizi yada başvuru bağımsız değişkeni metin yada boş hücreler içeriyorsa bu değerler gözardı edilir. Belirlenen aralık hiçbir mantıksal değer içermiyorsa, Ve işlevi #DEĞER hata değerini verir. - z) Eleman:
Belirlenen değerleri yine belirlenen kodlarla belirtmek için kullanılır. Burada en fazla 29 değer belirtilebilir.
=Eleman(HücreAdı;”değer1”;”değer2”;….)
REFERANSLAR
Excel’de hücreler, sütun ve satır numaraları ile gösterilirler. Başka bir ifadeyle hücrenin referansı sütun ve satır numarasıdır. Referanslar 3 türlüdür:
A) Göreceli Referans
Hücrenin adresinin birbirlerine göre verilmesidir. Yani A1 ve A2 hücresi A3 hücresinin üzerinde yer alan 2 hücredir. Excel bu tür referans yöntemini kullanır. Bu referansın avantajı belli hücrelere uygulanmış formüllerin diğer hücrelere kolayca uygulanmasını kolaylaştırmaktır.
B) Mutlak Referans
Hücre adreslerinin tam adresi ile gösterilmesidir. Yani hücrelerin adreslerinin $A$1 biçiminde değişmez olarak gösterilmesidir. Mutlak referansın amacı; öncelikle göreceli adreslemeyi durdurmaktır. Hücrelerin adreslerinin gidilen her yerde korunmasıyla ilgilidir. Mutlak adres kullanmak için hücre adresinin sütun ve satır numarasının önüne $ işareti eklenir.
C) Karışık Referans
Göreceli ve mutlak adreslerin birlikte kullanıldığı referans biçimidir. $A1 referansı, A1 hücresinin sütun numaraları açısından mutlak adrese sahip olduğunu, satır numaraları açısından göreceli adrese olduğunu gösterir.
Not: Kopyalama yönüne doğru (yatay-dikey) satır veya sütun bilgileri değişmektedir. Formülde kullanılacak bir hücreyi sabitlenmek istendiğinde sabitlenecek hücrenin satır ve sütun adlarının başına ($) işareti konmalıdır.
ADRESLEME
Bir başvuru, çalışma sayfası üzerinde bir hücre yada hücreler grubunu tanımlar ve formüllerde de bu hücre adresleri kullanılır. A1, B5, D11…. gibi hücre adresleri Göreli adreslemelerdir. Microsoft Excel varsayılan olarak göreceli adresler kullanır. Mutlak adresli bir formülü taşıdığınız veya kopyaladığınız da ise, Microsoft Excel mutlak adresi asıl formülde görüldüğü şekilde kopyalar. Göreceli adresler, otomatik olarak yeni konuma uyum sağladıklarından, taşınan veya kopyalanan formüldeki göreceli adresler asıl formüldeki adreslerden daha farklı hücrelere başvururlar. A1 hücresinin göreceli adresi:A1, mutlak adresi: $A$1’dir.
HATALAR - a) ##### hatası: Hücreye sığmayacak kadar bir sonuç çıkartan bir formül kullanılmış veya hücre içindeki veri o hücreye sığmıyor demektir. Bunun için sütunu genişletmek gerekir.
b) #AD? hatası: Excel’de bulunmayan bir işlev kullanıldığında bu hata çıkacaktır.
c) #SAY! hatası: Sayı ile ilgili bir problem olduğunda oluşur.
d) #BAŞV! hatası: Geçerli olmayan bir hücre başvurusunda oluşur.
e) #DEĞER! hatası: Bir sayı yada mantıksal değer gerektiren bir yere metin girilmesi durumunda oluşur.
f) #SAYI/0! hatası: Bir sayının sıfıra bölümünde oluşacak başvurudur.
İŞLEV YAPIŞTIR
İşlev yapıştır diğer adıyla fonksiyon sihirbazı olarak bilinen Excel fonksiyon tablosu tüm işlevlerin bir arada bulunduğu ve formüllerin otomatik olarak oluşturulduğu yardımcı menü seçeneğidir. Bu işlem için Ekle-İşlev veya S.A.Ç’nda yer alan simgesi kullanılır. Kısa yol tuşları ise SHIFT + F3’tür.
OTOMATİK BİÇİM
Seçili tablolara hazır biçimler ve şablonlar uygulamak için Biçim menüsünde yer alan Otomatik Biçim seçeneği kullanılır. Burada belli formatlar sunulur. Seçenekler sekmesinden ise istenilen alanlardaki biçimler fare ile tıklanarak kaldırılır.
KÖPRÜ
Belge içinde yer alan belirli bir konuma (başlık, yer işareti…), başka bir programa veya Internet ortamındaki bir URL’ye bağlantı oluşturmak için kullanılır. Köprü oluşturmadan önce nereye köprü oluşturulacaksa oraya yer işareti verilmelidir. Köprü oluşturmak için;
a) Ekle menüsünden Köprü
b) Farenin sağ tuşu-Köprü
c) ALT+CTRL+K
d) Standart Araç Çubuğunda yer alan simgesi kullanılır.
TOPLAMA YÖNTEMLERİ - a) (+) Toplama işlemi ile,
b) Topla işlevi ile,
c) Seç-ALT+SHIFT+0 (Otomatik toplamın kısa yol tuşları)
d) Seç-S.A.Ç’ndaki simgesi (Otomatik toplamın simgesi)
e) Seç-Durum çubuğuna bak. (Bu yöntem seçili hücrelerin toplamını, ortalamasını . görmek için kullanılabilir)
KOŞULLU BİÇİMLENDİRME
Hücrelerde elde edilen sonuçlara göre hücrelerin biçimini değiştirmek için kullanılır. Yani hücre içindeki verilerin bir şarta bağlı olarak biçimlendirilmesidir.
a) Biçimlendirilecek hücreler seçilir.
b) Biçim menüsünde yer alan Koşullu Biçimlendirme seçeneği tıklanır.
c) Koşul 1 listesinden Hücre değeri (hücreyi sayısal bir değer yada bir hücre değeriyle karşılaştırır) veya Formül (Hücreyi bir formülün sonucu ile karşılaştırır)’den biri seçilir.
d) Koşulun 2.listesinden arasında, eşittir veya büyüktür gibi bir operatör seçilir.
e) Sonraki kutuya karşılaştırılacak değer veya hücre adresi yazılır.
f) Biçim düğmesi tıklanarak verdiğiniz kritere uygun sonuçlar üretildiğinde yapılacak biçimler belirlenir.
g) Ekle düğmesi kullanılarak diğer koşullarda belirlenir.
Not: Eğer işlevi hücre içeriklerini, koşullu biçimlendirme ise hücre biçimlerini değiştirir.
YAKINLAŞTIR
Sayfanın ekran üzerindeki görünümünü ayarlamak için; S.A.Ç’ndaki simgesi veya Görünüm menüsünde yer alan Yakınlaştır seçeneği kullanılır.
PENCERE
Aynı anda birden fazla çalışma kitabını görüntülemek için Pencere menüsündeki Yerleştir seçeneği kullanılır. Ayrıca bu menüden açık olan tüm kitaplara da ulaşılabilir. Böl seçeneği Excel kitabını yatay veya dikey olarak bölmek için kullanılır. Excel kitabına 2 veya 4 farklı açıdan bakılmasını sağlar. Bölmeleri dondur seçeneği ise; istenilen satır veya sütunları ekranda sabitlemek için kullanılır (Hücre göstergesi bölme yapılacak satırın altında, sütunun sağında olmalıdır). Örneğin; tablo başlıklarını ekranda sabitlemek için kullanılabilir. Böylece büyük tablolarda çalışmayı kolaylaştırır.
AD TANIMLAMA
Bir hücreye sahip olduğu erişim dışında başka bir isim verilmesini sağlar. Tanımlanan bu isim hücre adreslerinde kullanılabilir. Özellikle büyük tablolarla çalıştırmayı kolaylaştırır. Hücreler isim tanımlamak için Ad kutusu veya Ekle-Ad-Tanımla seçenekleri kullanılır. Hücrelere tanımlanmış isimleri silmek içinse yine Ekle-Ad seçenekleri kullanılır. Not: Ad kutusu uzak hücre erişimleri için ve özellikle büyük tablo seçimlerinde de kullanılır.
AÇIKLAMA
Hücre içindeki verilere açıklama bilgisi eklemek amacıyla kullanılan fonksiyondur. Bunun için Ekle menüsündeki Açıklama seçeneği veya hücre alt menüsü kullanılır. Açıklamaları silmek için Düzen menüsü veya hücre alt menüsü kullanılır. Kısa yol tuşları ise SHIFT + F2’dir.
BİÇİMLEME ARAÇLARI
Bir hücrenin yada alanın biçimlenmesi için araç çubuğundaki düğmelerden yararlanıldığı gibi, Biçim menüsündeki komutlardan, araç çubuğundaki düğmelerden veya kısa yol tuşlarından da yararlanılır. Hücreleri Biçimlendir penceresine; a) Biçim menüsünden Hücreleri Biçimlendir seçeneği, b) Farenin sağ tuşu-Hücreleri Biçimlendir, c) CTRL+1 kısa yol tuşları ile ulaşılabilir.
1) Sayı sekmesi
Sayıların biçimlendirildiği sekmedir. Burada sayıların ondalık sayı uzunlukları, para birimleri yada tarih biçimleri gibi özellikleri ayarlanır. Önce kategori kutusundan bir sayı kategorisi seçilir. Buradan seçilen kategoriye göre, Örnek kutusu ve altındaki seçenekler bölümü değişir. Örnek1; Yazdığınız her sayının sonunda TL olmasını istiyorsanız Para Birimi kategorisi seçilmelidir. Örnek2; Telefon numaralarını girerken her numaranın başına “0-264”girilmesi isteniyorsa isteğe uyarlanmış kategorisine geçin ve (0-264-### ## ##) yazın. Örnek3; sayı bilgilerinin yanında Adet, Metre, Kilo, tane gibi metinler isteniyorsa Tür kısmına (# “metin”) yazılmalıdır.
2) Hizalama Sekmesi
Hücre içindeki hizalamaların ve yön ayarlarının yapıldığı yerdir.
