Arapça II Ders Notu
1.ÜNİTE
TÜREYİŞ YÖNÜNDEN İSİMLER
2'ye ayrılır.1-CAMİD 2-MÜŞTAK
CAMİD:İsmin doğal halidir.Ek almamıştır.Herhangi bir fiilden türememiştir. gibi ماء عين: المثل MÜŞTAK:Başka bir kelimeden türetilen isimdir. gibi مكتب=كتب مجلس=جلس: المثل
MÜŞTAK İSİMLERİN ÇEŞİTLERİ 2ye ayrılır.
1.Fiileden türeyen isimler onlarda 8 çeşittir. 2. İsimden türeyen isimler toplam 2 çeşittir.
FİİLDEN TÜREYEN İSİMLER 1.İSMİ FAİL=İsmi yapanı gösterir. yapılışı=Eğer fiil 3 harfli ise اع ل kalıbında yapılır. yazan: كات ب = كتب :yazdı giden: ذاه ب = ذهب :gitti Eğer fiil 3 harften fazla ise başına ötreli mim getirilir. sondan bir önceki harfin harekesi kesra olur. öğretmen: ع ل = م ل :öğrettimütercim: = ت ج م ت ج :tercüme etmek 2.İSMİ MEFUL=İsmi meful fiilin ifade ettiği işten etkilenendir ve edilgendir. yapılışı=Eğer kalıp 3 harfli ise; yazılmış: م ك ت ب = كتب :yazdı kesilmiş: م ط = قطع :kesti
Eğer fiil 3 harften fazla ise başına ötreli mim getirilir. sondan bir önceki hareke fetha olur. = عل م ل :öğretti öğretilmiş:
3.SIFATI MÜŞEBBEHE=İsmi fail türünden olup,türediği fiilin ifade ettiği güzellik,çirkinlik,sakatlık ve kusurluluk gibi sıfatlarda ve bazı duygularda devamlılık ifade eden müştak (türemiş) bir kelimedir. 4 veya daha fazla harften oluşmuşsa ismi fail kalıbında elde edilir.Ek almamış 3 harfli fiillerde belli bir kalıbı yoktur. çekimi:Renk,engellilik.şekil bildiren fiillerin sıfatları ل vezninde gelir. kel: ل ع sağır: ط ش topal: ع kör: ع م
4.İSMİ MEKAN/İSMİ ZAMAN=Fiillerin yapılış yeri ve zamanını gösteren isimdir. Kalıpları 3 harfli fiillerde م ل م ل kalıbında türetilir. örnekler: = سجد م كان= كان = نزل م س ج د م ن ز ل AKSAMI SEB'A=İçerisinde illet harfi bulunan fiillerdir. ى ا misal جد illet harfi başta ecvaf قال illet harfi ortada nakıs م illet harfi sonda lefif mefruk ق illet harfi başında ve sonunda lefif makrun ط ى ikinci ve üçüncü harf illetli misal fiiller ve ecvaf ya sı ve lefif mefruk fiiller ve muzarinin ikinci harfinin harekesi kesra ise م ل kalıbında yapıcaz. örnek: مجل س يجل س جلس 5.MİMLİ MASTAR=Diğer mastarlarda olduğu gibi zaman belirtmeksizin iş,oluş,eylem bildiren ve adındanda anlaşılacağı üzere başında mim harfi bulunan mastarlardır. misal,ve lefifi mefruk fiillerin mimli masdarları م ل vezninde gelir. örnek: randevu = عد ع د م vaat etmek diğer fiillerin mimli mastarları ise م ل vezninde türetilir. örnek:giyinmek ملبس= لبس giydi 6.İSMİ ALET=Türediği fiili yapma kolaylığı sağlayan alet ve edevatı ifade eder.sadece 3 harfli fiillerde yapılır. Kalıpları== م ل ٢= م ا ل ٣ = = م ل ١