Yatay:
Seçilen hücrelerin yatay hizalamaları ayarlanır. Genel sayıların sağa, metinlerin sola yaslanmasını sağlar. Sol, orta ve sağ,seçenekleri ise verilerin hizalamasını sağlar. İki yana yasla, veriler bir satırdan fazla olduklarında hücrenin iki tarafına da yaslamak için, dağıtılmış, seçili hücreleri birleştirir, verileri seçilen alanın ortasına yerleştirir.
Dikey:
Üst, orta ve alt verilerin dikey hizalamasını, İki yana yasla verilerin üst ve alt sınırlarını hizalamak için kullanılır.
Metni kaydır:
Bir hücre içinde satırlı yazılar elde etmek için kullanılır. Bu özellik verilerin hücre dışına çıkmasını engeller. Veya Alt+Enter tuşları da kullanılabilir.(ilk satır yazıldıktan sonra Alt+Enter tuşları kullanılır ve 2.satıra geçilir)
Uyacak şekilde daralt:
Seçili alandaki hücrelerin genişliklerine ve yazı tipi büyüklükleri göre otomatik olarak ayarlanır.
Hücreleri birleştir:
Seçili hücreleri tek bir hücre haline getirmek için kullanılır. Bu özelliğin bir diğer yolu da Biçimlendirme Araç Çubuğunda yer alan (Birleştir-Ortala) simgesidir.
3-4-5) Yazı tipi sekmesi & Kenarlık & Desenler
Yazı Tipi sekmesinden seçili alan içindeki verilerin yazı tipi, boyutu, rengi gibi özellikler ayarlanır. Kenarlık sekmesinden ise seçili alanların çizgi stilleri, renkleri ve uygulanacak kenarlar ayarlanabilir. Desenler sekmesinden ise hücrelerin zemin rengi (dolgu) değiştirilir. Bu işlemler Biçimlendirme Araç Çubuğundan da yapılabilir. Ayrıca seçili simgeleri üst simge veya alt simge olarak değiştirmek içinde bu seçenek kullanılır.
6) Koruma sekmesi
Bu sekme girilen verilerin yanlışlıklada olsa değiştirilmemesi gereken durumlarda kullanılabilir. Örneğin tablonuzdaki verilerin değiştirilmesini ve formüllerin görüntülenmesini istemiyorsunuz. Bunun için; önce koruma uygulanacak alan seçilmelidir. Biçim-Hücreler…-Koruma seçenekleri kullanılır. Kilitli onayı kaldırıldığında koruma o hücreler için iptal edilecektir. Gizli onaylanırsa seçili alan içindeki verilerin ve formüllerin görüntülenmesi engellenecektir.Ancak bu işlemlerin geçerlilik kazanabilmesi için bu işlemler yapıldıktan sonra Araçlar menüsünde yer alan Koruma-Sayfa koruması komutları uygulanmalıdır.
Açma & Değiştirme Parolası:
Belgenizin diğer kullanıcılar tarafından görüntülenmesini istemiyorsanız belgenize açma parolası vermeniz gerekmektedir. Bunun için; Dosya – Farklı Kaydet – Araçlar – Genel seçenekler seçenekleri kullanılmalıdır. Gelen iletişim kutusuna verilecek parola yazılır ve onaylandıktan sonra belge yeniden kaydedilir. Not: Aynı işlem Araçlar menüsündeki Seçenekler – Güvenlik sekmesinden de yapılabilir.
MAKROLAR
Makro, Excel’de yapılacak bir dizi işlemin kaydedilip tekrar çalıştırılması işlemidir. Makro oluşturma sesi kasede kaydetme gibidir. İstenildiğinde nasıl kasetteki ses dinlenebiliyorsa istendiğinde makro da çalıştırılıp Excel işlemleri makro tarafından yaptırılır. Makroya hücre biçimlendirme ve formül işlemleri başta olmak üzere birçok Excel fonksiyonu dahil edilebilir. Makro oluşturmak için Araçlar menüsünde yer alan Makro seçeneği kullanılır.
VERİ TABANI İŞLEMLERİ
1) Verilerin Sıralanması
Sıralama, bir çalışma tablosundaki bilgilerin belli sütunlara göre sıralanmasıdır. Sıralama özellikle kayıt türü veriler için uygulanır. Örneğin Excel içinde saklanan personel bilgileri, ürün bilgileri gibi belli sütunlardan oluşmuş düzenli tabloların belli sütunlarına göre sıralanması o tabloların daha kullanışlı olmasını sağlar. Bir tablodaki satırları tek yada birkaç sütundaki değerlere dayalı olarak sıralayabilirsiniz. Sıralama yaptığınızda Excel satırları, sütunları yada hücreleri belirttiğiniz sıralama özelliklerini kullanarak yeniden düzenler. Listenin sütun başlıklarına sahip olması en iyi sonucu elde etmek için gereklidir. Birden fazla sütunda sıralama yapıyorsanız, ilk kriter tekrar ederken ikinci kriter, ikinci kriter tekrar ederken üçüncü kriter sıralanır. Bu işlemler Veri-Sırala seçenekleri kullanılarak yapılır.
2) Verilerin Süzülmesi
Kullanıcı tarafından verilen kritere göre, bu kriteri sağlayan veri satırlarının gösterilmesini, sağlamayan satırların ise gizlenmesini sağlar. Yani sadece belirtilen kriterlere uygun satırları görüntülemek için kullanılır. Özellikle uzun listelerle çalışırken veya belli özelliklere göre verileri ayırmak için bu özellik kullanılır. Bu işlem ise yine “Veri-Süz” seçenekleri kullanılarak yapılır. Otomatik Süz komutu kullanıldığında; tablodaki sütun başlıklarının yanında oklar görüntülenir. Bu oklardan görüntülemek istenen öğeler seçilir. Tek bir sütunda kriter kullanarak satırları hızla süzmek için bu komut kullanılır. Gelişmiş Süzgeç komutu tıpkı Otomatik Süz komutu gibi listeyi süzer ancak kriter seçimi için sütun başlıklarındaki okları görüntülemez. Bunun yerine kriterleri çalışma sayfası üzerinde başka bir kriter alanına yazarsınız. Gelişmiş Süzgeç komutunu iki yada tek bir sütunda 3 yada daha fazla koşul kullanmak yada hesaplanan değerleri kriteriniz olarak uygulamak için kullanmanız gerekir.
3) Alt Toplamlar
Sütunlardaki veriler baz alınarak istenilen verilere göre alt toplam aldırma işlemidir. Tablo seçilip sıralandıktan sonra belli grupların ara toplamlarının alınmasını sağlar. Alt toplam almak için Veri menüsü kullanılır. Alt toplamın hangi alanlar üzerinde ve neye göre yapılacağı alt toplamların alınacağı iletişim kutusunda belirtilir. Alt toplam almak sadece toplama işlemi yapmak anlamına gelmez. Toplama dışında ortalama, sayı, en büyük, en küçük, çarpım..gibi işlemlerde yapılır.
4) Form
Kullanıcı tarafından tanımlanan başlıklara ve biçimlere uygun daha hızlı veri girişi yapmak için Veri menüsünde yer alan Form seçeneği kullanılır. Bu özelliği kullanmadan önce tablo alanının seçili olması gerekmektedir. Sekmeler arasında geçiş için TAB tuşu veya Fare kullanılır.
5) Doğrulama
Excel sayfasındaki seçili alanlara girilebilecek değerleri kısıtlamak için Veri-Doğrulama seçenekleri kullanılır. Hücrelere izin verilen bilgi dışında bir değer girilmesini engeller. Doğrulama ile şunlar yapılabilir;
a) Hücre içindeki veriyi kontrol edecek bir liste yaratmak,
b) Hücreye girilmesi istenen veriyi açıklayan giriş mesajı,
c) Yanlış veri girildiğinde kullanıcıyı uyaran hata mesajı,
d) Denetleme araç çubuğu ile hatalı girilen hücreleri tespit etme,
e) Hücreye girilecek verilerin kontrolü,
f) Başka bir hücredeki veriye göre değiştirilebilen giriş aralığı.
A) Ayarlar
Hücrelere girilecek verilerin sınırlandırılması buradan yapılır. Örneğin;
1) Belli bir hücre grubunu seçilir,
2) Veri-Doğrulama seçeneği açılır,
3) Ayarlar sekmesindeki İzin Verilen seçeneğindeki Liste seçilir,
4) Boşluğu yoksay ve Hücrede açılma onay kutuları onaylanır,
5) Kaynak kutusuna listede yer alacak değerler (a;b;c;d) şeklinde girilir Seçili alanda yer alan hücrelere gelindiğinde sağ taraflarında bir ok belirecektir. Bu ok açıldığında kullanıcı tarafından girilmiş olan veriler görüntülenecektir. Listeden istenilen verinin üzeri tıklanır. Tıklanan veri hücreye girilecektir.
B) Girdi İletisi
Sınırlandırma getirilen hücrelere veri girişi yapılmadan önce uyarı mesajı vermek için kullanılır. Hücre seçildiğinde mesaj otomatik olarak hücrenin yanında belirlenecektir. Başka bir hücre seçene kadar yada ESC tuşuna basana kadar bu mesaj ekranda kalacaktır.
C) Hata Uyarısı
Sınırlandırma getirilen hücrelere hatalı veri girilmesi durumunda verilecek hata iletisi buradan belirlenir. Dur stili kullanıcının hücreye hatalı değer girilmesine izin vermez. Uyarı stili ise Dur stilinden daha esnektir. Burada 3 seçenek vardır. Evet hatalı veriyi kabul eder, Hayır hatalı mesajı değiştirmek için olanak sunar, İptal ise hatalı veriyi siler
GRAFİKLER
Grafik verilerin değişik şekillerle ifade edilmesidir. Yani veri tablolarının şekle dönüştürülmüş halidir. Grafik oluşturmadan önce 2 noktaya dikkat edilmelidir. Birincisi; veri tablosundan çıkarılmak istenen grafiğin belirlenmesidir. Çünkü her grafik her tabloya uygun olmayabilir. İkincisi ise grafik çıkartılacak alanların belirlenmesidir. Grafik oluşturmanın 3 yolu vardır;
Yöntem (Nesne&Sayfa olarak) - a) Grafik çıkartılacak alanlar seçilir. (Tablo başlıkları da seçili olmalıdır)
b) Ekle menüsünden Grafik seçeneği veya Standart Araç Çubuğundaki simgesi
c) Tabloya uygun Grafik ve kullanılacak Grafik Alt Türü belirlenir. Not: Örneği görüntülemek için basılı tut komutundan seçilmiş olan grafiğin şekli görüntülenebilir.
d) Grafik kaynak verisi belirlenir. Bu grafiği oluşturan veri aralığının belirtildiği bölümdür. Seri yeri seçeneğinden, kategori ekseninde tablo satırlarının mı, tablo sütunlarının mı gösterileceği belirlenir. Seriler sekmesinden ise serilerin sırası belirlenir.
e) Grafik seçenekleri bölümünde ise grafiğin biçimleri ayarlanır. Buradaki sekmelerin sayısı seçilen grafiğe göre değişiklik gösterir.
ii. Eksenler: Kategori ve değer eksenlerini gizlemek veya göstermek için kullanılır.
iii.Klavuz Çizgileri: Grafiğin daha iyi okunabilmesi için sütunların arkasına yatay veya dikey klavuz çizgileri eklemek için kullanılır.
iv. Gösterge: Grafik açıklamasını gösteren veri göstergesinin konumu buradan belirlenir.
v. Veri Etiketleri: Sütunları oluşturan verilerin sütunların üzerine eklenmesini sağlamak için kullanılır.
vi. Veri Tablosu: Grafiği oluşturan veri tablosunu grafiğin altına eklemek için kullanılır.
f) Grafik konumu: Oluşturulan grafiği yeni bir sayfa olarak veya nesne olarak istenilen sayfaya eklemek için kullanılır.
2.Yöntem (Nesne olarak)
- a) Grafik çıkartılacak alanlar seçilir. (Tablo başlıkları da seçili olmalıdır)
b) Ekle menüsünden Grafik seçeneği veya Standart Araç Çubuğundaki simgesi
c) Kullanılacak Grafik ve Grafik Alt Türü belirlenir.
Yöntem (Sayfa olarak) - a) Grafik çıkartılacak alanlar seçilir.
b) ALT+F1 kısa yol tuşları kullanılır.
Not: Grafik üzerindeki bir alanı biçimlendirmek için nesnenin üzerini çift tıklamak gerekir.
GRAFİK TÜRLERİ
1) Sütun Grafik Tipi
Verilerin karşılaştırılmasını sağlar. Belli bir zaman aralığındaki değişiklikleri gösterir. Sütun grafikler, belli bir seri verinin özellikle zamana bağlı değişiklileri göstermek için kullanılır. Yani karşılaştırmanın en kolay yapıldığı grafik türüdür. Kategoriler yatay, değerler ise dikey olarak düzenlenirler.
2) Çubuk Grafik Tipi
Tek tek öğelerin birbirlerine göre karşılaştırmasını yapmak için kullanılır. Sütun grafiğin yatayıdır. Analiz zamanını azaltmak için kategoriler dikey, değerler yatay olarak verilmiştir.
3) Çizgi Grafik Tipi
Verilerin oluşumunu ve hareketini çizgiler halinde gösterir. Daha çok zaman akışı ve değişimin oranı gibi durumları göstermek için kullanılırlar. Beli aralıklarda yada belli zamanlardaki değişikliği gösterir. Örneğin bir hisse senedinin veya döviz kurunun seyrini en iyi açıklarlar. Çizgi grafikte veri serileri yatay çizgilerle ifade edilirler.
4) Pasta Grafik Tipi
Bu grafik tüm öğelerin toplamı içindeki tek tek öğelerin birbirlerine oranlarını göstermek için kullanılır. Pasta grafiğinde her seferinde tek bir veri serisini gösterdiğinden özellikle bir öğeyi vurgulamak istendiğinde çok işe yarar. Örneğin seçimlerde partilerin aldığı oylar en iyi bu grafikte gösterilir.
5) XY (Dağılım) Grafik Tipi
Değişik veri serilerindeki ilişkileri göstermek yada iki ayrı gruptaki verileri xy koordinatlarıyla aynı veri serisi olarak göstermek için kullanılırlar. Genellikle bilimsel verilerde işe yarayan bir grafik tipidir.
6) Alan Grafik Tipi
Bu grafikler zamana bağlı olarak değişimi ifade ederler. Belli bir zaman aralığında verilerin göreceli önemini gösterir. Alan grafikleri, çizgi grafiklerine benzemelerine rağmen verilerdeki değişiklikleri oran olarak değil de miktar olarak gösterirler.
7) Halka Grafik Tipi
Aynı pasta grafik gibi bir bütünün parçalarını gösterir, ancak birden fazla seri içerebilir. Grafiğin her bir halkası değişik bir seriyi temsil eder.
Radar Grafik Tipi
Her veri serisi ortadan başlayan bir eksen üzerinde kendi eksenine sahiptir. Çizgiler ise aynı seri içindeki değerleri birbirlerine bağlalar. Bir seri verinin değerlerini birbirlerine göre karşılaştırmak için kullanılır.
9) Yüzey Grafik Tipi
İki seri veri arasındaki en iyi kombinasyonları görmek için kullanılan bir grafik tipidir. Aynı coğrafya haritalarında olduğu gibi renkler ve desenler aynı veri aralığındaki alanları belli ederler.
10)Kabarcık Grafik Tipi
Kabarcık grafikler xy (dağılım) grafik tipinin değişik bir halidir. Veri işaretçilerinin büyüklüğü 3. veri serisinin değeridir. Verilerini düzenlerken x değerlerini bir satır veya sütuna yerleştirin, ardından y ve z değerlerini aynı satır veya sütuna bitişik olarak yerleştirin.
11)Hisse Senedi Grafik Tipi
Bu grafik tipi, hisse senedi stok fiyatlarının açılış ve kapanış durumlarını göstermek için kullanılır. Ayrıca istenirse bilimsel veriler içinde kullanılır. Örneğin; sıcaklık değişimleri grafiği. Bu grafik tipini çizebilmek için verilerinizi doğru sırada girmeniz gerekir. 4 değişik düzende girebileceğiniz bu veriler için grafik sihirbazına bakabilirsiniz.
12)Koni, Silindir, Piramit Grafik Tipleri
Bu grafik tipleri 3 boyutlu sütun grafiğine değişik efektler verebilmek için kullanılırlar. Not: Grafik özellikleri değiştirilmek istendiğinde ya Grafik alt menüsü yada Görünüm-Araç Çubukları-Grafik seçenekleri kullanılır. 3-B grafiklerde görünüm ayarlarını yapabilmek için; önce Duvarlar tıklanır daha sonra Köşeler tıklanır ve Köşeye sürükleme uygulanır.
ADRES-MEKTUP BİRLEŞTİRME (Mail Merge)
Bir mektupta adres alanları, etiket formu ve zarfların basılması için yapılan adres verisi ve alanların birleştirme işlemine Adres-Mektup Birleştirme denir. Bu işlemler için adresleri yada gereken verileri daha önceden oluşturmak gerekir. Adres bilgileri, Word’de bir tablo, Excel’de bir tablo yada Outlook’ta hazırlanmış bir adres listesi olabilir. Birleştirme işlemi şu alanlarda yapılır:
a) Form Mektupları
Bir mektubun hazırlanarak çok sayıda adrese gönderilmesi ile yapılan düzenlemedir. Örneğin bir yıl sonu mutabakat mektubunu çok sayıda kişiye göndermek istiyorsunuz, bu durumda bir mektup formu hazırlayarak mektubun gideceği kişilerin adreslerini mektup içine yerleştirebilirsiniz. Ardından mektubu istenildiği kadar kişiye postalamak üzere bastırabilirsiniz.
b) Mektup Formları
Tıpkı bankaların VISA ödemeleri için gönderdikleri yazılara benzer. Zaten aynı mektup tasarımı birçok kişi için kullanılmaktadır.
Mektup Formları Yaratma
2) Asıl belge bölümünden Yarat düğmesi tıklanır.
3) Form Mektupları seçilir.
4) Adres-Mektup birleştir işlemine mektubun yazıldığı belge üzerinde başlasaydınız Etkin Pencere seçeneği seçilir.
5) Veri Kaynağı bölümünden Veri al düğmesi tıklanır. Eğer adresler yeni yaratılacaksa Veri kaynağı yarat, eğer adresler daha önce bir dosyaya kaydedilmişse Veri kaynağı aç, eğer adreslere Outlook’tan erişilecekse o zaman Adres defterini kullan seçeneği kullanılır.
6) Veri kaynağı aç seçeneği seçilmişse bilgilerin bulunduğu dosya seçilir ve Aç düğmesi tıklanır.
7) Daha sonra Ana belge düzenle düğmesi tıklanarak belge üzerinde birleştirme alanlarının eklenmesine geçilir.
Belgeye eklenen Adres-Mektup birleştirme araç çubuğunda yer alan alanlardan yararlanılarak işlemlere devam edilir. Birleştirme alanı ekle düğmesine tıklanarak istenilen alanlar mektuba eklenir.
9) Ardından Yeni belgeye birleştir yada Yazıcıya birleştir düğmeleri tıklanarak birleştirme işlemi yapılır.
c) Zarf Çekme
Zarfların üzerine de baskı yapılabilir. Genelde etiketler çekilip zarf üzerine yapıştırıldığı için pek kullanılmaz. Bu işlem için zarfların yazıcıya giriyor olması gerekir. Ardından yapılacak işlemler aynı etiket çekmeye benzer.
d) Katalog Çekme
Katalog çekmek de hemen hemen aynı şekilde yapılan bir işlemdir. Katalog olarak bir ürün listesi, telefon fihristi . belgeleri yaratmak için de kullanılabilir.