7.MÜBALAĞA SIYGASI=Bir varlıkta bir özelliğin çok olduğunu gösteren,fiilden türeyen,sıfat cinsinden isimlerdir.Belli başlı bir kalıpları yoktur.Ezbere dayalıdır. Örnek= =güldü / ا =çok gülen 8.İSMİ TAFDİL=Türkçedeki “daha” ve “en” gibi üstünlük ifade eder.3harfli fiillerde ل kalıbında yapılır. Örnek= -- ك ب -- ك ب ك ب ي En büyük -- büyüdü -- büyük İSİMDEN TÜREYEN İSİMLER 1.İSMİ TASĞİR=Türkçedeki küçültme isminin karşılığıdır.Acıma,sevimlilik katma ya da aşağılama amacıyla isimler tasğir işlemine tabi tutulur. Yapılışı=3 harfli isimler ي ل vezninde yapılır.örnek= = ج ي ل ج ل 3 harften fazla olan isimler ي ل vezninde yapılır.örnek= س ي س ج ل İkinci harfi “elif” olan isimler küçültme işlemine tabi tutulurken,söz konusu “elif” harfi “vav” harfine çevrilir. Örnek=kapıcık ب ي ب باب kapı 2.İSMİ MENSUP=Bir yere,bir millete,bir topluluğa veya bir aileye aidiyet bildiren isimlerdir.Türkçedeki “-li” yapım ekine karşılık gelen öncesi kesralı şeddeli ya ( )nın ismin sonuna eklenmesiyle yapılır. Örnek=Türkiyeli ت ك ت Türk 2.ÜNİTE SAHİH FİLLERİN ÇEKİMİ Sahih fiillerin kök (asıl) yapısı açısından med harfi olmayandır. 1.SALİM=Kök harflerin içerisinde hemze ve şedde bulunmayandır. gibi كتب 2.MUZAAF=Kök harflerinin içerisinde aynı harften iki tane bulunan filldir. gibi د ق د 3.MEHMUZ=Kök harflerinin içerisinde hemze bulunan fiildir. gibi ق سأل م SALİM FİİLLERİN MAZİ ÇEKİMİ SF 32 DE MUZAAF FİİLİN MAZİ ÇEKİMİ SF 35 DE MUZAAF FİİLİN MAZİ ÇEKİMİNDE DİKKAT EDİLECEK HUSUS ه ن DURUMU DAHİL İDĞAMI ÇÖZÜLÜR. MUZAAF FİİLİN MUZARİ ÇEKİMİ SF 36 DA MUZAAF FİİLİN MUZARİ ÇEKİMİNDE DİKKAT EDİLECEK HUSUS SADECE ه ن ن ت ن DURUMLARINDA İDĞAMI ÇÖZÜLÜR. NOT=FİİL BAŞTA ÇEKİM ALMAZ.ORTADA ÇEKİM ALIR. ال ف الم لم ن ذهب ÖĞRETMENLER SINIFA GİTTİ. ال ف ذهب ا الم لم ن ÖĞRETMENLER SINIFA GİTTİLER.
MEHMUZ FİİLİN MAZİ VE MUZARİ ÇEKİMİ SF 38 DE
SÜLASİ FİİLLERİN 6 BABI ل ي ك ت ب ك ت ب ي ل 1.BAB ل ي ب ب ي ل 2.BAB ل ي ل ي ت ت 3.BAB ل ي ل ع ل ي ل 4.BAB ل ي ل س ن ي س ن 5.BAB 6. ل ي س ب س ب ي ل BAB 4.ÜNİTE BEŞ İSİM VE İ'RABI 1baba ب 2erkek kardeş 3kayın beder 4ağız 5sahiplik ذ
5İSMİN İ'RABI raf durumu vav dır. ب جاء vav ile merfudur.
nasp durumu elif dır. با ا ه د mefuldur.elif ile mansuptur.
cer durumu ya dır. بي عل سل م ismi mecrurdur.
5 İSMİN ÖZELLİĞİ 1.Mutlaka sonunda bitişik zamir bulunur.mütekellim yası hariç!
(kardeşim) 5 isimden değildir.çünkü sonunda mütekkelim ya 'sı var. - ه beş isimdendirler.sonunda bitişik zamir var. 2.Tesniye (ikili) veya cemi olduklarında 5 isimden sayılmazlar. 3.5 isim yalın olarak gelmez.yani ya zamir alır yada isme izafet olur. örnek م مد beş isimden (isme izafet olmuş) beş isimden değil çünkü yalın كانismi raf haberi nasp eder. كانve arkadaşları geldikleri zaman boşluk hemen كان den sonra ise raf durumu seçilir. Eğer كان den sonra bir isim varsa isimden sonra boşluk varsa nasp durumu seçilir. örnek= عل ذا ب كان nasp عل ب ذ كان raf ÖNEMLİ BİR NOT= ذDAN SONRA SADECE İSİM GELİR. YANİ...ZAMİR OLMAZ + ذ İSİM OLUR + ذ ن VE KARDEŞLERİ İSMİNİ NASP HABERİNİ RAF YAPAR. YANİ KANE İLE TAM TERSİDİR. NOT=5 İSİMLER HARF İLE İRAB OLUR.