SAYFA YAPISI
Sayfanın dikey yada yatay olması, sayfa kenarlarının ayarları, Üstbilgi ve Altbilgi ayarları ve yazdırılacak alan gibi ayarları yapmak için Dosya menüsünde yer alan Sayfa Yapısı seçeneği kullanılır. Burada 4 tane sekme vardır.
a) Sayfa sekmesi: Kağıt yönlendirmesi (yatay-dikey) ve Ölçek kutusundan büyütme-küçültme gibi ayarlar yapılır.
b) Kenar Boşlukları: Sayfaların üst, alt, sağ ve sol kenar boşlukları belirlenir. Ayrıca Üstbilgi-Altbilgi alanlarının üstten ve alttan uzaklıkları da ayarlanır. Yazıcıdan çıkartılacak veri alanlarının sayfanın yatay veya dikey olarak ortalanması işlemi de buradan yapılır.
c) Üstbilgi/Altbilgi: Her sayfada çıkması istenen bilgilerin (örneğin; zaman, kullanıcı adı, firma adı) girildiği yerdir. Daha önce yaratılmış Altbilgi/Üstbilgi dışında Özel Üstbilgi/Özel Altbilgi düğmelerinden de kendi istediğiniz bilgileri de buradan girebilirsiniz. Ayrıca Baskı Önizleme de buradan kullanılabilir.
d) Çalışma Sayfası: Yazdırma alanının, tekrar edilmesi istenen sütun ve satır başlıklarının ve diğer yazdırılması istenen öğelerin ayarlandığı seçenektir. Birden çok sayfaya bölünmüş bir sayfayı yazdırmak için Excel 2 yol izler;
Önce aşağıya sonra yana yolunda birden fazla sayfa olan sayfanın ilk sayfası yazdırıldıktan sonra 1. sayfanın alt kısmı yazdırılır. Sonra birinci sayfanın yandan taşan fazlası yazdırılır. Önce yana sonra aşağıya yönteminde ise birinci sayfa yazdırıldıktan sonra birinci sayfanın sağ yan fazlası olan sayfa ikinci olarak basılır. Yazdırma alanı kutusu yazdırılacak alan adresini girmeniz gereken yerdir.
Yazdır kutusu seçenekleri
Klavuz çizgileri işaretliyse belge yazıcıdan çıkarken klavuz çizgileri de bastırılacaktır. Onay kaldırılırsa yalnız yapılan kenarlıklar bastırılacaktır. Notlar, hücrelere girilen notları da bastırmak istiyorsanız bu seçenek onaylanır. Taslak kalitesi, yazıcıdan çıktı hızını artırmak için kullanılır. Siyah ve beyaz, verilerinizi yada grafiklerinizi renkli yapmanıza rağmen siyah-beyaz yazıcı kullanılıyorsanız bu seçeneği seçmeniz gerekir. Satır ve sütun başlıkları satır ve sütun başlıklarını da belgenize dahil etmek için kullanırız.
EXCEL GENEL AYARLARI
Excel programının görünüm, düzen ve genel . ayarlarını yapmak için Araçlar menüsündeki Seçenekler kullanılır.
a) Görünüm
Bu sekmede isteğe bağlı olarak formül çubuğu ve durum çubuğu ekrandan kaldırılabilir. Ayrıca klavuz çizgileri, yatay ve dikey kaydırma çubukları, satır ve sütun başlıkları da bu seçenekten kaldırılır. Formüller seçeneği işaretlenirse çalışma sayfasına yazılan tüm formüller aynı anda görüntülenebilir. Klavuz çizgilerinin rengi de bu sekmeden değiştirilebilir. Ayrıca Açıklamalar ile ilgili detaylarda burada yer alır.
b) Genel
Dosya menüsündeki son kullanılan dosya sayısı (en fazla 9 dosya ismi) ve çalışma kitabındaki sayfa sayısı (en fazla 255 sayfa) buradan ayarlanır. Ayrıca standart yazı tipi ve yazı boyutu da buradan değiştirilebilir.
c) Düzen
Enter tuşunu yönü ve sabit ondalık basamak sayısının ayarlandığı sekmedir.
d) Renk
Yazı tipi rengi ve dolgu renginde yer alan standart renkleri silmek ve yeni tanımlanan renklerle değiştirmek için kullanılır.
e) Özel listeler
Yeni bir liste tanımlamak, tanımlı listeleri silmek için kullanılan seçenektir.
f) Uluslararası
Sayıların ondalık ve binlik ayraçlarını değiştirmek için bu seçenek kullanılır.
g) Kaydet
Belgelerin “otomatik kurtarma bilgilerini kaydetme” seçeneği burada yer alır. Bu özellik sayesinde belgeler belirlenen sıklıkta otomatik olarak kaydedilecektir.
h) Güvenlik
Belgelere açma veya değiştirme parolası vermek için bu seçenek kullanılır.
Word 2000
Word’de bir doküman tez veya kitap yazarken yapabileceğiniz bütün işlemleri bulabilirsiniz. Uzun bir dökümanı Word kullanarak hazırlamakla, daktilo kullanarak hazırlamak arasında dağlar kadar fark vardır. Çünkü, Word bir çok işlemi otomatik olarak yapar. Örneğin içindekileri, indeksi, sayfa numaralarını ve benzeri bir çok işlemi kolayca hazırlamamızı hatta yanlış yazdığımız şeyleri düzeltmemizi sağlar.
Word’de çalışırken sadece yeni bir paragrafa geçmek için ENTER tuşunu kullanmalısınız. Diğer durumlarda satır dolduğunda alt satıra geçmek için kesinlikle ENTER tuşunu kullanmayın. Bir satır dolduğunda kendiliğinden bir alt satırdan devam edecektir.
WORD İŞLEMLERİ
DOSYA MENÜSÜ
Belgeyi Kaydetme
Üzerinde çalıştığınız etkin belgeyi, yeni de olsa veya önceden var olsa da kaydedebilirsiniz. Tüm açık belgeleri bir anda kaydedebilirsiniz. Ayrıca etkin belgenin bir kopyasını farklı bir adda veya farklı bir konuma kaydedebilirsiniz.
Bir belgeyi başka bir program içinde kullanmak için, başka bir biçimde kaydedebilirsiniz. Örneğin, bir Word belgesini Word’ün eski sürümlerinde, Microsoft Word’te veya WordPerfect’te okuyabilmek için, başka bir dosya biçiminde kaydedebilirsiniz. Ayrıca farklı bir programda farklı bir dosya biçiminde yaratılan bir belgeyi Word içinde açabilir, üzerinde çalışabilir ve sonra özgün biçimiyle kaydedebilirsiniz. Örneğin, bir WordPerfect belgesini açabilir, Word içinde değişiklikler yapabilir ve sonra Word veya WordPerfect biçiminde kaydedebilirsiniz. Dosya biçimini değiştirmeden bir belgeyi farklı bir dosya biçimi uzantısıyla kaydedebilirsiniz. Örneğin, bir Word belgesini .abc uzantısıyla kaydedebilirsiniz.
Word, programın kilitlendiği (yanıt vermeyi durdurduğu) veya elektrik kesintisi durumlarında belgeleri kurtarabilmek için, belgeleri otomatik kaydetmek üzere ayarlanabilir. Otomatik Kaydet özelliği etkinleştirildiğinde, bir belgeye yaptığınız değişiklikler, Otomatik Kaydet’in her kaydetme aralığında bir kurtarma dosyasına kaydedilir. Örneğin, Otomatik Kaydet’i her 5 dakikada bir kaydetmek üzere ayarladıysanız, 10 dakikada bir kaydetmeye göre ayrıntılı bilgi kurtarabilirsiniz. Otomatik Kaydet’in etkinleştirilmesiyle, açık belgeleriniz varken Word kilitlendiğinde (yanıt vermeyi durdurduğunda) ve bilgisayarınızı yeniden başlatmanız gerektiğinde, Word’ü yeniden başlattığınızda kurtarma dosyaları otomatik olarak açılır. Kurtarma dosyalarındaki bilgiler, Otomatik Kaydet’in belgeleri en son kaydettiği andaki bilgileri yansıtır. Otomatik Kaydet, belgelerinizi düzenli kaydetmenizin yerini tutamaz. Belgeyi kaydettiğinizde veya kapattığınızda kurtarma dosyası silinir.
Belgenizi her kaydettiğinizde otomatik olarak bir yedeğinin kaydedilmesini sağlamak için Word’ü ayarlayabilirsiniz. Yedek kopya size bir önceki kopyayı sağlar, böylece kaydedilen geçerli bilgilerle bundan bir önce kaydedilen bilgilere sahip olursunuz.
Bir belgenin birden çok sürümünü aynı dosya içine kaydedebilirsiniz. Bir belgenin birden çok sürümünü kaydettikten sonra, geriye dönüp eski sürümleri gözden geçirebilir, açabilir, yazdırabilir ve silebilirsiniz.
Belge Açma
Belgeleri Word’ün içindeki Aç iletişim kutusundan çok farklı konumlarda açabilirsiniz. Bir belgeyi bilgisayarınızın sabit diskinde veya bağlantınız olan bir ağ sürücüsü üzerinde açabilirsiniz..
Bilgisayarınızın sabit diskindeki veya yazma erişiminiz olan bir ağ sürücüsündeki belgeler için, özgün olanın yerine belgenin kopyasını yaratmak ve onunla çalışmak istiyorsanız kopya olarak bir belgeyi açabilirsiniz ve belgenin nerede konumlandırıldığına aldırmaksızın, özgün belgeyi değiştirmeyeceğinizden emin olmak istiyorsanız belgeyi salt okunur olarak açabilirsiniz.
Yeni belge yaratma
- Dosya menüsünden Yeni ‘yi tıklatın.
2. Yeni, boş bir belge yaratmak için önce Genel sekmesini tıklatın, sonra Boş Belge simgesini çift tıklatın.
Belgeyi Kapatma
Dosya menüsünden Kapat’ı tıklatın.
Programdan çıkmadan bütün açık belgeleri kapatmak için ÜST KARAKTER tuşunu basılı tutarak, Dosya menüsünden Tümünü Kapat’ı tıklatın.
Belgeleri Adlandırma
Belgeleri bulmayı kolaylaştırmak için, uzun, açıklayıcı dosya adları kullanabilirsiniz. Dosyanın tam yolu, sürücü harfi, sunucu adı, klasör yolu ve dosya adı dahil, en çok 255 karakter uzunluğunda olabilir. Dosya adları şu karakterleri içeremez: bölü (/), ters bölü (), büyük simgesi (>), küçük simgesi (<), yıldız (*), nokta (.), soru işareti (?), tırnak imi (“), düz çizgi (|), iki nokta ( veya noktalı virgül (
.Baskı Ön İzleme
Bir belgeyi hazırladıktan sonra yazıcıdan almadan önce bir ön görüm almanızı sağlayacaktır. Baskı ön izleme modunda dökümanınız üzerinde düzenlemeler yapabilirsiniz. Örneğin dökümanınıza aktif saati gösteren bir alan eklerseniz bu alandaki saat sürekli olarak güncellenmez. Fakat yazdırılmadan önce güncellenir. Sayfa düzenleme modunda ise bunların özel olarak güncellenmesi gerekir.
Yazdır
Hazırladığınız belgeyi yazıcıya göndermenizi sağlar. Bu bölümde dökümü hangi yazıcıdan alacaksanız o yazıcıyı seçmenizi sağlar. Eğer dökümü dosya üzerinde alacaksanız “Dosyaya Yazdır” seçeneğini onaylayınız. Belgeyi yazdırmak için ayrıca Ctrl+P tuşu da kullanılabilir.
Asıl belgenin tamamını yazdırmak için, alt belgeleri genişletin ve normal görünüme geçtikten sonra her zamanki gibi yazdırın. Yazdırma ayrıntılarını belirlemek için, aşağıdaki yordamı kullanın.
F Asıl belgeyi asıl belge görünümü içinde görüntüleyin.
F Alt belgeleri genişletin.
F Belgenin yazdırmak istediğiniz kısımlarını görüntülemek için başlıkları genişletin veya daraltın.
F Dosya menüsünden Yazdır’ı tıklatın.
F İstediğiniz yazdırma seçeneklerini belirleyin.
Sayfa Yapısı
Sayfamızın büyüklüğünü, duruş şeklini, sayfa kenar boşluklarını, üst bilgi ve alt bilgi değerlerini verebildiğimiz bir ayar sayfasıdır. Toplam 4 sayfadan oluşur.
Bir dosyayı hızlı bir şekilde kullanıma açmak
Bir dosyayı hızlı bir şekilde kullanıma açmak mümkündür. En son kullanılan dosyaların isimleri DOSYA isimli menünün alt kısmında listelenirler. Bu isimlerden herhangi birisinin tıklanması ile o dosyayı kullanıma açar. Böylece kullanıcı istediği dosyayı dosyayı aramaktan kurtulur.
Burada en fazla 9 tane dosyanın ismi saklanabilir.
Çıkış:
Word programından çıkmamızı sağlar. Bu çıkış esnasında üzerinde çalıştığımız belgelerimizden son haliyle saklanmamış olanlar için saklanıp saklanmayacağı konusunda soru sorulur. Gerekli cevap verilerek Word programından çıkılabilir.
DÜZEN MENÜSÜ
Bu komut içerisinde yer alan komutların tamamı belgelerin düzenlenmesi ile ilgilidir. Belge üzerinde yazıların kopyalanması ,taşınması yanlış işlemin geri alınması gibi komutlar bu bölümde yer alır.
Kesme, Kopyalama, Yapıştırma, Seçme İşlemleri
Kesme, kopyalama ve yapıştırma işlemleri şüphesiz ki, Windows’un sağladığı çok önemli teknolojilerdendir. Bunlar sayesinde kullanıcılar birbirinin aynısı olan işlemleri tekrar tekrar yapmaktan kurtulmuşlardır.
Kesilecek, kopyalanacak ya da yapıştırılacak metin öncelikle seçilmelidir.
Metni Seçmek (Bloklamak)
Seçilecek metnin ilk karakterine kürsör konumlandıktan sonra farenin sol tuşunu basılı tutmak suretiyle metnin sonuna doğru çekerek ;
F Shift + Yön tuş kombinasyonu ile ,
F Shift + Page Up / Page Down tuş kombinasyonu ile metin sayfa sayfa ise seçilir ,
F Shift + Ctrl + End tuş kombinasyonu ile metin sonuna seçme işlemi gerçekleşir
F Düzen / Tümünü Seç menü seçeneği ile ya da Ctrl + B tuşlarına basılarak metnin tamamı seçilir ,
F Shift + Ctrl + Yön tuşları ile kelime kelime veya paragraf paragraf seçilebilir.
Veri Kopyalama
Seçili olan bir veriyi kopyalamak için birkaç yol izlenebilir ;
F Araç çubuklarındaki üstte gösterilen kısayol tuşu yardımı ile ,
F Düzen / Kopyalama menü seçeneklerini kullanarak ,
F Ctrl + C tuşlarına basılarak.
Veri Kesme
Seçili olan bir metni seçmek için birkaç yol izlenebilir ;
F Araç çubuklarındaki yukarıda resmi görülen ‘KESME’ tuşu yardımı ile ,
F Düzen / Kes menü seçenekleri kullanılarak ,
F Ctrl + X tuş kombinasyonu ile kesme işlemi yapılabilir.
Veriyi Yapıştırmak
Yapıştırma işlemi bir nevi verinin otomatik olarak çoğaltılmasıdır. Eğer panoda bir veri varsa yapıştırma işlemi yapılabilir , aksi halde yapılamaz.
Pano da mevcut bulunan veri birkaç yolla yapıştırılabilir.
F Araç çubuklarındaki üstte görüntülenen tuş yardımı ile ,
F Düzen / Yapıştır menü seçenekleri kullanılarak ,
F Ctrl + V veya Shift+İns tuşlarına basılarak veri yapıştırılabilir.
Son Yapılan İşlemleri Geri Almak
Son yapılan işlemleri geri almak için aşağıdaki yollardan biri izlenebilir
F Düzen / Geri al menü seçenekleri yardımı ile ,
F Ctrl + Z tuş kombinasyonu ile ,
F Araç çubuklarındaki üstte belirtilen resimdeki buton ile son yapılan işlem geri alınabilir.
Son eylemi yineleme
Son yapılan işlemi tekrar geri iade etmek (yinelemek) için de aşağıdaki yollardan biri izlenebilir.
F Düzen /Yinele menü seçenekleri kullanılarak,
F Ctrl+Y tuşlarına basılarak,
F Araç çubuklarındaki işareti tıklanarak yapılan son işlem tekrarlanabilir.
Düzen menüsünde yer alan diğer seçenekler ise şunlardır
TEMİZLE: seçili herhangi bir yazı bölümünün silinmesini sağlar.
TÜMÜNÜ SEÇ: Yazılan tüm belgenin seçilmesini sağlar.
BUL: Belge üzerinde herhangi bir kelime veya ifadenin aranmasını sağlar. Aranan aranacak kelime veya ifadenin girildiği yazı kutucuğudur.
ARA: Arama yapılacak bölgeyi imleci göreli olarak seçebileceğiniz seçme listesidir.
DEĞİŞTİR:Bul diyalog kutusundan ,değiştir diyalog kutusuna geçmeyi sağlayan komut düğmesidir.
Değiştir:Herhangi bir ifade ile bir diğerinin değiştirilmesini sağlar. Diyalog kutusunda tüm komut düğmeleri ve diğer kontrol öğelerinin anlamı Bul diyalog kutusundaki ile aynıdır. Bul diyalog kutusunda olup bu diyalog kutusunda olmayan öğeler aşağıya çıkarılmıştır.
Yerine Konan:Aranıp bulunan yerine konacak ifadeyi belirtmeniz için kullanılan yazı kutusudur.
Değiştir:” sonrakini bul”komut düğmesiyle bulunan ifadenin “yerine konan”kutusundaki ile değiştirilmesini ve bir sonraki ifadeyi bulmayı sağlayan komut düğmesidir .
Git: belge üzerindeki herhangi bir alana doğrudan gitmemizi sağlar
OTAMATİK METİN belge üzerinde yazdığımız bazı ifadeleri çok sık kullanacaksak bunların otomatik olarak kullanılması sağlayan komuttur.
NESNE Doküman içerisine yerleştirilen herhangi bir nesnenin açılmasını ve değiştirilmesini sağlar.
GÖRÜNÜM MENÜSÜ
Üstbilgiler ve altbilgiler
Üstbilgi veya altbilgi, genellikle belgenin her sayfasının alt veya üst kısmına yazdırılan 3/4 sayfa numarası, tarih veya şirket amblemi gibi 3/4 metin veya grafiklerdir. Üstbilgi üst kenar boşluğuna, altbilgi alt kenar boşluğuna yazdırılır.
Aynı üstbilgi ve altbilgiyi belgenin tamamında kullanabilir veya belgenin bir bölümü için altbilgi ve üstbilgi değişikliği yapabilirsiniz. Örneğin, ilk sayfanın üstbilgisi olarak bir amblemi, sonraki sayfaların üstbilgisi olarak belgenin dosya adını kullanabilirsiniz.
Üstbilgi ve altbilgi yaratma
Metin veya grafikler içeren sayfa numaraları, tarih, şirket amblemi, belgenin başlığı veya dosyanın adı, yazarın adı, . altbilgi ve üstbilgiler yaratabilirsiniz . Aynı üstbilgi ve altbilgiyi belgenin tamamında kullanabilir veya belgenin bir bölümü için altbilgi ve üstbilgi değişikliği yapabilirsiniz. Örneğin, ilk sayfada benzersiz bir altbilgi veya üstbilgi kullanın veya bu sayfada hiç altbilgi veya üstbilgi kullanmayın. Aynı zamanda, tek ve çift numaralı sayfalar veya belgenin bir bölümü için farklı altbilgi ve üstbilgi kullanabilirsiniz..
Normal
Bu Görünüm belgenin düz bir kağıt gibi görüntülenmesini sağlar. Belgenin sayfalarının bir çizgiyle ayırarak gösterir. Sayfa kenarlarının, kenar boşluklarını görüntülemez. Sadece yazı alanını görüntüleyen komuttur.
Bağlantılı Görünüm
Bu görünüm kullandığında dosya içerisinde bağlantı varsa bu bağlantılar görüntülenir. Sayfa sütunlara bölünmüş olsa bile tek bir sütun gibi ekranda görünür. Sol tarafta bulunan satırbaşlıları kullanılarak bu başlığın bulunduğu alana geçirmiş olunur.