1.ÜNİTE
TÜREYİŞ YÖNÜNDEN İSİMLER
2'ye ayrılır.1-CAMİD 2-MÜŞTAK
CAMİD:İsmin doğal halidir.Ek almamıştır.Herhangi bir fiilden türememiştir. gibi ماء عين: المثل MÜŞTAK:Başka bir kelimeden türetilen isimdir. gibi مكتب=كتب مجلس=جلس: المثل
MÜŞTAK İSİMLERİN ÇEŞİTLERİ 2ye ayrılır.
1.Fiileden türeyen isimler onlarda 8 çeşittir. 2. İsimden türeyen isimler toplam 2 çeşittir.
FİİLDEN TÜREYEN İSİMLER 1.İSMİ FAİL=İsmi yapanı gösterir. yapılışı=Eğer fiil 3 harfli ise اع ل kalıbında yapılır. yazan: كات ب = كتب :yazdı giden: ذاه ب = ذهب :gitti Eğer fiil 3 harften fazla ise başına ötreli mim getirilir. sondan bir önceki harfin harekesi kesra olur. öğretmen: ع ل = م ل :öğrettimütercim: = ت ج م ت ج :tercüme etmek 2.İSMİ MEFUL=İsmi meful fiilin ifade ettiği işten etkilenendir ve edilgendir. yapılışı=Eğer kalıp 3 harfli ise; yazılmış: م ك ت ب = كتب :yazdı kesilmiş: م ط = قطع :kesti
Eğer fiil 3 harften fazla ise başına ötreli mim getirilir. sondan bir önceki hareke fetha olur. = عل م ل :öğretti öğretilmiş:
3.SIFATI MÜŞEBBEHE=İsmi fail türünden olup,türediği fiilin ifade ettiği güzellik,çirkinlik,sakatlık ve kusurluluk gibi sıfatlarda ve bazı duygularda devamlılık ifade eden müştak (türemiş) bir kelimedir. 4 veya daha fazla harften oluşmuşsa ismi fail kalıbında elde edilir.Ek almamış 3 harfli fiillerde belli bir kalıbı yoktur. çekimi:Renk,engellilik.şekil bildiren fiillerin sıfatları ل vezninde gelir. kel: ل ع sağır: ط ش topal: ع kör: ع م
4.İSMİ MEKAN/İSMİ ZAMAN=Fiillerin yapılış yeri ve zamanını gösteren isimdir. Kalıpları 3 harfli fiillerde م ل م ل kalıbında türetilir. örnekler: = سجد م كان= كان = نزل م س ج د م ن ز ل AKSAMI SEB'A=İçerisinde illet harfi bulunan fiillerdir. ى ا misal جد illet harfi başta ecvaf قال illet harfi ortada nakıs م illet harfi sonda lefif mefruk ق illet harfi başında ve sonunda lefif makrun ط ى ikinci ve üçüncü harf illetli misal fiiller ve ecvaf ya sı ve lefif mefruk fiiller ve muzarinin ikinci harfinin harekesi kesra ise م ل kalıbında yapıcaz. örnek: مجل س يجل س جلس 5.MİMLİ MASTAR=Diğer mastarlarda olduğu gibi zaman belirtmeksizin iş,oluş,eylem bildiren ve adındanda anlaşılacağı üzere başında mim harfi bulunan mastarlardır. misal,ve lefifi mefruk fiillerin mimli masdarları م ل vezninde gelir. örnek: randevu = عد ع د م vaat etmek diğer fiillerin mimli mastarları ise م ل vezninde türetilir. örnek:giyinmek ملبس= لبس giydi 6.İSMİ ALET=Türediği fiili yapma kolaylığı sağlayan alet ve edevatı ifade eder.sadece 3 harfli fiillerde yapılır. Kalıpları== م ل ٢= م ا ل ٣ = = م ل ١