Ana Hat
Word belgesinin ekran üzerinde gösteriliş biçiminde her bir paragraf için bir gösterge yerleştirilir ve öyle görüntülenmesini sağlar. Ana hat görünümü belge yapısı içerisindeki düzeylerini temsil etmek için belge başlıklarını girintili olarak gösteren görünümdür. Ana hat görünümü belge içinde hareket etmeyi başlıkların göreli önemlerini değiştirmeyi ve başlıkları taşıyarak büyük miktardaki metni yeniden düzenlemeyi kolaylaştırır.
Sayfa Düzeni
Sayfa düzeni görünümü belgenin yazdırıldığında alacağı görüntüyü gösteren görünümdür. Örneğin, üst bilgiler, Dipnotlar, sütunlar ve çerçeveli nesneler gibi öğeler gerçek konumlarında görünürler. Metni sayfa düzeni görünümü içinde düzenleyebilir ve biçimlendirebilirsiniz. Örneğin, çerçeveli bir nesneyi yeni bir konuma sürükleyebilirsiniz.
Sayfa kenar boşluklarını değiştirme
Sayfa düzeni görünümüne veya baskı önizlemeye geçiş yapın.
Sayfanın sağ veya sol kenar boşluğunu değiştirmek için yatay cetvel üzerindeki kenar boşluğu sınırını işaretleyin. İşaretçi çift başlı oka dönüştüğü zaman kenar boşluğu sınırını sürükleyin.
Sayfanın üst ve alt kenar boşluğunu değiştirmek için dikey cetvel üzerindeki kenar boşluğu sınırını işaretleyin. İşaretçi çift başlı oka dönüştüğü zaman kenar boşluğu sınırını sürükleyin.
Özdeş kenar boşluğu ölçümlerini belirtmek için Dosya menüsünden Sayfa Yapısı’nı ve sonra Kenar Boşlukları sekmesini tıklatın. Kenar Boşlukları sekmesinden cilt payı veya karşılıklı kenar boşlukları gibi diğer seçenekleri de ayarlayabilirsiniz.
Belgenin bir bölümünün kenar boşluklarını değiştirmek için metni seçin ve sonra Sayfa Yapısı iletişim kutusu, Dosya menüsünde Kenar Boşlukları sekmesinden kenar boşluklarını ayarlayın. Uygula kutusundaki Seçili Metin’i tıklatın. Word otomatik olarak yeni kenar boşluğu ayarlı metinden önce ve sonra kısım kesmesi ekler. Belgeniz zaten kısımlara bölünmüşse bir kısmı tıklatabilir veya çoklu kısımlar seçebilirsiniz ve sonra yönlendirmeyi değiştirebilirsiniz.
Sayfa yönlendirmesini seçme
F Dosya menüsünden Sayfa Yapısı’nı seçin ve sonra Kağıt Boyutu sekmesini tıklatın.
F Yönlendirme’nin altındaki Dikey veya Yatay’ı tıklatın.
Belgenin bir bölümünde sayfa yönlendirmesini değiştirmek için sayfaları seçin ve sonra yönlendirmeyi her zamanki gibi değiştirin. Uygula kutusundaki Seçili Metin’i tıklatın. Word kısım kesmelerini yeni yönlendirmeyle birlikte otomatik olarak sayfalardan önce ve sonraya ekler. Belgeniz zaten kısımlara bölünmüşse bir kısmı tıklatabilir veya çoklu kısımlar seçebilirsiniz ve sonra yönlendirmeyi değiştirebilirsiniz.
Asıl Belge
Belgenin asıl bir belge gibi görüntülenmesini sağlar. Resimler nesneler ve çizimler görüntüye gelmez.
Araç Çubukları
Belge üzerinde çeşitli işlemler yapmak için kullanılan araç çubuklarını ekleyip, kaldırmak için kullanılır.
CETVEL Ekran üzerindeki cetvelin görüntülenmesini veya iptal edilmesini sağlar.
BELGE BAĞLANTILARI Bağlantılı görünüm komutuyla aynı görünümü verir.
DİPNOTLAR Dipnot yazmak için kullanılacak bir pencere açılmasını ve dipnot bilgilerinin buradan takip edilmesini sağlar.
AÇIKLAMALAR Yazılan belge üzerinde yazıcıdan çıkmasını istediğimiz bir takım haşiye, özel not bilgilerinin yazılmasını ve takip edilmesini sağlayan pencereyi açar.
TAM EKRAN Dosyanın tam ekran olarak görüntülenmesini sağlar. ESC tuşuna veya ekrandaki “tam ekranı kapat” düğmesi tıklandığında belge normal haline gelir.
YAKINLAŞTIR Belgenin ekranda daha küçük veya daha büyük olarak görüntülenmesini sağlar.
EKLE MENÜSÜ
Dipnot veya Son not
F Not başvuru imini eklemek istediğiniz yeri tıklatın.
F Ekle menüsünden Dipnot’u tıklatın.
F Dipnot veya Sonnot’u tıklatın.Notu dipnot bölmesine yazdıktan sonra, yazmanıza devam etmek için belge üzerinde herhangi bir yeri tıklatın.
Belgeye Sayfa Numaraları Ekleme
Sayfa numaralarını ya Ekle menüsünden Sayfa Numaraları komutunu kullanarak ya da Üst bilgi ve Alt bilgi araç çubuğu üzerindeki Sayfa Numaraları simgesini kullanarak ekleyebilirsiniz. Her iki durumda da, sayfa numaraları sayfanın üstündeki veya altındaki üst bilgi veya alt bilgiye eklenir.
Üst bilgi ve alt bilginizin yalnızca sayfa numaraları içermesini istiyorsanız Sayfa Numaraları komutu en kolay yöntemdir. Sayfa Numaraları komutu sayfa numaralarını özelleştirme için de birkaç seçenek sağlar. Örneğin, içerik tablosu için Roma rakamları (i’den v’ye kadar gibi) ve belgenin geri kalanı için Arap rakamları kullanabilirsiniz (1’den 35’e kadar gibi).
Belgeye Ek Açıklama Ekleme
F Hakkında açıklama yapmak istediğiniz metin veya öğeyi seçin veya metnin sonunu tıklatın.
F Gözden Geçirme araç çubuğundan Açıklama Ekle’yi tıklatın.
F Ekranın altındaki açıklama penceresine açıklama metnini yazın.
Not Bilgisayarınızda bir ses kartı ve bir mikrofon varsa, sesli açıklamaları kaydedebilirsiniz. Kalem donatılı bir sisteminiz varsa, kalem açıklamaları da ekleyebilirsiniz.
Metne Resim Eklemek
Yapılan bir Word belgesine resim eklemek için Ekle menüsünden “Resim Ekle” seçeneği tıklatılarak aşağıdaki pencereden istenilen resimler seçilerek belgeye aktarılabilir.
Küçük Resim Galerisi’nden küçük resim veya resim ekleyebilirsiniz. Ayrıca diğer programlardan veya konumlardan aldığınız resmi veya fotoğrafı da ekleyebilirsiniz. Küçük resim eklediğinizde, görüntüyü çizim nesnelerine dönüştürebilirsiniz ve nesneleri düzenlemek için Çizim araç çubuğu üzerindeki seçenekleri kullanabilirsiniz. Örneğin, doldurma veya çizgi renklerini değiştirebilir, parçaları yeniden düzenleyebilirsiniz veya görüntüleri birleştirebilirsiniz . Bir resim seçtiğinizde Resim araç çubuğu, resmi kırpmak, resme kenarlık eklemek, parlaklık ve karşıtlık ayarlarını yapmak için kullanabileceğiniz seçeneklerle birlikte görüntülenir. Resim araç çubuğu görünmüyorsa, resmi sağ fare düğmesiyle tıklatın ve sonra kısayol menüsündeki Resim Araç Çubuğunu Göster’i tıklatın.
NOT: Varsayılan olarak, Word alınan resimleri kayan resimler olarak ekler. Çizim katmanına eklenen kayan resimleri sayfa üzerine, metin veya diğer nesnelerin önüne veya arkasına yerleştirebilirsiniz. Kayan resmi doğrudan metnin içine veya ekleme noktasına yerleştirilen satır içi resmine dönüştürmek için, resmi seçtikten sonra, Biçim menüsünden Resim’i tıklatın. Konum sekmesinden Metnin üstünde kaydır onay kutusunu temizleyin.
Metne Artalan Eklemek
F Word belgelerinizi ve Web sayfalarınızı daha ilgi çekici hale getirmek için, onlara zikzak doku gibi farklı türde artalanlar ekleyebilirsiniz.
F Çevrimiçi görünüm için Word belgelerine ve Web sayfalarına renkler ve dokular ekleyebilirsiniz.
F Çevrimiçi görünüm için Word belgelerinde resimleri artalan olarak kullanabilirsiniz.
F Belgenin yalnızca yazdırılan sayfalarında görünen bir fligran yaratabilirsiniz.
Ekle menüsünde yer alan diğer seçenekler ise şunlardır
KESME:Üzerinde çalışılan belgenin istenilen kısmına bilgi yazmayı engellemek için bu kısma kesme koyulur.
EKLE:
Sayfa Sonuna Eğer çalışılan bilgi ile dolmadan yeni bir sayfaya geçilmek isteniyorsa bu seçenek işaretlenir.
Sütun Sonuna Sütun biçiminde yazı hazırlanırken seçilen yazının diğer bir sütunda çıkması isteniyorsa bu seçenek işaretlenir.
Bölüm Sonu: Yazının yeni bölümden başlaması isteniyorsa seçeneklerden bir tanesi seçilir.
KONUM Sayfa numarasının yerleşimini belirleyen seçme listesidir. Sayfa numarası alt bilgi veya üst bilgi olarak verilebilir.
HİZALAMA Sayfa numarasının sayfadaki konumunu belirleyen seçenektir.
SAYFA NUMARALANDIRMA:
Önceki Bölümden Devam Et:Eğer belge birden fazla bölümden meydana geliyor ve her bölümde numaralama işlemi yeniden başlamıyorsa bu seçenek işaretlenir.
Başlangıç:Üzerinde çalışılan bölüm veya belgeyi 1’den farklı bir sayı ile başlatmak istiyorsa bu seçenek işaretlenir.
TARİH VE SAAT: Belgenin istenilen yerine Tarih ve Saat bilgisi ekler. Diyalog kutusunda bulunan Tarih ve Saat biçimlerinden biri seçilip, tamam butonuna tıklanır. Böylece imlecin bulunduğu yere Tarih ve Saat ekler.
OTOMATİK METİN: Belge içerisinde çok sık kullanılan metin veya şekilleri her seferinde yazmak yerine bu işlemleri otomatik metine yaptıra biliriz. Otomatik metin diyalog kutusu açıldığında yazı kutusuna yazılan sıkça metinler girilir. Listeye ekle butonuna tıkladıktan sonra yazılan metin listeye eklenir.
ALAN: Word ortamında kullanılan birtakım değişken veya özel amaçlı bilgilerin belge içerisine imlecin bulunduğu noktaya yerleştirilmesini sağlar.
SİMGE: Klavyede olmayan bazı simgeleri ve özel işaretleri belgeye eklemek için kullanılan komuttur. Açılan diyalog kutusundan istenilen simge seçilip ekle butonuna tıklandığında seçilen simge imlecin bulunduğu yere eklenir. İstenilirse bu simgeler için kıs ayol tuşları bile verilebilir.
ÇAPRAZ BAŞVURU Hazırlanan belgedeki bir konuyu başka bir sayfaya, şekle ve tabloya yönlendirmek için kullanılır. Örneğin, “Bu konuyla ilgili detaylı bilgiyi 100. sayfada bulabilirsiniz” gibi ifade kullanmak için kullanılır.
RESİM Önceden hazırlanmış ve kaydedilmiş bir resim dosyasını çalıştığınız belgeye eklemek için kullanılan seçenektir.
OTOMATİK ŞEKİL Belgeye önceden hazırlanmış bazı şekiller eklemek için kullanılan komuttur. Otomatik şekil araç çubuğu altındaki çizgi tiplerinden biri seçilip belgeye eklenir.
WORDART Wordart ile değişik tipteki yazıları belge içerisine eklemek için kullanılır. Wordart çalıştırıldıktan sonra ekrana Wordart galerisi diyalog kutusu gelir. Burdaki yazı biçimini seçip tamam düğmesine tıklama yapıldığı zaman Wordart metnini düzenle diyalog kutusu gelir. Yazı bu ekrana yazılıp Tamam düğmesine tıkladığımız zaman istediğimiz biçimdeki yazı belgeye eklenir.
METİN KUTUSU Üzerinde çalışılan belgeye veya bir resmin içine bir kutu içerisinde metin eklemek için kullanılan komuttur. Metin kutusu komutuna tıklama yapıldıktan sonra istenilen yere bir kutu çizilip, bu komutun içerisine yazı eklenir.
DOSYA Belge içerisine bir dosya eklemek için kullanılan komuttur.
NESNE Grafik, Resim, Denklem veya başka bir programa ait bir öğenin belgeye eklenmesini sağlar.
YER İMİ Yazılan belge içerisine imlecin bulunduğu yere bir isim vermeyi sağlar.
BİÇİM MENÜSÜ
Büyük / Küçük Harfe Dönüştürme
Değiştirmek istediğiniz metni seçin.
F Biçim menüsünden Büyük/Küçük Harf Değiştir’i tıklatın.
F İstediğiniz büyütme/küçültme seçeneğini tıklatın.
Uzunca bir doküman acelece noktalama işaretlerine dikkat etmeden tamamını büyük ve küçük olduğunu kabul edelim. Karşımıza gelen pencerede istenilen yazım şekli seçildikten sonra ‘Tamam’ düğmesi basılarak işlem tamamlanır.
Kenarlık ekleme
Word belgesinde, tablonun herhangi bir kenarına veya tüm kenarlarına, paragrafa veya belgedeki seçilmiş bir metne kenarlık ekleyebilirsiniz. Belgedeki her sayfanın herhangi bir kenarına veya tüm kenarlarına, resimli kenarlık (bir ağaç sırası gibi) da dahil olmak üzere, kenarlık ekleyebilirsiniz.
Aynı zamanda, çizim nesnesine ¾ metin kutusu, Otomatik Biçim, resim veya alınan resim de dahil olmak üzere ¾ de kenarlık veya çizgi ekleyebilirsiniz.
Kenarlık kaldırma
Belgedeki bir sayfa, paragraf veya seçilmiş metnin herhangi bir kenarında veya tüm kenarlarında bulunan kenarlıkları kaldırabilirsiniz.
Tabloda, tek veya çok sayıdaki hücreden, satırdan veya sütundan kenarlıkları kaldırabilirsiniz. Örneğin, tablonun içindeki yatay kenarlıkların tümünü değil, bir kısmını kaldırabilirsiniz.
Aynı zamanda, çizim nesnesinden ¾ metin kutusu, Otomatik Biçim, resim ve alınan resim de dahil olmak üzere ¾ de kenarlık kaldırabilirsiniz.
Yazı tipini Değiştirme
Varsayılan yazı tipi, etkin şablona dayalı yeni belgelere uygulanır.
F Biçim menüsünden Yazı Tipi’ni tıklatarak yandaki pencereden istenilen değişiklikler yapılabilmektedir.
F Varsayılan yazı tipine uygulamak istediğiniz seçeneği seçin.
F Varsayılan’ı tıklatın.
Belgeniz kullanmak istediğiniz özelliklerle biçimlendirilmiş metin içeriyorsa, işleme başlamadan önce bu metni seçin. Seçili metnin biçimlendirmesi, iletişim kutusunda seçilecektir.
Biçim Menüsünde Yer Alan Diğer Seçenekler İse Şunlardır
PARAGRAF Yazı içerisindeki herhangi bir veya birden fazla paragrafın sayfa kenar boşluklarına ayarları veya cetvele göre düzenlenmesini sağlar. Açılacak diyalog kutusu şu şekildedir.
SEKMELER Belge üzerinde sekme duraklarını ayarlayan bir komuttur.
SÜTUNLAR Belge sütunlar şeklinde yazılıyorsa bu sütunlara ilişkin tanımların yapılmasını sağlar.
BAŞLANGICI BÜYÜT Bir paragraf içerisindeki ilk kelimenin ilk harfinin büyük ve diğer harflerin punto ile yazılmasını ve paragrafın diğer satırlarının bu büyük puntolu harfin yanında yazılmasını sağlar.
MADDE İMİ VE NUMARALANDIRMA İmlendirilmiş veya numaralandırılmış paragrafların nasıl biçimlendirileceğini tanımlar.
BAŞLIK NUMARALANDIRMA Başlık stilleri ile yazılmış ve numaralandırılmış metinlerin nasıl biçimlendirileceğini tanımlar.
OTOMATİK BİÇİM Bir veya birden fazla biçimleme özelliğinin bir araya getirilmiş haline biçem denir. Belgeyi otomatik olarak biçimlendirmek için bu komuttan yararlanılır.
BİÇEM GALERİSİ Belgenin daha önceden oluşturulmuş bir şablon dosyasına benzetilmesini sağlar.
BİÇEM Tanımlanmış bir biçemi siler, değiştirir veya yeni bir biçimlendirme yapmamızı sağlar.
ARTALAN Belge için arka plan rengi seçmek için kullanılır.
ARAÇLAR MENÜSÜ
Otomatik Yazımı ve Dilbilgisini Denetleme
Dilbilgisi denetimi Türk dilbilgisi kurallarına uymayan kelimeler için geçerli bir özelliktir.
F Araçlar menüsünden, önce Seçenekler’i, sonra Yazım ve Dilbilgisi sekmesini tıklatın.
F Yazarken yazımı denetle ve Yazarken dilbilgisini denetle onay kutularını seçin.
F İstediğiniz seçenek kararmış olarak görünüyorsa, kullanılamaz demektir ve uygun yazım veya dilbilgisi denetleyicisini yüklemeniz gerekir. Ayrıntılı bilgi için simgesini tıklatın.
F Bu belgedeki yazım hatalarını gizle ve Bu belgedeki dilbilgisi hatalarını gizle onay kutularını temizleyin.
F Tamam’ı tıklatın.
Belgeyi yazarken Word olası yazım hatalarını belirtmek için dalgalı kırmızı alt çizgiler, olası dilbilgisi hatalarını belirtmek içinse dalgalı yeşil alt çizgiler kullanır.
Bir hatayı düzeltmek için, önce dalgalı alt çizgisi olan sözcüğü sağdan tıklatın sonra kısayol menüsünde istediğiniz düzeltmeyi tıklatın.
Ek yazım ve dilbilgisi seçeneklerini kullanmak için kısayol menüsünden Yazım veya Dilbilgisi’ni tıklatın. Hatayı doğrudan belgede de düzenleyebilirsiniz.
Bir sonraki yazım veya dilbilgisi hatasına hızlı bir biçimde geçmek için, durum çubuğundan Yazım ve Dilbilgisi Durumu simgesini çift tıklatın.
Dalgalı alt çizgiler belgenizi karmaşık hale getiriyorsa, hataları düzeltmeye hazır olana kadar onları geçici olarak gizleyebilirsiniz. Yazım ve Dilbilgisi sekmesinden, Bu belgedeki yazım hatalarını gizle ve Bu belgedeki dilbilgisi hatalarını gizle onay kutularını seçin.
HECELEME Belge içerisinde yazılan kelimelerin gerekirse hecelenmesini sağlar.
DİL Üzerinde çalışılan belgenin hangi dil ile yazıldığını belirtmemizi sağlayan bir komuttur. Burada kullanılan dilimiz seçildikten sonra bütün imla kuralları, eş anlamlı kelime, heceleme gibi bir takım sözcüksel işlemler hep bu dilin sözlüğün göre yapılır.
SÖZCÜK SAYIMI Üzerinde çalışılan belgenin içerisine toplam kaç kelime yazıldığını, kaç sayfadan oluştuğu, paragraf ve karakter sayısının kaç olduğu gibi bir takım istatistiksel bilgiler verir.