7.MÜBALAĞA SIYGASI=Bir varlıkta bir özelliğin çok olduğunu gösteren,fiilden türeyen,sıfat cinsinden isimlerdir.Belli başlı bir kalıpları yoktur.Ezbere dayalıdır. Örnek= =güldü / ا =çok gülen 8.İSMİ TAFDİL=Türkçedeki “daha” ve “en” gibi üstünlük ifade eder.3harfli fiillerde ل kalıbında yapılır. Örnek= -- ك ب -- ك ب ك ب ي En büyük -- büyüdü -- büyük İSİMDEN TÜREYEN İSİMLER 1.İSMİ TASĞİR=Türkçedeki küçültme isminin karşılığıdır.Acıma,sevimlilik katma ya da aşağılama amacıyla isimler tasğir işlemine tabi tutulur. Yapılışı=3 harfli isimler ي ل vezninde yapılır.örnek= = ج ي ل ج ل 3 harften fazla olan isimler ي ل vezninde yapılır.örnek= س ي س ج ل İkinci harfi “elif” olan isimler küçültme işlemine tabi tutulurken,söz konusu “elif” harfi “vav” harfine çevrilir. Örnek=kapıcık ب ي ب باب kapı 2.İSMİ MENSUP=Bir yere,bir millete,bir topluluğa veya bir aileye aidiyet bildiren isimlerdir.Türkçedeki “-li” yapım ekine karşılık gelen öncesi kesralı şeddeli ya ( )nın ismin sonuna eklenmesiyle yapılır. Örnek=Türkiyeli ت ك ت Türk 2.ÜNİTE SAHİH FİLLERİN ÇEKİMİ Sahih fiillerin kök (asıl) yapısı açısından med harfi olmayandır. 1.SALİM=Kök harflerin içerisinde hemze ve şedde bulunmayandır. gibi كتب 2.MUZAAF=Kök harflerinin içerisinde aynı harften iki tane bulunan filldir. gibi د ق د 3.MEHMUZ=Kök harflerinin içerisinde hemze bulunan fiildir. gibi ق سأل م SALİM FİİLLERİN MAZİ ÇEKİMİ SF 32 DE MUZAAF FİİLİN MAZİ ÇEKİMİ SF 35 DE MUZAAF FİİLİN MAZİ ÇEKİMİNDE DİKKAT EDİLECEK HUSUS ه ن DURUMU DAHİL İDĞAMI ÇÖZÜLÜR. MUZAAF FİİLİN MUZARİ ÇEKİMİ SF 36 DA MUZAAF FİİLİN MUZARİ ÇEKİMİNDE DİKKAT EDİLECEK HUSUS SADECE ه ن ن ت ن DURUMLARINDA İDĞAMI ÇÖZÜLÜR. NOT=FİİL BAŞTA ÇEKİM ALMAZ.ORTADA ÇEKİM ALIR. ال ف الم لم ن ذهب ÖĞRETMENLER SINIFA GİTTİ. ال ف ذهب ا الم لم ن ÖĞRETMENLER SINIFA GİTTİLER.
MEHMUZ FİİLİN MAZİ VE MUZARİ ÇEKİMİ SF 38 DE
SÜLASİ FİİLLERİN 6 BABI ل ي ك ت ب ك ت ب ي ل 1.BAB ل ي ب ب ي ل 2.BAB ل ي ل ي ت ت 3.BAB ل ي ل ع ل ي ل 4.BAB ل ي ل س ن ي س ن 5.BAB 6. ل ي س ب س ب ي ل BAB 4.ÜNİTE BEŞ İSİM VE İ'RABI 1baba ب 2erkek kardeş 3kayın beder 4ağız 5sahiplik ذ
5İSMİN İ'RABI raf durumu vav dır. ب جاء vav ile merfudur.
nasp durumu elif dır. با ا ه د mefuldur.elif ile mansuptur.
cer durumu ya dır. بي عل سل م ismi mecrurdur.
5 İSMİN ÖZELLİĞİ 1.Mutlaka sonunda bitişik zamir bulunur.mütekellim yası hariç!
(kardeşim) 5 isimden değildir.çünkü sonunda mütekkelim ya 'sı var. - ه beş isimdendirler.sonunda bitişik zamir var. 2.Tesniye (ikili) veya cemi olduklarında 5 isimden sayılmazlar. 3.5 isim yalın olarak gelmez.yani ya zamir alır yada isme izafet olur. örnek م مد beş isimden (isme izafet olmuş) beş isimden değil çünkü yalın كانismi raf haberi nasp eder. كانve arkadaşları geldikleri zaman boşluk hemen كان den sonra ise raf durumu seçilir. Eğer كان den sonra bir isim varsa isimden sonra boşluk varsa nasp durumu seçilir. örnek= عل ذا ب كان nasp عل ب ذ كان raf ÖNEMLİ BİR NOT= ذDAN SONRA SADECE İSİM GELİR. YANİ...ZAMİR OLMAZ + ذ İSİM OLUR + ذ ن VE KARDEŞLERİ İSMİNİ NASP HABERİNİ RAF YAPAR. YANİ KANE İLE TAM TERSİDİR. NOT=5 İSİMLER HARF İLE İRAB OLUR.