OTOMATİK DÜZELT Yazılan yazı üzerinde otomatik düzeltmelerin yapılmasını sağlamak üzere bazı düzeltme tanımlarının yapılmasını sağlar.
ADRES-MEKTUP BİRLEŞTİRME Hazırlanan belge eğer bir gurup insana postalanacaksa ve bu postalama işlemlerinde gidecek kişilerin adları bilfiil bulanacaksa o zaman herhangi bir veri tabanı bilgisi ile bu bilginin birleştirilerek (uygun şekilde) çıktı alınmasını sağlar.
ZARFLAR VE ETİKETLER Bir grup insan adına zarf veya etiket basılmasını sağlayan komuttur.
BELGEYİ KORU Belgenin bir takım ehil olmayan kişilere karşı korunmasını sağlayan komuttur. Belge revizyonlara, notlara veya formalara karşı ve istenirse şifre ile korunabilir.
DÜZELTMELER Belge üzerinde yapılan değişikliklerin (revizyonların) takip edilmesini sağlayan bir komuttur.
MAKRO Word ortamında çok sık yapılan işlemin daha otomatikleşmesini sağlar. Bu amaçla çok sıkça yapılacak işlemin öncelikle bilgisayara tanıtılması gerekir. Bu amaçla yapılan işlem bilgisayara kaydedilir, yani öğretilir. Bu işlemi sağlayan komut Makro’dur.
ÖZELLEŞTİR Word üzerinde yer alan Kullanıcı arabiriminin kullanıcı istek ve ihtiyaçlarına göre düzenlenmesini sağlar. Kullanıcı arabirimi menü, Araç çubuğu ve tuş kombinasyonundan oluşmuştur.
SEÇENEKLER Word üzerinde yer alan bir takım ön belirleme ve ayarların değiştirilmesini sağlar.
TABLO MENÜSÜ
Tablolar ile İşlem
Bir tabloyu yaratmak için Tablo / Tablo Ekle menü seçenekleri kullanılabilir. Tablo oluşturmanın bir diğer yoluda araç çubuklarında üstte gösterilen buton tıklanabilir. Bu düğmeye basın ve basılı tutarak sağa doğru çektiğinizde sütun sayısını aşağı doğru çektiğinizde de satır sayısını gösteren pencere açılacaktır.
Bu yöntemle oldukça kolay tablo oluşturabilirsiniz. Aslında bu düğme sadece tablo eklemeye yaramaz , tablo ile çalışırken bu düğmenin görevi de akıllıca değişir.
Tabloda Tab Tuşu
Tabloda , Tab Shift tuşları yardımıyla hücreler arasında kolayca geçiş yapılabilir. Tablo içersinde bir Tab kadar boşluk bırakmak için Ctrl + Tab tuş kombinasyonunu kullanmanız gerekir. Ayrıca tablonun sonuna yeni satırlar eklemek Tab tuşu ile çok kolaydır. Son hücrede iken Tab tuşuna basarsanız Word tablonun altına yeni bir satır ekleyecektir.
Satır, Sütun veya Tabloyu Seçmek
Shift + Yön tuşları ile veya Fare ile dökümanda seçim yapabileceğinizi biliyorsunuz. Tabloda bu yöntemlerle seçme (bloklama) yapılabileceği gibi tabloya özgün yöntemler kullanılarak ta kolayca seçim yapılabilir.
Tabloya Satır , Sütun Ekleme ve Silme
Altına yeni satırlar eklemek istediğiniz satırı veya yeni sütunlar eklemek istediğiniz yerin sağındaki sütunu seçin. Eklemek istediğinizle aynı sayıda satır veya sütun seçin.
Tab tuşu yardımı ile ekleneceği gibi Tablo menüsünden Satır / Ekle /Sil menüleri ile de bu görev gerçekleştirilebilir.
Hücre Boyutlarını Ayarlamak
İstenilen hücre seçildikten sonra Tablo manüsündeki ‘Hücre Yüksekliği Ve Genişliği’ menüsü yardımı ile hücre boyutu ayarlanabilir.
Hücreleri Birleştirme
Bu işlem için önce istenilen hücreler seçilir ve Tablo menüsünden ‘Hücreleri Birleştir’ menüsü seçeneği kullanılarak bu işlem gerçekleştirilebilir.
Tabloya Kenarlık ekleme
Word belgesinde, tablonun herhangi bir kenarına veya tüm kenarlarına, paragrafa veya belgedeki seçilmiş bir metne kenarlık ekleyebilirsiniz. Belgedeki her sayfanın herhangi bir kenarına veya tüm kenarlarına, resimli kenarlık (bir ağaç sırası gibi) da dahil olmak üzere, kenarlık ekleyebilirsiniz.
Aynı zamanda, çizim nesnesine ¾ metin kutusu, Otomatik Biçim, resim veya alınan resim de dahil olmak üzere ¾ de kenarlık veya çizgi ekleyebilirsiniz.
Tabloyu Sayfada Ortalama
Sayfa genişliğinin tamamını kaplamayan bir tabloyu sayfanın soluna sağına veya ortasına yerleştirebilirsiniz. Ancak bu işlemi satır ortalamaya yarayan düğmelerle yapamazsınız. Bu işlemi yapmak için Tablo menüsündeki Hücre Yüksekliği Ve Genişliği seçeneğini kullanabilirsiniz.
Tablo Birkaç Sayfadan Oluşuyorsa
Tablomuz bir sayfaya sığmayacak kadar büyükse tablo bir sonraki tablo bir sonraki sayfaya geçecektir. Tablonun birçok sayfadan oluşması durumunda önemli olan bir diğer olayda bir hücrenin sayfalar arasında kesilip kesilmeyeceğidir.
Örneğin bir hücrede birkaç satırlık metin varsa bir sonraki sayfaya geçildiğinde bu metnin bir kısmı da bir sayfada bir diğer sayfada kalacaktır.
Tabloyu Bölme ve Birleştirme
Bir tabloyu bir satırdan itibaren bölmek yani iki ayrı tabloya dönüştürmek gerekebilir. Bu durumda Tablo / Tablo Böl seçeneği kullanılmalıdır. Bu seçenek o anda içinde bulunduğunuz satırdan tabloyu ikiye ayırır. İki ayrı tabloyu birleştirmek için ise iki tablo arasındaki boşlukları silmeniz yeterlidir.
Tabloyu Sırala
Bir tablonun içeriği belli kriterlere göre A’dan Z’ye veya Z’den A’ya doğru alfabetik olarak sıralanabilir. Sıralanacak olan tablo seçildikten sonra Tablo / Sırala menü seçenekleri ile pencereye ulaşılır. Burada hangi sütunun sıralanacağı ‘Sıralama Ölçütü’ kutusunda , bu sütundaki bilgilerin türü de (metin / sayı) tür kutusunda belirlenir. Sıralamanın artan mı azalan mı sırada olacağı seçenekler ile belirlenir.
İki hücre aynı değeri içeriyorsa bu iki hücrenin hangi sütuna göre sıralanacağı da istenirse ‘Sonraki’ çerçevesinde belirlenir.
Bir Tabloyu Otomatik Olarak Biçimlendirmek
Tabloyu tıklatın.
Tablo menüsünden, Otomatik Tablo Biçimi’ni tıklatın.
Biçimler kutusundan, istediğiniz biçimi tıklatın.
İstediğiniz seçenekleri seçin.
Metni Tabloya Dönüştürmek
Tablo mantığı ile girilmemiş birtakım bilgileri tabloya çevirmek mümkümdür. Tabloya dönüştürülen metin seçildikten sonra Tablo / Metni Tabloya Dönüştür seçeneği ile metni tabloya çevirebilmek mümkün olmaktadır.
Tabloda Öğe Taşıma Ve Kopyalama
Taşımak veya kopyalamak istediğiniz hücre, satır veya sütunları seçin.
Metni yeni bir yere, önceden orada bulunan metni değiştirmeden taşımak veya kopyalamak için, yalnızca hücrenin içindeki metni seçin; hücre sonu imini seçmeyin.
Yeni yerde bulunan metni ve biçimlendirmeyi değiştirmek için, taşımak veya kopyalamak istediğiniz metni ve hücre sonu imini seçin.
Seçimi taşımak için, onu yeni konuma sürükleyin.
PENCERE MENÜSÜ
Bu komut içerisinde Word’ün bir imkanı olan çok pencerelilik özelliğine göre pencereler arası geçiş, yeni pencere oluşturma gibi bazı özellikleri kapsayan komutlar yer alır.
YENİ PENCERE Üzerinde çalışılan belgeye ait ikinci bir pencere açılmasını sağlar. Aynı belgenin birden fazla pencereden takip edilmesini mümkün kılar.
TÜMÜNÜ DÜZENLE O anda açık bulunan tüm pencerelerin Word ortamında düzenlenmesini sağlar.
BÖL Bir belgeye ait pencerenin ikiye bölünmesini sağlar. Böylelikle bir belgenin biri birine uzak iki farklı konumunu ekran üzerinde takip etmemizi sağlar.
YARDIM MENÜSÜ
Yardım menüsünde ise, Microsoft Word programı hakkında genel bilgiler, yardım konuları, içindekiler ve dizin bölümü, Web’de Microsoft hakkında bilgiler ile yardım konularını içeren açıklamalar yer almaktadır.
WORD’DE KULLANILAN KISAYOL TUŞLARI
YAPILACAK İŞLEM
MENÜ
KISAYOL TUŞU
Yeni bir dosya açmak Dosya/Yeni Ctrl+N
Çalışılan dosyayı kaydetmek Dosya/Kaydet Ctrl+S
Kaydedilmiş dosyayı açmak Dosya/Aç Ctrl+O
Dosyayı Farklı kaydetmek Dosya/Farklı kaydet F12
Dosyayı kapatmak Dosya/Kapat Ctrl+F4
Dosyayı yazdırmak Dosya/Yazdır Ctrl+P
Sayfa yapısını değiştirmek Dosya/Sayfa yapısı ………
Baskı Önizleme Dosya/Önizleme Ctrl+F2
Kesme Düzen/Kes Ctrl+X
Kopyalama Düzen/Kopyala Ctrl+C
Yapıştır Düzen/Yapıştır Ctrl+V
İşlemi geri alma Düzen/Geri Al Ctrl+Z